)MEFA
Impressies von hel congres
Jansen - Wijsmuller
Beuns B.V.
{'De archiefopleidingen onder de loep7
Rekken en kasten
Archiefrekken
Studie- en IT-tafels
Dealing en control desks
Voldoen aan de Photographic Activity Test (ISO: 14523-1999)
Verenigde Bedrijven
Postbus 166,1530 AD Wormer, Veerdijk 44,1531 MS Wormer,
Telefoon: +31 (0)75 621.10.01, Telefax: +31 (0)75 621.68.11,
E-mailadres: info@jwb-ceka.nl
Groothandel in Boekbinders-, Restauratie- en Conservatiematerialen en Zelfklevende Folies
Jansen - Wijsmuller Beuns B.V. is een zustermaatschappij van CEKA Handelsonderneming B.V.
archiefopleiding
We geven hieronder enkele indruk
ken weer van het congres 'De archiefop
leidingen onder de loep', dat op 29 mei
2002 werd georganiseerd door de
Archiefschool. Een uitgebreid verslag is te
lezen op www.archiefschool.nl.
Tijdens de plenaire inleidingen over het
archiefonderwijs is vastgesteld dat de
bachelor/master- en IDM-opleidingen
zich richten op een breder werkterrein
dan de openbare archiefbewaarplaatsen.
Gediplomeerden zijn werkzaam bij
archiefvormende en documentaire-infor
matie-instellingen.
We zijn aanwezig bij de presentatie
van de eindscriptie van drie recent afge
studeerden. We komen met hoge ver
wachtingen: hebben zij meer te zeggen
dan wij ooit geleerd hebben? Richard
Moors, nu medewerker semi-statisch
archief bij De Nederlandsche Bank, bena
drukt in zijn presentatie de relatie tussen
het onderwijs en zijn eindonderzoek. Zijn
scriptie behandelt, op basis van theorie,
het duurzaam beheer van digitale archief
stukken in de praktijk. Zijn conclusie is
dat de praktijk hem de meeste 'knowhow'
opleverde, maar dat de theorie wel de
basis legt voor de alledaagse praktijk.
Diana van der Haar, nu MT-secretaris bij
het Nationaal Archief, vertelt over haar
ervaringen bij het opstellen van een
tweetal ordeningsplannen voor het
ministerie van OCenW. Omdat er theore
tisch niet veel aandacht was besteed aan
selectiemethoden, heeft zij het meeste in
de praktijk moeten leren. Dit past bij de
intentie van het archiefonderwijs van de
Hogeschool van Amsterdam: het verwer
ven van 'competenties'. Alumni worden
in staat geacht om met behulp van de
geleerde kennis en vaardigheden proble
men in het veld op te lossen.
Ingmar Koch, ten slotte, praat over zijn
toepassing van PIVOT-processen in de
dynamische archieven.
De alumni zijn het erover eens dat het
toepassen van theorie in de praktijk zin
vol en leerzaam is, maar dat het, als van
ouds, de praktijk is waarin je het vak
leert. De overige aanwezigen beamen dit.
Hoewel de afgestudeerden boeiend ver
telden over hun afstudeeropdracht, zijn
wij niks wijzer geworden.
Onder voorzitterschap van Roel in 't Veld,
discussiëren Els van den Bent, Caroline
Schönfeld, Eric Ketelaar, Bert Looper, Hans
Scheurkogel en Douwe de Vries met de aan
wezigen over het thema van de conferen
tie: de archiefopleidingen.
De vraag is of opleiding en praktijk elkaar
vandaag de dag aanvullen. Er wordt
opgemerkt dat archivaris zijn een pracht-
vak is, maar helaas kiezen weinigen
ervoor. Ook wordt gezegd dat een goede
organisatie mensen trekt en eenmaal
aangesteld, kun je verder geënthousias
meerd raken. Op een vraag uit de zaal of
de Archiefschool het klassieke archief
veld wel nodig heeft, antwoordt Ketelaar
dat dit zeker het geval is.
De voorzitter vraagt zich af of men tevre
den is over de wijze waarop de
Archiefschool studenten begeleidt en
over de invloed van het veld op de oplei
ding. Van den Bent vindt de termen die zij
tijdens het congres hoorde, te abstract.
Zij wil een brug slaan tussen de door
werkgevers gevraagde 'competenties' en
de 'profielen' van DIVA.
Schönfeldt vindt begrippen als 'informa
tie' en 'procesgebonden informatie' hin
derlijk in het dagelijkse taalgebruik en
noemt ze 'containertaal'. Zij bepleit een
goede definiëring van termen. Temeer
omdat er wordt samengewerkt met men
sen uit verschillende disciplines zoals
archivarissen, informatietechnologen en
bibliothecarissen.
Er is een discrepantie tussen de wens van
de archiefvormer en de idealen van de
stagiair. Die laatste wil zijn kennis in de
praktijk brengen, maar de afstemming
daarover met de archiefvormer kan een
dilemma vormen. Bij stages moet de
archiefvormer iets hebben aan de stagiair
en omgekeerd de stagiair ook iets aan de
archiefvormer. Daar kan de Archief
school op betere wijze vorm en inhoud
aan geven.
Looper meent dat de Archiefschool zich te
weinig in het veld begeeft, maar
geeft ook toe zich niet met de
opleidingen bezig te houden. De
discussie dwingt hem tot naden
ken daarover. Hij constateert dat
ook het veld zich actiever kan opstellen
en de praktijk minder vanuit de luie stoel
moet bekijken.
Schönfeld heeft behoefte aan divers opge
leid archiefpersoneel, maar liever niet
uitsluitend SOD-geschoolden omdat die
niet aan de gestelde eisen voldoen van
het gemeentearchief Amsterdam.
De Vries refereert aan het onderzoek van
Yvonne Bos naar onderwijsbehoeften bij
de Rijksarchiefdienst en aan 'Kennis
Nabij'.
Een studente van de avondopleiding
HBO uit kritiek op de ongeïntegreerde
modulen van de deeltijdopleiding. Men
gebruikt daar modulen van IDM en
Archivistiek. Scheurkogel, coördinator
opleidingen, wijt dit aan de onderwijsbe-
zuinigingen. Hij beaamt dat deeltijdstu
denten hierdoor gedemotiveerd raken.
Alles goed en wel, studenten zijn hiervan
de dupe en de anti-reclame voor de oplei
ding wordt hiermee vergroot.
Panelleden, het merendeel van de aan
wezigen en de Archiefschool zijn het ero
ver eens dat er enthousiasme voor het
vak is en blijft, maar dat een taalbarrière
de overeenstemming tussen theorie en
praktijk belemmert.
We concluderen dat deze conferentie
niet veel nieuws bracht. Ook bij de oude
opleiding was er sprake van een kloof
tussen theorie en praktijk. Er zal intensie
ver samengewerkt moeten worden tussen
school en toekomstige werkgevers.
Uitwisseling van praktische vaardighe
den en kennis tussen nieuwkomers en
'oude rotten' in het vak, kan enthousiaste
zielen voor het archiefwezen winnen.
Verandert er niks, dan behoort de archi
varis straks tot de verleden tijd en zal hij
of zij tot stof vergaan. Om dat laatste te
voorkomen, zijn er ooit archivarissen
gekomen...
27
i?
Postbus 5014
8260 GA Kampen
Tel.: +31(0)38 3370444
Fax: +31(0)38 3312285
E-mail: info@bomefa.nl
www.bomefa.nl
Door Patricia Böschen*
Het actuele onderwijsaanbod
Discussie met vakgenoten
Enkele leden van het forum tijdens de discus
sie: v.l.n.r. Hans Scheurkogel, Els van de Bent
en Carolien Schönfeld. Foto Agnes Jonker.
Patricia Böschen is werkzaam bij het provinciaal
archief van de provincie Noord-Holland.
juni 2002
archievenblad
U
