De concurrentie vooruit! maïs a DE LAATSTE Conservation for Future Generation Preservation Microverfilming Bibliotheken en archieven met een historische en/of culturele collectie verdienen de bijzondere conserveringsmethodiek 'Preservation Microfilming' van Karmac Microfilm Systems. Hiermee worden boek- en krantenpagina's, tekeningen, muziekbladen en andere waardevolle documenten zodanig op microfilm vastgelegd, dat de werken gegarandeerd nog 500 jaar raadpleegbaar zijn. Boekscanning Karmac Microfilm Systems heeft voor u geïnvesteerd in de nieuwste generatie digitale boekscanners met boekenwip, waardoor uw boeken tijdens het scannen niet beschadigen. Wij digitaliseren uw boeken, kranten of registers in zwart/wit, grijswaarden of zelfs in kleur, t/m formaat Al. De bestanden kunnen aangeleverd cd-rom en in verschillende bestandsformaten. Om het e.e.a. te onsluiten verzorgen wij een index volgens uw wensen. Karmac Microfilm Systems kan u tevens van dienst zijn bij: Document- en tekeningverfilming Dupliceren van alle formaten microfilm Microfilmscanning Opslag van microfilm en documenten Levering van Canon microfilmapparatuur en opbergmidclelen Wilt u een vrijblijvende afspraak maken en/of documentatie ontvangen van onze diensten of producten. Aarzel dan niet, en bel met nummer 0320-286964 of mail naar: verkoop.kms@karmac.nl [<a www.kms.karmac.nl MAIS-Flexis is dé professionele oplossing voor flexibel en toegankelijk archiefbeheer Gebruiksvriendelijk Multi-user Gecontroleerd beschrijven Flexibel inrichten Multimedia Depotbeheer Internet- en intranetfuncties DE REE O archiefsystemen Kijk op www.de-ree.nl voor meer informatie, of bel voor een demonstratie. Een van de slachtoffers van de huidige turbulente ontwikkelingen in het ar chiefwezen is de inventaris. Niet dat er minder wordt geïnventariseerd - inte gendeel - maar wel dat het ambacht van het inventariseren uit het centrum van de aandacht is verdwenen. Wat zeg ik, ambacht? Van 1950 tot 1990 zagen we het inventariseren als een kunst! Het vak draaide om de inventaris, om de bespre kingen in het Nederlands Archievenblad, om de symposia, gewijd aan de inventa risatie van waterschaparchieven, bedrijfs archieven, familie-archieven, kerkelijke archieven, enz., enz. Erudiete kentheore tische discussies over de stukken van algemene aard en de stuk ken betreffende bijzondere onderwerpen, over gede poneerde archieven, over de nota benes, enz., enz. Die wereld is verdwenen. Er wordt volop, meer dan ooit geïnventariseerd, maar de aandacht is door de opkomst van het inter net verplaatst naar nadere toegangen, full-text zoeken, databases, enz. Onze web sites zijn veelvraten, dwin gelanden geworden, die, met veronachtzaming van de context, als een koe koeksjong dag en nacht vragen om data, data, data. Toch is het jammer en op den duur zelfs schadelijk, als we de kunst van het inven tariseren geheel zouden verwaarlozen. In een aparte serie wil ik eens aandacht besteden aan 'legendarische inventaris sen' in de afgelopen honderd jaar. IJkpunten, mijlpalen in de ontwikkeling van ons vakgebied. Inventarissen met verhalen, anekdotes, drama, tragiek, eer en roem. Ik neem hier alvast een voor schot. De jaren zeventig van de twintig ste eeuw vormden het gouden decenni um van het Nederlandse inventariseren. Theorie, schema's, modellen en pure ambachtelijkheid vermengden zich met een esthetiek die tot absolute hoogtepun ten van inventarisatiekunst leidde. Op eenzame hoogte staat wat mij betreft het wérk van de Leeuwarder archivaris Jhr. M.J. van Lennep, medewerker van het Gemeentearchief Leeuwarden. Zijn 'In ventarissen der particuliere zwembaden en -clubs' uit 1977 vormt een cumulatie van die aspecten die ik net noemde: ambachtelijkheid, vakmanschap, erudi tie en kunstzinnigheid. Vooral het eerste deel van zijn werk, 'I. De zwembaden', moet hier worden genoemd. Met eeuwenoud schrijversbloed in de aderen, overrompelt Van Lennep de lezer met een openingszin die het begin van Huizinga's Herfsttij evenaart: 'Nadat de in de late middeleeuwen zoo populaire ste delijke badhuizen door de tengevolge van hun nevenfunctie verbreide fransche ziekte in discrediet waren geraakt, beperkte het contact van het geheele menschelijk lichaam met het water zich eenige eeuwen tot het bij de schilders ter stoffeering van hun landschaps- en havengezichten zoo geliefde baden in rivieren, plassen en kustwateren en tot het betreden van een enkel particulier badje, zooals dat van Roemer Visscher in zijn achtertuin De baden uit déze en volgende jaren waren doorgaans min of meer wrakke houten constructies, die deels op het land en deels op palen in de stadsgrachten waren gebouwd of drij vend op vlotten in de rivieren werden verankerd'. Zelden in de Nederlandse archiefliteratuur is een inventarisatie zo mooi ingeleid als in deze beginregels van Van Lenneps zwembadinventaris. En dan de inventaris zelf: 227. Stukken van den Nederlandschen Bond van Onoverdekte Zweminrich tingen en Zeebadbedrijven, 1947-1951, 1958, en de bedrijfssector Openlucht zwembaden en Zeebadbedrijven van de Nederlandschen Bond van Bad- en Zweminrichtingen, 1960-1962, 1 omslag. 228. Stukken, gericht aan den secretaris j.H. Jansonius als diplomaconsul, kring Friesland van den Koninklijken Neder landschen Zwembond, 1965-1966. 1 om slag. Harde informatie in een poëtisch jasje. Poëzie tussen de regels door. De archiva ris in wiens handen elk snippertje papier in goud verandert. Maar nu ik mijn be wondering zo onder woorden breng, slaat plotseling ook een lichte vertwijfeling toe. Is die inleiding van Van Lennep niet te poëtisch? Schemert tussen de regels door ook niet een geweldi ge ironie? Nam hij, de eru diete schrijver/archivaris, met deze sublieme ironie niet zijn baas verschrikke lijk op de korrel? De ma nager, die hem, de geleer de, had opgedragen om nota bene de archiefjes van Gymnastiekvereeni- ging Claudius Civilis, Ver- eeniging Zwembad Groote Wielen, De Sociëteit De Badinrigting te inventari seren? Opeens zie ik welk archivarissen- leed achter deze inventaris schuilgaat, welke trieste opdracht Van Lennep kreeg. En ik zie nog wat anders. Ik neem nog een keer de inventaris in de hand, sla het boekje op... ironie, ja zelfs sarcasme druipt van de bladzijden. Kondigt dit hoogtepunt ook al niet het verval aan? In de inventaris van Van Lennep is de kunst van het inventariseren al 'over the top'. De inventaris van de zwembaden is decadent, ja cynisch. Nergens anders in de Nederlandse archivistiek wordt zo indringend aan ons de vraag gesteld: geloven we nog in de inventaris? m 31 Microfilm Systems Lijnbaanstraat 2 9711 RV Groningen 050-3112600 ederee@de-ree.nl inventaris? Door Bert Looper b.looper@hcov.nl Tekening: Peter Vlot november 2004 archievenblad

Periodiekviewer Koninklijke Vereniging van Archivarissen

Archievenblad | 2004 | | pagina 15