©OOG
O
Project inventarisatie waterschapsarchieven in
Groningen bijna voltooid
In memoriam IIAV-directeur Joke Blom
E
Haags fonds voor publicaties over straat, buurt en stad
Gemengde Commissie
voor Surinaamse
Archieven opgeheven
nieuws uit het veld
18 oktober 1957-26 januari 2004
Half januari maakte directeur Joke
Blom bekend dat ze het I1AV zou gaan
verlaten om na acht jaar directeurschap
een nieuwe stap te maken in haar car
rière. Op 2 februari zou haar aanstelling
plaatsvinden als wethouder in Alkmaar.
Het I1AV startte de voorbereidingen
voor een passend - en dus groots -
afscheid. Eerder dan verwacht werd het
een definitief afscheid. Op 26 januari
overleed Joke Blom volkomen onver
wachts op 46-jarige leeftijd.
In de zomer van 1995 trad Joke in
dienst van het IIAV. Eerst als interim
directeur en per 1 december van het
zelfde jaar werd zij aangesteld als direc
teur. Hierover vertelde ze in 1996 in een
interview: "Ik wist niets van informatie
voorzieningen. Uit gesprekken met de
medewerksters ben ik gaan begrijpen
dat er voor het behoud
van de continuïteit van
deze unieke collectie
zeer specifieke deskun
digheid noodzakelijk is.
Ik diende mij snel
in te werken." En dat
heeft Joke gedaan.
Onder haar leiding
heeft het IIAV een enor
me ontwikkeling door
gemaakt. In 1996 was
het een van de eerste vrouwenorga
nisaties die informatie on line beschik
baar stelden. Momenteel is de gehele
collectie on line raadpleegbaar via
www.iiav.nl. De oprichting van de afde
ling Internationale Samenwerking heeft
de internationale positie van het IIAV
versterkt. Al met al heeft Joke Blom het
IIAV omgevormd tot
een modern kennis- en
informatiecentrum en
een financieel slagvaar
dige organisatie.
In verband met haar
geplande vertrek zei
Joke Blom half januari:
"Ik ga de IIAV'ers mis
sen. Deze organisatie is
een stuk van mijn
leven." We hebben haar
niet meer kunnen vertellen hoezeer de
organisatie haar gaat missen.
Een uitgebreid 'in memoriamen het
condoleanceregister zijn te vinden op:
www.iiav.nl/jokeblom.
Inge Ruys MBA (46) is per 10 februari
2004 aangesteld als interim-directeur
van het Internationaal Informatiecen
trum en Archief voor de Vrouwenbe
weging (IIAV) te Amsterdam. Ruys was
oprichter en directeur van Keerpunt,
een organisatie vanuit verzekeraars die
werkgevers en werknemers ondersteu
ning biedt bij het beperken van onno
dig ziekteverzuim. Sinds bijna drie jaar
is zij zelfstandig adviseur en project/
interim-manager. Ruys heeft in de afge
lopen anderhalf jaar al werkzaamheden
voor het IIAV verricht. In principe blijft
Ruys tot 1 november 2004 als interim
directeur werkzaam op het IIAV. Zij
volgt de op 26 januari plotseling over
leden directeur Joke Blom op.
Ralph Keuning is sinds 1 maart jl. de
nieuwe directeur van het Nieuw Land
Erfgoedcentrum in Le
lystad. Medio december
2004 gaat het Nieuw
Land Erfgoedcentrum
open voor publiek.
Keuning (1961) studeer
de kunstgeschiedenis
aan de Universiteit van
Utrecht, werkte in de
Nationalgalerie in Ber
lijn en was sinds eind 1992 verbonden
aan het Kröller-Müller Museum. Hier ver
vulde hij diverse functies op inhoudelijk
en zakelijk gebied. Keuning is tevens pro
ject-coördinator voor Crossart, een
samenwerkingsverband van tien Duitse
en Nederlandse musea in de grensstreek
tussen Otterlo en Düsseldorf.
Nieuw Land Erfgoedcentrum is ontstaan
uit een fusie van vier Flevolandse erf
goedinstellingen. Ook de archieven van
""v s: 5s
vier Flevolandse ge
meentes en het wa
terschap zijn hierin
opgenomen. Naast
archief- en depot
functies krijgt Nieuw
Land ook uitgebrei
de studie- en educa
tieve faciliteiten en
worden er tentoon
stellingen gerealiseerd. Verder zijn er
vergaderzalen, een café en een winkel.
Het erfgoedcentrum wordt gehuisvest
in een door het Haagse architectenbu
reau Atelier Pro ontworpen uitbrei
ding van Nieuw Land Poldermuseum
aan de Lelystadse kust, vlakbij de
Bataviawerf en Batavia Stad outlet
shopping. Nieuw Land wil in het eer
ste openingsjaar tenminste 45.000
bezoekers trekken.
In 1992 heeft het bestuur van het
toenmalige waterschap Dollardzijlvest
besloten om de oude archieven te laten
inventariseren. Het project voorzag in de
inventarisatie van de archieven van de
waterschappen Westerwolde, Reiderland,
Pekel A, Fiemel, Reiderzijlvest en rondom
Veendam/Wildervank.
Deze archieven waren zeer omvangrijk
en bevatten waardevol historisch mate
riaal, maar ze waren niet geschoond.
Een medewerker van het waterschap,
J. Popken, heeft de opdracht gekregen
om deze archieven te inventariseren. Hij
is destijds onder begeleiding van de pro
vinciale archiefinspectie begonnen met
de inventarisatie van het grootste en
moeilijkste archief, het archief van het
waterschap Westerwolde 1901-1968. Dit
waterschap is verantwoordelijk geweest
voor de ingrijpende kanalisatie in dit
gebied.
Op dit moment zijn de inventarissen van
de waterschappen Westerwolde, Pekel A,
Reiderzijlvest, Reiderland en rondom
Veendam/Wildervank voltooid en ver
schenen.
De inventarisatie van het waterschap
Fiemel zal dit jaar haar beslag krijgen,
zodat het project dan voltooid is. De
inventarissen zijn te koop bij het water
schap Hunze en Aa's te Veendam, dat
rechtsopvolger is van het waterschap
Dollardzijlvest en bij het Regionaal
Historisch Centrum de Groninger Ar
chieven. In het waterschapshuis te Veen-
dam kunnen de archieven geraadpleegd
worden voor onderzoek. In totaal wor
den bij Hunze en Aa's zo'n 500 archieven
en archiefjes bewaard uit de waterschaps
wereld, de meeste van deze waterschap
pen zijn allang verdwenen en opgegaan
in grotere eenheden.
In 2004 wordt door de Gemeente
Den Haag 25.000 euro beschikbaar
gesteld voor het stimuleren van onder
zoek naar een onderwerp uit de Haagse
geschiedenis of eigen straat of buurt. Met
deze subsidie hoopt de gemeente Den
Haag het gevoel van trots op en de socia
le cohesie in de stad te bevorderen.
Marieke Bolle, gemeenteraadslid voor de
PvdA, kwam met het initiatiefvoorstel
voor deze subsidie. Het college van B&W
nam hierin een positief besluit. De wet
houders Engering van Cultuur en
Klijnsma van Welzijn nemen beiden de
helft van het fonds voor hun rekening.
Het Haags Gemeentearchief is belast met
de uitvoering van het besluit.
Door deze subsidie hoopt de gemeente
de drempel tot publiceren te verlagen,
waardoor publicaties bereikbaar kunnen
worden voor grotere groepen. De bijdra
ge kan bijvoorbeeld worden gebruikt
voor publicaties die vanwege de geringe
oplage nu wellicht niet aantrekkelijk zijn
voor uitgevers.
Er is wel een aantal voorwaarden aan de
subsidie verbonden. Zo moet het resul
taat van het onderzoek in gedrukte vorm
worden uitgebracht en mag de publicatie
geen commercieel karakter dragen. Een
financiële bijdrage wordt alleen gegeven
aan projecten die niet op een andere
wijze gefinancierd kunnen worden. Aan
het einde van het project dient een
financiële verantwoording te worden
afgelegd.
Aanvragen, voorzien van een manuscript
of goed uitgewerkt idee en een begroting,
kunnen schriftelijk worden ingediend bij
het Haags Gemeentearchief. Er zijn twee
aanvraagronden per jaar. De eerste sluit
op 15 april en de tweede op 15 septem
ber. In mei en november worden de aan
vragen door een speciaal hiertoe
benoemde commissie beoordeeld.
nieuws uit het veld
Mail uw nieuws naar: biireau@kvan.nl
In 1989 werd de Gemengde Com
missie voor Surinaamse Archieven opge
richt. De Commissie nam het initiatief
over van de Werkgroep Surinaamse
Archieven die een jaar eerder in het leven
was geroepen door Evert van Laar. De
Gemengde Commissie stond onder voor
zitterschap van Gert Oostindie met Evert
van Laar als secretaris. De laatste werd in
1992 opgevolgd door Peter Jan Margry.
De Commissie telde gemiddeld zo'n tien
leden, Nederlanders en Surinamers in
Nederland en Suriname, die allen begaan
waren met het lot van de Surinaamse
archieven.
In de periode 1989-1996 is er met regel
maat vergaderd en slaagde de Commissie
erin om een succesvolle lobby te ontwik
kelen. Mede door toedoen van de
Commissie werden enkele expert-mis
sions naar Suriname geëntameerd, een
reddingsactie voor het oud-archief van
Suriname op touw gezet, een omvangrijk
microverfilmingsproject in gang gezet en
kwamen enkele haalbaarheidsstudies tot
stand, die onder meer resulteerden in een
programma van eisen voor de nieuw
bouw van het Landsarchief in Parama
ribo.
Ondertussen is de archiefzorg in
Suriname een zaak geworden die beide
betrokken landelijke overheden en
archiefdiensten, alsmede enkele stedelij
ke overheden ter harte gaat. De rol van
de Commissie als aanjager is daarmee
overbodig geworden. De laatste jaren van
haar bestaan was de Commissie dan ook
nauwelijks meer actief. Aangezien er van
de individuele leden evenmin meer
respons was, is besloten de Commissie
per 15 oktober 2003 op te heffen.
Het archief van de Commissie (en de
stukken van de Werkgroep) zijn in janu
ari 2004 met plaatsingslijst aan het
Nationaal Archief in Den Haag overge
dragen.
NIEUWS
uit
Marjet Douze,
Adjunct-directeur IIAV
1 5
archievenblad
maart 2004
het veld
archievenblad
maart 2004