Historische diensten gaan samen steden helpen
Oproep voor inzendingen
Europese prijs
voor cultureel erfgoed
Archiefschattenagenda
OOOO9OOO0OO
Zit er muziek in het archief in Tilburg?
L1
Algemene Leden
vergadering DIVA
Regionaal Historisch Centrum Eindhoven brengt archiefonderzoek in beeld
www.datbewarenwe.nl
nieuws uit het veld
Veel archiefbeherende instellingen
zullen inmiddels de Archiefschatten-
agenda hebben ontvangen. De agenda
laat een breed publiek kennismaken met
de mooiste archiefstukken van het land.
DIVA heeft het afgelopen voorjaar vele
inzendingen ontvangen van enthousias
te medewerkers van archieven, waarvoor
dank! De agenda wordt door DIVA inge
zet als promotieproduct ten behoeve van
het gehele archiefveld. De agenda wordt
gemaakt zonder winstoogmerk voor
DIVA en tegen inkoopprijs aan de instel
lingen aangeboden. Dit najaar zal DIVA
opnieuw een oproep doen aan alle instel
lingen om bijzondere afbeeldingen in te
sturen ten behoeve van de Agenda 2006.
DIVA hoopt dan weer op uw geestdrift te
kunnen rekenen.
Historisch waardevolle gebouwen en
monumenten zijn niet alleen binnen de
bebouwde kom te vinden, maar ook
daarbuiten. De Rijksdienst voor de
Monumentenzorg (RDMZ), de Rijks
dienst voor het Oudheidkundig Bodem
onderzoek (ROB) en de Dienst Landelijk
Gebied (DLG) hebben daarom hun
krachten gebundeld.
De drie diensten willen de dertig grote
steden helpen hun culturele erfenissen te
behouden en beheren, zowel binnen de
stadsgrenzen als in het omliggende lan
delijk gebied. De drie richten zich op de
steden, omdat deze in het kader van het
Grote Stedenbeleid tussen 2005 en 2010
in totaal 62 miljoen euro krijgen voor
een zogeheten Groenimpuls en een
Cultuurimpuls. De steden werken
momenteel aan meerjarenplannen waar
in ze aangeven hoe ze dit geld willen
gaan besteden.
De diensten verwachten dat het er in de
praktijk op neerkomt dat door bouwacti
viteiten en herinrichting de (groene)
ruimte in en rond steden flink zal veran
deren. De diensten gaan de steden hel
pen bij de uitvoering van alle plannen.
Ze zullen daartoe onderling geografische
informatiebestanden uitwisselen op het
gebeid van natuurontwikkeling, archeo
logie en cultuurhistorie, en deze ter
beschikking stellen van gemeenten.
Ook willen ze samen met de gemeenten
'ontwerpateliers' opzetten, waarin ver
schillende ruimtelijke plannen worden
gemaakt en doorgerekend. De drie ver
wachten dat hun respectievelijke experti
ses van onmisbare waarde zullen blijken
voor de steden. Voor elk van de dertig
steden vormen ze een speciaal team om
de gemeenten te adviseren.
De samenwerking wordt aangegaan voor
de periode tot 2010 en zal jaarlijks wor
den geëvalueerd.
Op 7 oktober vindt de Algemene
Ledenvergadering van DIVA plaats.
De ALV valt samen met de Leden
vergadering van de SOD en het SOD-
congres en vindt plaats in het
Openluchtmuseum in Arnhem.
Na 34 jaar als diocesaan archivaris werkzaam te zijn geweest voor het bisdom
's-Hertogenbosch, is de heer dr. J. Peijnenburg met emeritaat gegaan. Zijn functie is
sinds 1 juli jl. overgenomen door drs. E. van Deutekom.
Sinds 1980 reikt Europa Nostra, een
grote pan-Europese erfgoedfederatie, de
Europa Nostra Awards uit. Deze onder
scheidingen bestaan, naast een geldbe
drag, uit oorkondes en medailles voor
voltooide markante restauratieprojecten
van Europees belang en eremedailles
voor individuele inspanningen op het
gebied van bescherming en behoud van
cultureel erfgoed.
Door publiekelijk waardering te tonen
voor opmerkelijke initiatieven en de
beste voorbeelden uit de praktijk van
zowel individuen als organisaties, hoopt
de federatie bij te dragen aan de bescher
ming en versterking van cultureel erf
goed in Europa en verdere inspanningen
op dat gebied te stimuleren.
Zes markante erfgoedprestaties zullen
worden beloond met zes geldprijzen van
ieder 10.000 euro. Daarnaast zijn medail
les en oorkondes beschikbaar in de vol
gende categorieën:
1.Een opmerkelijk restauratieproject op
het gebied van:
a) bouwkundig erfgoed;
b) culturele landschappen;
c) kunstcollecties;
d) archeologische sites.
2. Een opvallende studie op het gebied
van cultureel erfgoed.
3. Bijzondere inspanningen voor het
behoud van cultureel erfgoed door
individuen of groepen.
De sluitingsdatum voor de inzendingen
is 15 september 2004.
Zie voor meer informatie: www.euro-
panostra.org of neem contact op met de
Heritage Awards-coördinator, tel. (070)
302 40 52, e-mail: ao@europanostra.org.
nieuws uit het veld
Mail uw nieuws naar: bureau@kvan.nl
Om in te spelen op nieuwe ontwik
kelingen in het werkgebied van het
Regionaal Historisch Centrum Eindho
ven (RHCE) is in de expositieruimte van
het Historisch In
formatie Centrum
Helmond (HICH)
een tentoonstel
ling ingericht met
als titel 'Archief
onderzoek in
Beeld'.
Het centrale the
ma van de in juni
geopende ten
toonstelling is de
Tweede Wereld
oorlog. In septem
ber is het namelijk
zestig jaar geleden dat Helmond en ande
re plaatsen uit het werkgebied van het
RHCE werden bevrijd. Gekozen is voor
een beeldende uitwerking van twee fic
tieve vragen, waarmee bezoekers zich
zouden kunnen melden bij de studiezaal
van een archiefdienst. De eerste vraag
luidt: 'Als klein meisje heb ik gezien dat
de klokken uit de St.-Lambertuskerk in
Helmond werden gehaald door de
Duitsers. Wanneer is dit precies gebeurd
en waarom?'. De tweede vraag: 'Wanneer
en door wie is Helmond bevrijd?'. Nadat
de bezoeker een algemene inleiding over
de werking van
een archiefdienst
heeft kunnen be
kijken, wordt hij
aan de hand mee
genomen in zijn
zoektocht naar het
antwoord op de
twee vragen. Het
RHCE laat zien
welke bronnen er
bij een archiefon
derzoek gebruikt
kunnen worden en
hoe ze te bevragen
zijn. Het gevonden
materiaal uit de literatuur, documentatie
mappen, kranten, foto-, film- en affiche
collectie, archieven en niet te vergeten
van het internet worden geëxposeerd.
De zoekwijzer is dus behalve technisch
ook onderwerpgericht. Met deze opzet is
een manier gevonden om via geleide, in
beeld gebrachte, instructie te komen tot
eigen onderzoek. De tentoonstelling is
bedoeld voor individuele bezoekers,
Tilburg is eigenlijk al heel lang een
echte muziekstad. Denk maar aan de
Muziekinstrumentenfabriek en Muziek
uitgeverij van M.J.H. Kessels, die zich al
in 1881 in Tilburg vestigde (zie ook elders
in dit Archievenblad). Ook had Tilburg
van oudsher vele koren en harmonieën.
Bijna ieder plein had wel een muziek-
kiosk. En vergeet niet al die beroemde
zangers en zangeressen die Tilburg heeft
voortgebracht!
In het kader van de kinderboekenweek
(van 6 tot 16 oktober) met als thema
muziek, organiseert het Regionaal Archief
in Tilburg een speciaal programma voor
het basisonderwijs. Voor de leerlingen
van groep 7 en 8 wordt een spannende
ontdekkingstocht door het archief
samengesteld. De leerlingen gaan op zoek
naar het Tilburgse muzikale erfgoed en
doen ook onderzoek naar hun eigen
muzikale verleden. Door middel van foto
opdrachten, het beluisteren van muziek
(oude 45-toerenplaatjes), het bekijken
van filmmateriaal en het (heel voorzich
tig, met handschoentjes aan) bekijken
van oude documenten maken de leerlin
gen kennis met dit muzikale verleden van
Tilburg. Een aantal muziekinstrumenten
gemaakt in Tilburg en beschikbaar gesteld
door het Muziekinstrumentenmuseum
zal de werkelijkheid van het verleden
voor de leerlingen nog tastbaarder
maken. Zie voor meer informatie:
http://regionaalarchief.tilburg.nl.
scholieren, deelnemers aan cursussen,
lezingen of historische rondleidingen of
groepen op excursie. Voor de studiezaal
medewerker van het RHCE een uitste
kend middel bij het uitvoeren van zijn of
haar werkzaamheden.
Behalve de klassieke opstelling in de ten
toonstellingsruimte van het HICH is er
gekozen voor een meer eigentijdse
manier van exposeren. De tentoonstel
ling is namelijk ook digitaal te bekijken
op een computer in de studiezaal van het
RHCE of het HICH. Binnenkort is de pre
sentatie ook te zien op de website van het
RHCE: www.rhc-eindhoven.nl. De ten
toonstelling is gratis te bezichtigen tot en
met vrijdag 1 oktober 2004 tijdens de
normale openingstijden van het HICH.
Dé website voor leerlingen van het
basisonderwijs heeft een nieuwe les: een
zoektocht door Stadspaleis Het
Markiezenhof in Bergen op Zoom.
Tijdens de digitale speurtocht leren kin
deren hoe markiezen en markiezinnen
vroeger leefden en woonden. De les
wordt afgesloten met een toets. De web
site is ontwikkeld in opdracht van de erf
goedkoepels om een bijdrage te leveren
aan erfgoededucatie voor bovenbouw
leerlingen van het basisonderwijs. De
website www.datbewarenwe.nl is boven
dien genomineerd voor de Innovatieprijs
van de Vereniging voor Geschiedenis en
Informatica. De VGI reikt jaarlijks de
innovatieprijs uit aan de meest vernieu
wende ICT-toepassing op historisch
gebied. De prijs wordt uitgereikt tijdens
de studiemiddag over toegankelijkheid
van historische websites, georganiseerd
door de VGI. De website www.datbewa-
renwe.nl is één van de drie genomineer
de websites. De studiedag en prijsuitrei
king vinden plaats op vrijdag 24 septem
ber in de Koninklijke Bibliotheek in Den
Haag. Voor meer info: www.vgi-
online.org.
u i t
archievenblad
September 2004
het veld
september 2004
archievenblad