Split ^Vision
Papier-
Boekrestauratoren
wnjnMwer kweek
Toegankelijke informatie communicatie en documenten
www.splitvision.nl
www.sterken.nl
Heeft u onze internet site al eens bezocht?
I STERKEN
I m
ATELIER m
vde S&S
Voor inlichtingen over tarieven en plaatsing van zowel
product- als personeelsadvertenties kunt u contact
opnemen met:
Sales Services, contact persoon: Gerrit Kulsdom
Postbus 2317, 1620 EH Hoorn
Tel. 0229 - 211 211Fax 0229 - 270 404
E-mail: snsdtp@planet.nl
sns@wxs.nl
het dagboek van:
13
co
RESTAURATIE ATELIER
STERKEN BV
Atelier voor conservering en
restauratie van papier en per
kament zoals boeken, prenten,
tekeningen, grafiek,
(wand)kaarten,
charters zegels etc.
De Cloese 7 - 9
7339 CM Ugchelen
Tel. 055 - 5 42 31 47
Fax 055 - 5 43 06 14
Mobiel 06 - 53 93 93 53
Internet: www.sterken.nl
DOCUMENTENWACHT
Documentenwacht omvat een
24 uurs calamiteitenservice en
collectie inspectie met schade
preventie als uitgangspunt.
Telefoon: bovenstaande
nummers en:
Semafoon 06 - 59 28 48 55
etutOxA
Itt adwitóicKq <utd fiailiciïtf
Vervolg van pagina 3
laagje zand. De zondvloed was namelijk
van buiten gekomen, uit een ondergelo
pen bouwput, via het maaiveld naar de
kelders van het gebouw.
De vrijdag, zaterdag en zondag bestonden
uit reddingswerk. Geslapen hebben we
vrijwel niet. Tientallen verhuizers, brand
weermensen, medewerkers en - mede
dankzij de onmiddellijke publiciteit - toe
gestroomde vrijwilligers vormden een
menselijke lijn tussen kelder en verhuis-
Een originele zeventiende-eeuwse'Blaeu'-plattegrond is
totaal verpulverd en moet als verloren worden
beschouwd. Foto Marijke Dekker.
auto's om de, in plastic zakken en genum
merde verhuisdozen verpakte, stukken
door te geven. Van hand tot hand, zoals in
oude tijden. Daartussen journalisten, foto
grafen en televisiecamera's, overigens voor
treffelijk in toom gehouden door voor
lichtster Monique Mud. Bittere vrolijkheid:
met de website hadden we de regionale
televisie niet gehaald, maar nu waren we
op RTL en SBS. Dat hoorden we tenminste
van de reinigers en verhuizers, die via hun
mobiele telefoons door enthousiaste fami
lieleden werden gebeld over hun sterrol op
de buis. Op zondag kwam commissaris van
de koningin Boele Staal persoonlijk pools
hoogte nemen en toonde zich onder de
indruk van de catastrofe.
Bizarre momenten dienden zich aan. Bij
rampen horen organisaties die zich met de
begeleiding van slachtoffers bezig houden.
Ik blijk slachtoffer, want er is opeens een
mevrouw die zich midden in de chaos pro
fessioneel om mijn gemoedsrust bekom
mert. Goed bedoeld, maar ik heb het er
even te druk voor. Ik realiseer me bijtijds
dat stemverheffing of bruuske afwijzing
alleen maar zal bevestigen dat ik geestelij
ke hulp nodig heb, dus probeer ik zo kalm
te blijven dat de hulpverleenster vanzelf
weer verdwijnt. Het lukt. Mijn echtgenoot
komt daarna aan de beurt. Hij grijnst zijn
gebruikelijke sarcastische glimlach. Ander
moment: wanneer de eerste verhuizer een
sigaret opsteekt in de archiefbewaarplaats,
kijken Noor Erkelens en ik elkaar aan.
Moeten we hier nu iets van zeggen of niet?
We besluiten van niet. Als het even later
opnieuw gebeurt, zegt Noor met een ont
wapenende brede lach toch maar dat
zoiets eigenlijk niet mag in een archiefbe
waarplaats.
Maandag is alles weg, behalve enkele spe
ciale collecties en het droog gebleven
gedeelte, dat in de hal van het gemeente
huis staat en na sluitingstijd wordt
bewaakt door een ingehuurde beveili
gingsbeambte. Dankzij de inspanningen
van adjunct-provinciaal archiefinspecteur
Irmgard Broos wordt in de loop van de
week duidelijk dat deze 300 meter in een
quarantaineruimte kan worden geplaatst
van het Gemeentearchief Rotterdam.
Duizenden archiefdozen en 115 kratten
met vooral foto's staan diepgevroren in
Cothen. De ongeveer driehonderd charters
zijn direct vrijdag naar Helmond gebracht
om er, voor de tweede keer in tien jaar, te
worden gerestaureerd. De macaber ogen
de, lege archiefruimte en studiezaal zijn
doornat en stinken. Nog de hele week
wordt er schoongemaakt en gedroogd. De
volgende dagen niets anders dan regelen
en vergaderen. Veel steun heb ik van Noor
en Irmgard, die elkaar hebben afgewisseld
tijdens de eerste noodoperatie en ook nu
van alles blijven ondernemen. Ik ga mijn
eigen burgemeester steeds meer waarde
ren. Hij stond zelf in de menselijke lijn en
is tegelijk blijven organiseren. Ook
Veronique Regout, een vrijwilligster van
het archief, blijkt goud waard en neemt
me allerlei werk uit handen.
De broers Van Dijk van het koel- en vries
huis betonen zich uiterst coöperatief en
deskundig. Nadat de enthousiaste, capabe
le en ook praktische Clara von Waldthau-
sen, een van de weinige Nederlandse foto
restauratoren, op dinsdag de schade heeft
bekeken, worden vanaf woensdag onder
haar leiding eerst de (niet ingevroren) dia's
behandeld en daarna de foto's in kleine
hoeveelheden ontdooid en uit het vries
huis gehaald. Dat gebeurt in een tijdelijk
als fotorestauratie-atelier ingerichte kan
toorruimte, eveneens in Cothen. Studie
zaalmedewerker Henk Meijer zal hier
samen met vrijwilligers en bezoekers van
het archief waarschijnlijk wel enige maan
den werkzaam zijn. Het is - zoals alle res
tauratiewerk - een arbeidsintensieve opera
tie, maar de eerste resultaten zijn zeer
bevredigend, al zal de waterschade in veel
gevallen altijd zichtbaar blijven.
Onze Helmondse vrienden hebben de
charters nog niet droog, of restaurator
Jeroen Rabelink meldt zich om de eerste
door mij samengestelde steekproef van
diepgevroren archiefstukken op te halen.
Dertig tot ijsklompen verworden archief
dozen - zwaarder durven we zijn stationcar
niet te belasten - gaan naar het atelier in
Helmond om daar eerst te worden gevries
droogd, waarna een schade-inventarisatie
wordt opgemaakt en alles opnieuw wordt
verpakt. Nog geen vier meter van de onge
veer 1500, dus er zullen nog enkele steek
proeven moeten volgen om een goed
beeld te krijgen. Op basis van de steekproe
ven kan ik over enkele weken de eerste
berekeningen maken van tijd en geld.
Jaren en miljoenen, dat lijkt me wel vast te
staan.
De eerste boze mensen dienen zich onder
tussen aan. Een genealoog uit Arnhem
meldt zich maandag, wil eerst niet geloven
dat het archief niet meer bestaat en wordt
vervolgens boos dat we hem geen bericht
hebben gestuurd. Nu was hij voor niks
gekomen. Het kost ons grote moeite om
kalm te blijven. Gelukkig staat daartegen
over een ware stroom van e-mails, brieven
en telefoontjes. Condoleanceberichten
noemt mijn echtgenoot ze. Mij doen ze
goed, net als alle hulp en de spontane
omhelzingen door een collega en bezoeker
als zij me in het half drooggevallen zwem
bad tussen de ellende ziet staan.
Dat was 'mijn' week. Hij was voorbij voor
dat ik het merkte.
Ria van der Eerden is archivaris van het
Streekarchivariaat Kromme-Rijngebied - Utrechtse
Heuvelrug.
december 2002
archievenblad
