en gij zult
LOEK NIJHOLT
ARCHIEFSERVICE B.V
ADUB
Information Systems
JANSSEN
FILM
AUDIO
SERVICES
ordeningskenmerk voor de koppeling van in tijd uiteengelegen onderzoeksresu-
laten genomen, onafhankelijk van documenttypen, methodes en de thema's.
De realisatie van het netwerk start met twee kernen: de becommentarieerde
bibliografie van alle binnen het kader van de SFB ontstane publicaties (900
titels) en het elektronische kaartenarchief van alle binnen SFB samengestelde
kaarten (500). Met deze, voor het spectrum van het gezamenlijke netwerk repre
sentatieve kerneenheden worden hiërarchisch opgebouwde plaats-, persoons
namen- en zakenthesauri voor de diepteontsluiting van het databestand samen
gesteld.15 Ze vormen het fundament voor de woordontsluiting van het uit te
bouwen databestand en worden zo tot een dynamisch ontsluitingsinstrument,
dat met de integratie van elk informatieblok vollediger en gedifferentieerder
wordt. De toepassing van trefwoorden garandeert verdere koppelingen. Aan
deze kerneenheden worden geselecteerde informatie-eenheden toegevoegd.
Bijvoorbeeld: archievenoverzichten en geselecteerde inventarissen van archie
ven in het stadsarchief van Worms, de Bibliographie retrospective d'histoire urbaine:
Le Grand-duché de Luxembourg (CLUDEM), een interactieve kaartenatlas (met de
pagi en gouwen uit ca. 500 tot 1200 inclusief de bijbehorende bronnen- en lite-
ratuurverwijzigen), plattelandsgemeenten: ambtsdragers en gemeentefinanciën
van de negentiende eeuw of ook de edities van Midden-Frankische en Oost-
Franse oorkonden met de ontsluitingsgegevens. Tegenover de vele thematische
portals en het aanbod op internet is het interessant te weten dat RM.net de pri
maire gegevens zelf aanbiedt en daarenboven deze content naar uniforme
inhoudelijke kwaliteitsstandaards ontsluit en doorzoekbaar maakt.
De documenttypen die het cultureel erfgoed als ook de wetenschappelijke
onderzoeksresultaten in digitale vorm presenteren zijn heterogeen: teksten,
kaarten, afbeeldingen, schetsplannen, grafieken, tabellen, bestandsoverzichten,
registers, bibliografieën enz. Daarbij zijn deze documenttypen in de regel inhou
delijk uiterst complex en vanuit vele invalshoeken in relatie tot elkaar te bren
gen. Er zijn vergaande methodische en inhoudelijke denkkaders uit de hoek van
de geesteswetenschappen te verwachten als hierbij de relaties in een netwerk
structuur transparant gemaakt kunnen worden. Dit is vooral van toepassing
voor het verankeren van interdiciplinaire, vergelijkbare onderzoeksresultaten.
De integratie van heterogene databestanden wordt mogelijk gemaakt door
gebruik te maken van standaards en de daarmee verbonden open bestands
structuren.
Het informatienetwerk is daarmee open voor verder informatieaanbod, ook uit
samenwerkingsprojecten van andere universiteiten en daarbuiten. Bijzondere
waarde wordt gehecht aan de integratie met bestanden van bibliotheken en
archieven. Daarom is de SFB-bibliografie als kern bijvoorbeeld gekoppeld aan de
OPAC van de universiteitsbibliotheek van Trier. In de samenwerking met de
archieven staat de integratie van inventarissen op het programma, concreet te
beginnen met het archievenoverzicht van het stadsarchief Worms. Verder is er
samenwerking afgesproken met wetenschappers in de Europese buurlanden om
de gemeenschappelijke, de regio's betreffende vragen en methodes door het
gemeenschappelijk gebruik van het informatienetwerk steviger in het zadel te
helpen.
RM.net moet dus als informatie- en samenwerkingsplatform dienen en coöpe
ratieve grensoverschrijdende samenwerking en interdisciplinaire onderzoekssa-
menhangen kunnen ondersteunen, coördineren en bundelen. Voor de toe
komst is met het digitaliseren van primaire bronnen niet alleen een groot
gebruikersveld belangrijk, maar ook de opbouw van een samenwerkingsver
band van vele instituten die het aanbodsconsortium vormen, om de continuï
teit van het netwerk op lange termijn te garanderen. Daardoor kunnen project-
onafhankelijke en efficiënte informatie-infrastructuren vaste vorm krijgen en
een nieuwe impuls geven aan onderzoeksactiviteiten.
Zoekt
vinden
ADLIB I Archief
Uitleenmodule
ADLIB I Bibliotheek
Bestelmodule
Uitleenmodule
Tijdschriftenmodule
ADLIB I Internet Server
ADLIB I Museum
Fotobestelmodule
Flexibel informatiebeheer
Zeer uitgebreid gebruiksvriendelijk
Webportalen
Full Text zoekmogelijkheid
Real time interactie gebruikers,
zoals on-line reserveren
Geavanceerd thesaurusbeheer
Cross domain ondersteuning
Telefoon: 030 - 241 18 85
E-mail: info@nl.adlibsoft.com
www.ad I i bsoft.com
advisering
projecten
documentaire informatievoorziening
archiefbewerking
archiefopslag
Een bekende naam, die staat voor langdurige en brede
ervaring. Deskundigheid, klantgerichtheid en kwaliteit staan
bij ons voorop. Daardoor zijn onze adviezen op maat
gesneden oplossingen. Ook voor de voorbereiding en uitvoering
van projecten staan wij voor u klaar, evenals voor veranderingen
bij uw documentaire informatieverzorging en de
bewerking van uw archieven.Tenslotte bieden wij opslag
van archieven aan in ons eigen archiefdepot.
GOED ARCHIEFBEHEER HEEFT AANDACHT
NODIG. PERSOONLIJKE SERVICE. ONAFHANKELIJK
ADVIES. DAT KUNNEN WIJ U GEVEN.
Bel, schrijf, fax of e-mail voor meer informatie:
Ds. van Haaftenlaan 23
3984 NP Odijk
tel.:030-6572228
fax.: 030-6572228
e-mail: loeknijholtarchief@hetnet.nl
Film scanning (pos.-neg.) naar (digitaal) video - DVD
Reparatie/reiniging 8 -16 - 35mm film
Omblikken - labelen - archief gereedmaken van films
Re-recorden geluid:
- verbetering optisch geluid
- bewerking - mixage perfotapes (16-17,5mm)
- overzetten M.C.'s en 1/4" tapes naar b.v. CD-R
Film Supplies:
Aan- en afloopstroken 8 - 9,5 -16 - 35mm
Perfotapes 16 -17,5 - 35mm
Producent van 'Crystal Clear' lastapes 8 -16 - 35mm
Perforatie reparatietape voor 16 en 35mm
Plakpersen voor (S)8 - 9,5 -16 -17,5 - 35mm
Importeur van filmblikken (o.a. staal gegalv.) voor 8 -16 - 35mm
Vinegar Syndrome tester
Keizersveld 31, 5803 AM Venray Holland
Tel. (0478) 63 03 00, Fax (0478) 69 00 07
E-mail: info@janssenfilm.com
Internet: http://www.janssenfilm.com
salesrental services
Benelux
Andrea Rapp is historica en een van de projectleiders van SFB 235.
1. Zie voor verdere informatie over dit SFB-project en de verschillende
deelprojecten www.uni-trier.de/infos/sfb235/sfb235.htm; ook voor litera
tuur over dit onderwerp.
2. Corpus der altdeutschen Originalurkunden bis zum Jahr 1300, Bd. I:
1200-1282, uitgegeven door Friedrich Wilhelm [Lahr 1932]. Bd. II: 1283-
1292, uitgegeven door F. Wilhelm en Richard Newald [Lahr 1943]. Bd. Ill:
1293-1296, uitgegeven door R. Newald, Helmut de Boor en Diether
Haacke [Lahr 1962]. Bd. IV: i297-(Ende des Jahrhunderts), uitgegeven
door H. de Boor en D. Haacke [Lahr 1963]. Bd. V: Nachtrage, utigegeven
door H. de Boor, D. Haacke en Bettina Kirschstein [Lahr 1986]. Regesten,
uitgegeven door H. de Boor, D. Haacke en B. Kirschstein [Lahr 196311].
3. Thomas Bohn, Andrea Rapp, 'Zur Untersuchung westmitteldeutscher
Urkunden des 13. Jahrhunderts. Historische, palaographische und sprach-
wissenschaftliche Aspekte', in: Beitrage zum Sprachkontakt und zu den
Urkundensprachen zwischen Maas und Rhein, uitgegeven door Kurt
Gartner en Günter Holtus, Trierer Historische Forschungen 29 [Trier 1995],
p. 41-59; Kurt Gartner, 'Zur Erforschung der westmitteldeutschen
Urkundensprachen im 13. Jahrhundert', in: Chronologische, areale und
situative Varietaten des Deutschen in der Sprachhistoriographie.
Festschrift Rudolf Grofie, uitgegeven door Gotthard Lerchner, Marianne
Schroder en Ulla Fix [Frankfurt am Main 1995], p. 263-272. Wat de archie
ven betreft was vooral de samenwerking met Prof. Dr. Manfred Groten
(destijds bij het Historisches Archiv der Stadt Köln) en Ministerialrat Prof.
Dr. Hans-Waiter Herrmann (destijds bij het Landesarchiv Saarbrücken)
bijzonder waardevol.
4. Stephan Habscheid, Die Kölner Urkundensprache des 13. Jahrhunderts.
Flexionsmorphologische Untersuchungen zu den deutschen Urkunden
Gottfried Hagens (1262-1274), Rheinisches Archiv 135 [Köln 1997].
5. Amand Berteloot, 'Das Mittelniederlandische als Urkundensprache im
13. Jahrhundert', in: Beitrage zum Sprachkontakt..., p. 173-196; en verder
de bijdragen van Jan. W.J. Burgers, Jan Goossens, Jaap Kruisheer, Ann
Marynissen en Amand Berteloot in: Kurt Gartner, Günter Holtus, Andrea
Rapp, Harald Völker (uitgave), Skripta, Schreiblandschaften und
Standardisierungstendenzen. Urkundensprachen im Grenzbereich von
Germania und Romania im 13. und 14. Jahrhundert. Trierer Historische
Forschungen 47 [Trier 2001].
6. In de Trierse taalwetenschappelijke projecten wordt gebruik gemaakt
van het in Tübingen ontwikkelde systeem van tekstanalyse (TUSTEP),
dat al sinds 25 jaar vooral gebruikt wordt in de geesteswetenschappen
en -onderzoeken: www.uni-tuebingen.de/zdv/tustep/index.html en
www.itug.de.
7. Zie SGML/XML www.oasis-open.org/cover/biblio.html; zie voor de tech
nische aspecten van het project bijvoorbeeld: Andrea Rapp, 'Die elektro
nische Edition, ErschlieBung und Vernetzung des Trierer Korpus mit-
telfrankischer Urkunden des 14. Jahrhunderts', in: Jahrbuch für Com-
puterphilologie, uitgegeven door Georg Braungart, Karl Eibl en Fotis
Jannidis [Paderborn 2000], p. 147-161 (online op: www.computerphilolo-
gie.uni-muenchen.de/jgoo/rapp/rapp.html.
8. Vooral het Moezel-Frankisch is in de betreffende grammatica-uitgaven
en handboeken onvoldoende vertegenwoordigd. De grammatikale ana
lyse van het oorkondendeel is door de auteur dezes in bewerking voor
een proefschrift.
9. De digitale uitgave maakt het mogelijk om resultaten van verder
onderzoek of onderzoek op basis van tips van externe wetenschappers
of bewerkers direct toe te voegen.
10. Het elektronisch woordenboekverband is gratis beschikbaar op
www.mwv.uni-trier.de. Op deze site zijn ook verdere mededelingen over
dit project, literatuurverwijzingen en tips voor het gebruik van de cd-
romversie te vinden.
11. Een op SGML/XML gebaseerd tekstenarchief voor het Middel-
Hoogduits is in opbouw binnen een samenwerkingsproject van de uni
versiteiten van Trier en Charlottesville/VA, USA; zie: www.mhgta.uni-
trier.de.
12. www.uni-heidelberg.de/institute/sonst/adw/drw.
13. De homepage van het project staat op www.rmnet.uni-trier.de. De
publicatie van het ookondenboek op RM.net staat gepland voor begin
2003.
14. De richtlijnen van het ontwikkelingsprogramma en een lijst van
ondersteunde projecten is te vinden op www.dfg.de/foerder/biblio/
info_infrastrukt.html; het geciteerde formulier op www.dfg.de/foerder
/formula re/i_54.htm.
15. Bij de integratie van het 'Trierer Korpus' in RM.net zullen dus ook de
persoons- en plaatsnamenregisters worden opgenomen.
april 2003
archievenblad
23
