Geschiedenis daagt je uit! relatiebeheerder archieven en collecties van SCHEERES Jan Blom wBÊ (m/v) historischcentrumoverijssel Boogschutterstraat 40, 7324 BA Apeldoorn Postbus 4168, 7320 AD Apeldoorn Tel. (055) 368 95 49 Fax. (055) 542 92 22 www.scheeres.nl verkoop@scheeres.nl Heeft u interesse in onze producten stuur of fax deze bon naar onderstaand adres en informatie wordt u toegestuurd. UniCompact verrijdbare archiefsystemen. In de afgelopen 39 jaar hebben wij bij zeer veel organi saties ruime ervaring opgedaan bij het oplossen van archiveringsproblemen. Voor u, als verantwoordelijke voor het archief, is het natuurlijk duidelijk dat de authentieke archiefopslagmethodes allemaal één ding gemeen hebben en dat is ruimtebesparing. Echter andere zaken verdienen net zoveel aandacht; in welke uitvoeringen kunnen de stellingen geleverd wor den,wat zal de invloed zijn op de klimatologische omstandigheden, welke aanpassingen zijn er aan het product gemaakt om beschadigingen van uw archivalia te voorkomen, wat zijn de veiligheidsvoorzieningen bij een verrijdbaar archief enz Kortom, er zijn genoeg aandachtspunten waarbij Scheeres voor u een belangrijke én adviserende rol kan spelen. de archiefschat Het hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht bewaart een complete set van vier lithografische stenen uit 1898 die uniek is in Nederland. Soortgelijke ste nen zijn bijna allemaal verloren gegaan en daarom tegenwoordig uiterst zeld zaam. Drukkerijen bewaren bij uitzonde ring nog wel stenen zoals bij Joh. Enschedé. De stenen laten zien met hoe veel zorg in het verleden kaarten gemaakt werden die betrouwbaar moes ten zijn voor het bestuur en andere betrokkenen bij het waterbe heer. Het maken van kaarten past in een lange traditie bij waterschappen tot de komst van de waterstaatskaarten van de Topografische Dienst. In de archieven zijn daarvan nog vele voorbeelden te vin den. Een deel is tegenwoor dig ook digitaal voorhan den. Op de kaarten staat het gebied van het hoogheem raadschap Amstelland dat bestaan heeft van 1525 tot 1990. Dat is het deel ten westen van de Vecht binnen het huidige gebied van het hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht. Daarvoor waren in opdracht van het hoogheemraad schap al kaarten van hetzelf de gebied gemaakt in 1772, 1848, 1860 en 1875 die eveneens bewaard zijn. De schaal van de kaart is 1:25.000. De oudst bekende kaart van Amstelland dateert van 1593. Deze stenen zijn in spiegelbeeld met de hand gegraveerd door L.J.W. Meijs. Hij werkte eraan van 1893 tot 1898. Na goedkeuring van het kaartbeeld zijn ze gebruikt voor een honderdtal afdrukken op papier. Na het graveren op de stenen is een overdruk gemaakt voor een pro ductiesteen voor afdrukken op papier en voor het aanbrengen van wijzigingen. Daarom staan aanpassingen zoals de legenda en enkele details niet altijd op de moedersteen, maar wel op de afdrukken op papier. Een deel van de afdrukken is verspreid over relaties bij het waterbe heer of in het archief achtergebleven. De kaarten werden gebruikt door het bestuur voor het beheer van en het toe zicht op de waterhuishouding. In totaal betaalde het bestuur 1460 gulden. Deze moederstenen zijn gerestaureerd omdat ze na ruim honderd jaar behoor lijk waren vervuild en aangetast. De ste nen bestaan uit kalk- en leisteen en wegen elk circa 90 kilo. Omdat de meest optimale bewaarcondities niet altijd bekend waren, werden ze lange tijd in een te koude en droge kelder gelegd waar door de stenen brosser en kwetsbaar waren geworden. Decennialang was ter bescherming tegen beschadiging papier (zuurhoudend) op de stenen geplakt met Arabische gom, waarck^ftlj^t^aliteit van de stenen vermindó& en kl^cVerschil- len zijn ontstaan op plaatsen waar het papier niet goed op de stenen hechtte. Na restauratie door het Steendrukmuseum in Valkenswaard zijn de stenen in een goede conditie gebracht om verder verval te voorkomen en om deze aan belangstellenden te laten zien. Op de kaart zijn veel details zichtbaar die inmiddels ver anderd zijn. De legenda geeft aan dat oude gebieds- grenzen waren aangegeven en waterstaatkundige wer ken zoals (stoom)gemalen, bruggen, sluizen, polderpei- len, gebouwen en water- en landwegen en topografische namen. Het heraldisch wa pen van het hoogheemraad schap was destijds samenge steld uit de wapens van de districten, genoemd naar gemeenten die deel uit maakten van het werkge bied: Ouder-Amstel, Die- men, Mijdrecht, Uithoorn en Baambrugge. Voor 1874 stond het wapen van Am sterdam er ook nog bij, omdat het toen deel uit maakte van Amstelland. Dankzij de zorg van het hoogheemraadschap voor het behoud van waardevol cultureel erfgoed kan iedereen nu nog nagaan op de steen hoe het gebied er in de negentiende eeuw waterstaatkundig uitzag. De stenen hebben een plaats gekregen in het nieuwe waterschapskan toor in Amsterdam. Daar kunnen mede werkers en bezoekers met eigen ogen zien welke veranderingen hebben plaats gevonden in ons werkgebied. jr6icfcHi--.L«P'ni"if ui Huk- tornt/m tsmCptim nwrC *»«f@ mc Oi aniwr «tr roa-r tf tn»Jir Om mm nu gifonr muur HU/ Birnr gnjfoitt far wttt jiftuflt I «fcrl itft nimf Mt is alir ftn"bik 1 OudT lacrDutiatjuocMMffr! ;w 8i 01 nuic imr «Mi* iw umirHr, SöSaëasör Het Historisch Centrum Overijssel laat op uiteenlopende manieren zo veel mogelijk mensen kennismaken met de rijke geschiedenis van Overijssel. Onze archieven en collecties vormen de basis van onze activiteiten. Om deze basis te versterken zoeken wij per direct een Organisatienaam Naam contactpersoon MA/ Adres Postcode Telefoonnummer Bel mij op voor een afspraak Ui Eikenstraat 20 I Postbus 1510 I 8001 BM Zwolle T 038 426 63 00 I F 038 426 63 33 info@historischcentrumoverijssel.nl I www.historischcentrumoverijssel.nl Je ontwikkelt collectiebeleid, onderhoudt relatienet werken en verwerft historische informatiebestanden. Daarnaast adviseer je overheidsinstellingen over de naleving van de Archiefwet 1995 en begeleid je archief- bewerkingsprojecten Kijk voor meer informatie op www.historischcentrumoverijssel.nl -> organisatie -> vacatures Acquisitie naar aanleiding van deze advertentie wordt niet op prijs gesteld. november 2005 archievenblad Jan Blom is archivaris van het hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht. I

Periodiekviewer Koninklijke Vereniging van Archivarissen

Archievenblad | 2005 | | pagina 1