Als kwaliteit telt!
DOX
Support
t%msc
Groenendijk Microfilm- en Scanservice
archiefafslankers
U kunt ons
inschakelen voor:
Etc.
archieven en collecties
gevraagde archief wordt wel vanuit het
programma ondersteund. De zelf bij te
dragen 30 procent kan ook bestaan uit ver-
kapitaliseerde arbeid. Andere subsidies
mogen de verstrekte 70 procent aanvullen.
De technische controle van de conserve
rende maatregelen gebeurt door het
Bureau Metamorfoze, uitgevoerd door
kwaliteitsmanagers voor microverfilming,
digitalisering en conservering. De inhou
delijke controle is voor de deelnemende
instelling. In het in 2006 te verschijnen
geactualiseerde Handboek Metamorfoze
worden de voorbereiding en uitvoering
van projecten toegelicht en richtlijnen
voor verfilming gegeven.
Het jaar 2005 was het aanloopjaar om
ervaring op te doen voor het verder opzet
ten en uitvoeren van het traject archieven
in 2006-2008. Archieven kennen een
grote diversiteit aan soorten materiaal,
inkt, hechtvormen en schades. Wat dat
betekent voor de voorbereiding, uitvoe
ring en kosten van de projecten was
onduidelijk.
Bij de keuze van de pilots is zo veel moge
lijk rekening gehouden met diversiteit in
aard en soort archieven, eigendom (over
heid, particulier), verschillende vormen
van schade en behandeling, verschillende
vormen van conversie ten behoeve van
het behoud (microverfilming, digitalise
ring vanaf de microfilm, directe digitalise
ring), verschillende dragers (perkament,
lompenpapier, houtpapier, oorlogspa
pier), spreiding in tijdsperiode (van de
Middeleeuwen tot de twintigste eeuw),
regionale spreiding, soorten instellingen
(Nationaal Archief, Regionale Historische
Centra, gemeentearchieven en categoriale
instellingen) en de verschillende thema's.
In 2005 zijn vier pilots aangewezen: het
archief van de KNVB (Nationaal Archief),
het archief van de Admiraliteit van
Zeeland (Zeeuws Archief), het onderdeel
Hanze in het oud-archief van de stad
Zutphen (Stads- en Streekarchief Zutphen)
en de archieven van de doorgangskampen
Amersfoort en Westerbork (NIOD). Bij
twee pilots is sprake van verzuurd papier,
de andere twee hebben te kampen met
inktvraat. De bestanden worden gemicro
filmd en vanaf de film gedigitaliseerd. Het
archief van de Zeeuwse Admiraliteit wordt
direct gedigitaliseerd.
Niets is zo divers als archiefmateriaal.
De eerste ervaringen van de vier pilots zijn
inmiddels opgedaan. Gebleken is dat het
verfilmen en het behandelen van de origi
nelen veel voorbereiding kost. Dit heeft te
maken met de complexiteit van archieven:
verschillende soorten dragers en inkt,
soort, helderheid en dikte van het schrift,
variatie aan stukken in een vastgestelde
volgorde binnen een omslag, te vast en te
nauw ingebonden delen met tekstverlies
in de kneep, opgeplakte en aanhangende
zegels, omgekrulde papierranden. Het aan
tal opnamen is moeilijker te bepalen door
de variëteit in soorten papier: dikte, forma
ten, gevouwen, gebonden, soms zelfs dak
pansgewijs aaneen gelijmd etc. En voor
het opstellen van een nauwkeurige begro
ting is een juiste inschatting van het aantal
opnamen noodzakelijk.
Voor een goede voorbereiding en uitvoe
ring van een project is zowel deskundig
heid ten aanzien van de inhoud van het
archief, als ten aanzien van de materiële
zorg (archivarissen en restauratoren)
noodzakelijk. De rol van restauratoren bij
de uitvoering van de projecten is daardoor
groot. Zij zullen in de praktijk de voorbe
reidingen voor hun rekening nemen,
zoals het uitvoeren van een schaderegi-
stratie en het filmklaar maken (vlakken
van papier, herstellen van scheurtjes, tes
ten van inkt- en lijmsoorten etc.).
Niet alles kan zonder meer worden gemi
crofilmd. Behalve een hanteerbare mate
riële staat is soms ook de inhoud van
belang omdat microfilms zwart-wit zijn.
De kleur van de kruisjes bijvoorbeeld ach
ter de namen op de transportlijsten van
Kamp Westerbork, betekenden het ver
schil tussen mogen blijven of op transport
worden gesteld. Ook schreven de verschil
lende functionarissen in het kamp in ver
schillende kleuren, waardoor de waarde
van de mededelingen in een andere con
text komt te staan. In die gevallen zal er
(ook) moeten worden gescand.
Vanaf 2006 kunnen projectaanvragen
worden ingediend. In 2006 is nog een
beperkt budget beschikbaar, voor 2007 en
2008 is een ruimer budget in het vooruit
zicht gesteld. Op 20 april 2006 is er een
voorlichtingsbijeenkomst in de Konin
klijke Bibliotheek over het verdere verloop
van het archieventraject Metamorfoze.
15
Gedrukte boexen
I Ingebonden, Handschriften
I Lësblg^p ihandschriften
DTB-boeken
I Registers burgerlijke stand
I Prentbriefkaarten
www.gmsnl.nl info@gmsnl.nl
Groenendijk Microfilm- en Scanservice B.V.
Edisonweg 50D 2952 AD Alblasserdam
Postbus 260 2950 AG Alblasserdam
Tel. 078 - 6931300 Fax 078 - 6931123
Adviezen over
- Calamiteitenplan archieven
- Capaciteitsberekeningen archiefbewaarplaatsen
- Documentair Structuurplan (DSP)
- Formatieberekeningen afd. DIV/Interne Zaken
- Informatievoorziening
Archiefbewerking
Informatiebeleid
Interimmanagement
Training en begeleiding
Postbus 18
1474ZG Oosthuizen
http://www.doxsupport.nl
VOOR DOCUMENTAIRE
EN CONSULTANCY
Tel: 0299 - 40 21 30
Fax: 0299 - 40 21 31
E-mail: info@doxsupport.nl
DOXsupport is een
landelijk werkende
organisatie, die zich
bezig houdt met
dienstverlening op
het gebied van
documentaire infor
matievoorziening.
Onze klantenkring
bevindt zich voor
namelijk binnen de
lokale en rijks-overheid
alsmede non-profit
organisaties.
GMS heeft camera's in gebruik die uiterst geschikt zijn voor het digitaliseren van historisch kwetsbare originelen.
Er wordt in kleur gescand en hierdoor zijn de bestanden een authentieke weergave van het origineel.
Resultaat: mooier dan het was. Laat ons dit bewijzen en bel voor een gratis proef!
I Notariële protocollen
Tijdschriften
Kranten
Pilots
Eerste ervaringen
De pilots Metamorfoze Archieven
Archief KNVB (Nationaal Archief)
Ca. 6,5 meter verzuurd papier uit het archief van het hoofdbestuur van de in 1889
opgerichte Nederlandsche Voetbal Bond. Het betreft de beginperiode van het voetbal
in Nederland met notulen, reglementen en ledenlijsten (1889-1924), internationale wed
strijden (1908-1947) en de invoering van het betaald voetbal (1954-1965).
Archief Admiraliteit van Zeeland (Zeeuws Archief)
Ca. 8 meter gedeeltelijk door inktvraat aangetaste oudste deel van de Zeeuwse
Admiraliteit (1586-1599). In de rekeningen en bijlagen bevindt zich een schat aan
détailgegevens over de eerste fase van de Tachtigjarige Oorlog. Het is het enige
bewaard gebleven admiraliteitsarchief in Nederland en bevindt zich in het archief van
de Rekenkamer van Zeeland.
Archief Hanze Zutphen (Stads- en Streekarchief Zutphen)
Ca. 1 meter gedeeltelijk door inktvraat aangetast papier en charters betreffende de Hanze
uit het oud-archief van de stad Zutphen (1206-1578). Hierbij is ook het oudste charter
over tolvrijheid voor Zutphense schippers uit 1206. Met de laatmiddeleeuwse Hanzevaart
op de Oostzee werd de basis gelegd voor de latere welvaart van de Republiek.
Archieven doorgangskampen Amersfoort en Westerbork (NIOD)
Ca. 12 meter verzuurd papier van de archieven van de twee Nederlandse doorgangs
kampen (1941-1945). Ruim 100.000 Nederlanders die op transport waren gesteld naar
de concentratiekampen vertrokken per trein vanuit het Polizeiliches durchgangslager
Amersfoort en het judendurchgangslager Westerbork.
Erik van der Doe is coördinator Archieven
Metamorfoze.
maart 2006
archievenblad
