en gij zult
Impressie
Archieven
KVAN-Studiemiddag
en journalistiek
LOEK NIJHOLT
ARCHIEFSERVICE B.V
Restauratie-Atelier Helmond bv
ADUB
Information Systems
Restauratie en conservering van papier,
leer en perkament
Ondersteuning bij calamiteiten
Brand- en waterschade
24 uur bereikbaar op: 06 - 57 58 96 31
Tijdens kantooruren: +31 (0)492 - 55 39 90
Uw waardevolle documenten gaan
bij ons door vakkundige handen.
Koninklijke Vereniging van Archivarissen in Nederland
Nieuwe tijden, nieuwe media en nieuwe
communicatiemiddelen vereisen een
nieuwe strategie en andere vaardigheden.
Tijd voor de KVAN om hier eens uitge
breid aandacht aan te besteden. Voorzitter
Noordam benadrukte in zijn inleidend
woord echter ook de afhankelijkheidssitu
atie tussen archivarissen en journalisten.
Eric Hennekam kreeg hierna ais dagvoor
zitter het woord en kondigde als eerste
inleider Hanneke Versteeg aan. Zij is werk
zaam als docent research, afdeling journa
listiek aan Hogeschool Windesheim te
Zwolle. Binnen het project 'De ontdek
king van het archief' stelde ze de aanko
mende journalisten drie vragen over het
archief. Uit de gegeven antwoorden
meende zij voorzichtig te concluderen dat
het stereotiepe beeld van de archivaris
nog geen schokkende wijzigingen heeft
ondergaan. Het woord archief staat in de
ogen van de aantredende generatie van de
toekomstige journalisten nog altijd voor
papier, opbergmappen, saai, stoffig en
oud. De mening van de studenten over
'informatie' was echter weer een verade
ming. Gelukkig voor ons vonden bijna
alle studenten het archief belangrijk voor
hun toekomstig werk vanwege het aspect
informatie, de geschiedenis, achtergrond
informatie en de feiten. Zelfs aan de waar
heid wordt bij het woord archief niet
getwijfeld...
Interessant was voorts haar uitleg over het
begrip civiele journalistiek; de manier van
verslag geven van de feiten waarbij de
nieuwsfeiten vanuit een andere optiek
worden belicht. Dit gebeurt vanuit de
civiele journalistiek 'van onder op'.
Hierbij wordt aandacht geschonken aan
de gevolgen van deze nieuwsfeiten voor
het grote publiek. Ook is er dan aandacht
voor mogelijke oplossingen; dat staat hier
voorop.
Dit is heel iets anders dan de zogenaamde
institutionele journalistiek waarbij mis
lukkingen en extreme situaties breed wor
den uitgemeten. Eigenlijk de journalistiek
van de losse feiten en de dagelijkse nieuw
tjes, inclusief onderwerpen als dood, rod
del, schandalen en ruzies. Dit wordt ook
wel 'consumentisme' genoemd, aldus
Hanneke Versteeg. Het archiefeducatie-
project dat in 2001 is opgezet in samen
werking met Eric Hennekam, het
Historisch Centrum Overijssel en
Windesheim beschreef zij als succesvol en
zal zeker opgenomen blijven in het stu
dieprogramma. Al met al een korte,
begrijpelijke bijdrage aan deze geanimeer
de studiemiddag.
Wil van den Bongaard, researcher van het
succesvolle KRO-televisieprogramma
Spoorloos lichtte een tipje van de sluier op
over de werkwijze en het volhardend
speuren voor zijn programma onder de
titel 'Van zoeken tot vinden - Verborgen
personen in openbare archieven'. Onor
thodoxe zoekmethodes worden hierbij
niet geschuwd. Hij roemde de medewer
king die Spoorloos krijgt van de Neder
landse archiefinstellingen.
Historicus en freelance journalist Rob
Hartman, vooral bekend van zijn publica
tie over de geschiedenis van tijdschrift De
Groene, gaf aan dat je moet weten wat je
precies moet zoeken. Volgens hem een
belangrijke voorwaarde om met succes
onderzoek te doen in archieven. Verder
stelde hij de onderzoeks- en kopietarieven
van de verschillende archiefinstellingen
aan de orde. Hierin zijn grote verschillen
te constateren.
Met een aanstekelijk enthousiasme hield
Gerda Jansen-Hendriks haar aandachtig
gehoor geboeid met haar interessante bij
drage aan deze bijeenkomst. Aan de hand
van televisiebeelden uit het programma
Andere Tijden
van NPO/
VPRO en de
bijbehorende
uitleg wees zij
haar gehoor
op het feit dat
recente twin-
tigste-eeuwse
geschiedenis
met een voor
zienbare
actualiteit
veel kijkers aan de televisie gekluisterd
kan houden. Buiten het papier is hierbij
de 'oral history' en vooral het beeld van
immens belang. Papier in beeld brengen is
echter moeilijker dan over het algemeen
wordt gedacht. Iedere keer lukt het echter
weer tot een perfecte symbiose te komen
tussen papier en beeld, aldus Gerda
Jansen-Hendriks.
Peter Sijnke had de ondankbare taak om
de inmiddels met veel informatie overla
den deelnemers toch nog te boeien. Dat
lukte hem uitstekend. Mede dankzij veel
voorbeelden was het een genoegen zijn
persoonlijke ervaringen op het gebied van
archieven en journalistiek te beluisteren.
Zijn boodschap was duidelijk: er zijn
genoeg kansen om het belang van archie
ven en de hierin opgeslagen informatie
voor het voetlicht te krijgen. Men moet
'het zien' en niet alleen passief te werk
gaan. Pro-actief werken aan public rela
tions over archieven is en blijft de
opdracht, aldus Peter Sijnke.
De KVAN-studiemiddag was een leerzame
middag. KVAN-bureaumedewerkster Ma
thilda van Geem heeft samen met Eric
Hennekam uitstekend werk verricht om
op zo'n korte termijn deze studiedag te
organiseren. En de nieuwbakken voorzit
ter, Charles Noordam, kondigde aan dat
het KVAN-bestuur plannen heeft de stu
diedagen weer nieuw leven in te blazen.
Dat is voor ons een zonnig vooruitzicht.
43
Zoekt
vinden
ADLIB I Archief
Uitleenmodule
ADLIB I Bibliotheek
Bestelmodule
Uitleenmodule
Tijdschriftenmodule
ADLIB I Internet Server
ADLIB I Museum
Fotobestelmodule
Flexibel informatiebeheer
Zeer uitgebreid gebruiksvriendelijk
Webportalen
Full Text zoekmogelijkheid
Real time interactie gebruikers,
zoals on-line reserveren
Geavanceerd thesaurusbeheer
Cross domain ondersteuning
Telefoon: 030 - 241 18 85
E-mail: info@nl.adlibsoft.com
www.adlibsoft.com
Boeken, in leer en perkament
Charters en zegels
Prenten en tekeningen
Kaarten en affiches
Massaconservering
Inbinden van rapporten en tijdschriften
Schimmelbestrijding
Panovenweg 40,5708 HR Helmond (NL)
Tel.:+31 (0)492-55 39 90
Fax+31 (0)492 - 55 24 42
E-mai Iinfoó)restauratie-atel ierhelmond.nl
internet: www.restauratie-atelierhelmond.nl
advisering
projecten
documentaire informatievoorziening
archiefbewerking
archiefopslag
Een bekende naam, die staat voor langdurige en brede
ervaring. Deskundigheid, klantgerichtheid en kwaliteit staan bij
ons voorop. Daardoor zijn onze adviezen op maat
gesneden oplossingen. Ook voor de voorbereiding en uitvoering
van projecten staan wij voor u klaar, evenals voor veranderingen
bij uw documentaire informatieverzorging en de
bewerking van uw archieven.Tenslotte bieden wij opslag
van archieven aan in ons eigen archiefdepot.
GOED ARCHIEFBEHEER HEEFT AANDACHT
NODIG. PERSOONLIJKE SERVICE. ONAFHANKELIJK
ADVIES.DAT KUNNEN WIJ U GEVEN.
Bel, schrijf, fax of e-mail voor meer informatie:
Ds.van Haaftenlaan 23
3984 NP Odijk
tel.:030-6572228
fax.: 030-6572228
e-mail: loeknijholtarchief@hetnet.nl
archievenblad
mei 2003
De kersverse, nieuwe voorzitter van de
KVAN, Charles Noordam, wenste de deelne
mers aan deze studiebijeenkomst een leerza
me middag toe. De opkomst was weer eens
goed te noemen in de tot de verbeelding
sprekende locatie Perscentrum Nieuwspoort
in het zonnige Den Haag op woensdag 16
april jl. De voorzitter memoreerde in zijn
inleiding dat onze archiefvoorgangers in
vroegere tijden van mening waren zelf
genoeg journalistieke talenten in huis te
hebben om hun boodschap uit te dragen in
de media. Tijden veranderen.
Spoorloos
Andere Tijden
Communicatie
Harry Strijkers
mei 2003
archievenblad
