ff
Informatie-arm versus
informatie-rijk
(van feiten tot kennis)
'MM
Restau:
Restauratie Atelier Helmond bv
Restauratie en conservering van papier,
leer en perkament
Ondersteuning bij calamiteiten
Brand- en waterschade
LET OP! Per i november 05 is het calamiteitennummer gewijzigd:
24 uur bereikbaar op: 06 - 536 50 007
Tijdens kantooruren: +31 (0)492 - 55 39 90
Uw waardevolle documenten gaan
bij ons door vakkundige handen.
TT
UniCompact verrijdbare archiefsystemen.
In de afgelopen 39 jaar hebben wij bij zeer veel organi
saties ruime ervaring opgedaan bij het oplossen van
archiveringsproblemen. Voor u, als verantwoordelijke
voor het archief, is het natuurlijk duidelijk dat de
authentieke archiefopslagmethodes allemaal één ding
gemeen hebben en dat is ruimtebesparing.
Echter andere zaken verdienen net zoveel aandacht; in
welke uitvoeringen kunnen de stellingen geleverd wor
den,wat zal de invloed zijn op de klimatologische
omstandigheden, welke aanpassingen zijn er aan het
product gemaakt om beschadigingen van uw archivalia
te voorkomen, wat zijn de veiligheidsvoorzieningen bij
een verrijdbaar archief enz
Kortom, er zijn genoeg aandachtspunten waarbij
Scheeres voor u een belangrijke èn adviserende rol kan
spelen.
Heeft u interesse in onze producten stuur of fax deze bon naar
onderstaand adres en informatie wordt u toegestuurd.
Boogschutterstraat 40, 7324 BA Apeldoorn
Postbus 4168, 7320 AD Apeldoorn
Tel. (055) 368 95 49 Fax. (055) 542 92 22
www.scheeres.nl
verkoop@scheeres.nl
aiiiiWl'üïiiiiiliiiiI
informatiemanagement
In Tnformatievaardigheden' stellen
we dat een competentie het vermogen is
waarover iemand beschikt om succesvol
gedrag in een bepaalde context te laten
zien (Boekhorst 2004, p. 63). Kallenberg
noemt een competentie de combinatie
van kennis, vaardigheden, attitude en
persoonskenmerken die een persoon
gebruikt om te functioneren naar de
eisen die gesteld worden in een specifieke
context (arbeids-, opleidings-, maat-
schappelijk-culturele) (Kallenberg 2000).
Competenties zijn dus een voorwaarde
om te kunnen functioneren in een
bepaalde context. Als we informatievaar
digheden een competentie noemen, hoe
verwerf je die competentie dan? Net als
alle andere dingen die we leren: in het
socialisatieproces waarin we lid van een
gemeenschap worden. Dat gebeurt 'al
doende', in het formele onderwijs en in
het informele onderwijs (cursussen en
dergelijke). Ten aanzien van het verwer
ven van deze competentie in het formele
onderwijs hebben nationale regeringen
een specifieke verantwoordelijkheid. Zij
stellen immers vast wat de eindtermen
zijn van de verschillende vormen van
onderwijs waarin leerlingen worden
voorbereid om mondige en participeren
de burgers van die samenleving te zijn.
En daarmee komt het context-aspect op
de voorgrond: de omgeving. De sociale
en technische infrastructuur van het
Westen stelt heel andere eisen dan die
van het gebied waar de Himba's in
Namibië wonen. We kunnen ons de ver
schillen voorstellen als een continuüm
van informatie-rijk tot informatie-arm.
In een informatie-rijke omgeving biedt
een uitstekende sociale en technische
infostructuur via vele informatiekanalen
en informatiemedia volop toegang tot
informatie waarnaar mensen op zoek
zijn om hun informatiebehoefte te
bevredigen en hun kennis te vergroten.
En binnen die context vinden we men
sen die in meerdere of mindere mate
informatievaardig (informatie-rijk versus
informatie-arm) zijn.
In figuur 1 zijn deze twee assen afge
beeld. Dat levert vier ideaaltypische situ
aties op:
informatie-rijk persoon in informatie-
rijke omgeving
informatie-arm persoon in informatie-
rijke omgeving
informatie-arm persoon in informatie-
arme omgeving
informatie-rijk persoon in informatie-
arme omgeving
Op een gegeven moment is de situatie
waarin de personen A (u hier in
Nederland) en B (een Himba in Namibië)
zich bevinden een situatie waarin zij hun
informatiebehoefte voldoende kunnen
bevredigen. De positie van de personen C
(u in Namibië) en D (een Himba in
Nederland) kan echter problematisch
zijn. In Namibië is alleen rond een paar
wat grotere plaatsen een GSM-verbin-
ding mogelijk. Een zoekactie op internet
leverde niet meer dan tien internetcafés
op. Als we kennis nodig hebben die ver
der gaat dan lokale kennis, dan hebben
we een probleem. Andersom zal de
Himba, die niet kan lezen of schrijven,
zich hulpeloos en misplaatst vinden als
we hem in Amsterdam confronteren met
de nieuwe versie van de Digitale
Bibliotheek van de Universiteit van
Amsterdam (http://pinakes.ica.uva.nl, u
kunt daarvan als gast gebruikmaken). U
zult, als u meer wilt, in Namibië moeten
wachten totdat de daar aanwezige info
structuur verder ontwikkeld wordt. Als
de Himba gebruik wil maken van de
beschikbare infostructuur, dan zal hij
zichzelf moeten ontwikkelen en ervoor
moeten zorgen dat hij HIER informatie
vaardig wordt.
Daarmee is het verhaal niet af. In het
informatiseringsproces zien we dat door
technologisering, differentiatie en globa
lisering onze omgeving steeds complexer
en daarmee informatierijker wordt.
Daardoor moeten we ons in het proces
van levenslang'leren constant bijscholen
om informatievaardig te blijven. Als we
niet doorgaan met ons te ontwikkelen
leidt dat vanzelf tot een relatieve achter
stand ten opzichte van de mensen die
dat wel doen. Dit wordt geïllustreerd in
figuur 2, waar A door niets te doen van
zelf informatie-arm wordt en A' door zich
te blijven ontwikkelen nog steeds infor
matievaardig en dus informatie-rijk is.
De bovenstaande modellen geven
natuurlijk een vereenvoudigd beeld van
de werkelijkheid weer. De werkelijkheid
is complexer, maar door de vereenvoudi
ging bieden de modellen de mogelijk
heid om de processen beter te bestude
ren.
literatuur
23
Boeken, in leer en perkament
Charters en zegels
Prenten en tekeningen
Kaarten en affiches
Massaconservering
Inbinden van rapporten en tijdschriften
Schimmelbestrijding
Uw rechtstreekse partner voor gammastraling
Panovenweg 40, 5708 HR Helmond (NL)
Tel.+31(0)492-5539 90
Fax: +31(0)492- 552442
E-mail: infoa>restauratie-atelierhelmond.nl
internet: www.restauratie-atelierhelmond.nl
Steen- en gips
restauratie
.v\
Papier
restauratie
restauratie
Kon. Wilhelminahaven ZZ19
3134 KC Vlaardingen I
Telefoon 0031 (0)10 - 234 02 91
Fax 0031 (0)10 - 460 34 37
Calamiteiten 0031 (0)6 - 38 26 30 77
E-mail info@artanddocumentconservation.ee
Organisatienaam
Naam contactpersoonMA/
Adres
Postcode
Telefoonnummer
Bel mij op voor een afspraak
I■IIMI.r-'TiiVi—rim"-T-Tïiii- I'TiniliTl'
Door Albert Boekhorst*
In de vorige aflevering schreef ik over het
begrip informatievaardigheden. Ik noemde
het een competentie. Er bestaan zowel veel
definities als onduidelijkheden over dit
begrip en de toepassing ervan. In de mees
te definities komen we de termen 'kennis',
'vaardigheden', 'gedrag' en 'attitude' en
het effectief gebruik ervan tegen.
persoon
arm
;<im
Figuur I informatie-rijk - informatie-arm I
persoon
rijk
arm
Figuur 2 informatie-rijk - informatie-arm II
Boekhorst, Albert, Kwast, Inge en Wevers,
Diane. 2004. Informatievaardigheden. 3e
gew. druk. Utrecht: Lemma.
Kallenberg, A.J. (2000), Competenties in het
MER Onderwijs, 0ECR Rapport 2000-02,
Rotterdam.
The people of Namibia: Information on eth
nic groups. 5 oktober 2005. www.namib-
web.com/people.html
Albert Boekhorst is als informatiewetenschapper ver
bonden aan de Universiteit van Amsterdam, de
Universiteit van Pretoria en de Archiefschool.
november 2005
archievenblad
