kluts kwijt
Nooit meer de
PreservationTechnologies
Van Bilsen Consultancy
Gurbety. Kayapinar, migrantendorp in Turkije.
A WORLD LEADER IN PAPER PRESERVATION
Preservation Technologies B.V. voor:
massa-ontzuring van archiefmateriaal, boeken,
kranten, posters, prenten, tekeningen etc. door
middel van de beproefde f^ool<! ST
methode
Vriesdrogen van nat papier
Ontsmetten en reinigen
Voorbereiden microverfilming
Verkoop ontzuringssprays en spraysystemen
Preservation Technologies B. V.
Verkoop en administratie
Pluim-es 18 - 2925 CM Krimpen aan den IJssel
Tel.: 0180 521188 GSM 0653672024
Fax: 0180 525400
Productie
Middenweg 576B - 1704 BR Heerhugowaard
Tel.: 072 5724330 Fax 072 5724331
Dé specialist voor document- en
workflowmanagement
- Archiefbewerking
- Advisering
- Interim- en Project management
- Detachering
- Opleiding
Voor meer informatie:
www.vanbilsenconsultancy.nl
Ons adres:
Nussestraat 10
6082 AS Buggenum
tel: 0475 510044
fax: 0475 510075
e-mail: info@vanbilsenconsultancy.nl
internet: www.vanbilsenconsultancy.nl
Nauwkeurig verzamelde gegevens en kostbare
documenten, die leg je natuurlijk niet zomaar op
de plank. Die bewaar je veilig en zorgvuldig met
een documentenopslagsysteem van Bruynzeel.
Dan weet je meteen zeker dat je ze ook weer in
een oogwenk hebt teruggevonden.
Bruynzeel Storage Systems is sinds jaar en dag
marktleider en gespecialiseerd in het ontwerpen,
produceren en plaatsen van toepassingsgerichte
opslagsystemen. Voor elk product de juiste
oplossing.
Dus ook voor het uwe. Meer weten? Bel voor
informatie: (077) 306 90 00
literatuur
ISBN 90-71772-213-9, 252 blz., 22,50
Er is al veel geschreven en gesproken
over het project Turkse Dordtenaren, dat
het Stadsarchief Dordrecht samen met de
stichting Tuana in november 1999 start
te. Ik was aanwezig bij de opening van de
hieraan gewijde tentoonstelling en raak
te onder de indruk van de enorme
betrokkenheid van de Turkse gemeen
schap bij dit project. Terwijl ik samen
met hen rondliep, af en toe in gesprek
raakte, realiseerde ik mij hoe weinig dit
soort 'normale' contacten plaatsvindt en
hoe weinig we van elkaar weten of in
ieder geval ik van hen.
Uit nieuwsgierigheid begon ik het boek,
dat verscheen als resultaat van het pro
ject, door te nemen. In eerste instantie
was ik enigszins teleurgesteld. De foto's
van Ahmet Polat zijn mooi, maar als
onbekende met het dorp Kayapinar
raken ze me niet direct. Ik had gehoopt
de verschillende foto's en documenten
uit de vitrines van de tentoonstelling in
het archief tegen te komen; foto's die de
migranten meenamen of in Nederland
maakten. Blijkbaar voldeed het boek niet
aan mijn verwachtingen, maar ik gaf het
een tweede kans. Met meer aandacht dan
de eerste keer bekeek ik de foto's en las de
teksten, fragmenten uit de interviews
met geremigreerde en achtergebleven
inwoners van Kayapinar, wier dorpsge
noten onder andere in Dordrecht terecht
zijn gekomen. Geleidelijk raakte ik toch
in de ban van dit boek.
"We wisten niks van landen als
Duitsland, België of Nederland af. Het
was net of je zo maar ergens heen werd
gebracht," aldus een remigrant. Verderop
beschrijft een andere remigrant zijn her
innering aan de open ramen in
Nederland, waar hij 's avonds de gezin
nen om de televisie verzameld zag zitten.
Zijn gezin was nog in Turkije. De
beschrijving van de situatie in Kayapinar,
waar vrijwel iedereen een kolenkachel
heeft en tegenwoordig bijna alle huizen
aangesloten zijn op de riolering, doet je
beseffen wat een wereld van verschil dat
moet zijn geweest met een land als
Nederland. De foto van de leegstaande
fabriek vertelt over de impact die het ver
trek van een groot deel van de dorpelin
gen heeft gehad en symboliseert de mis
lukte poging om de Turken in het dorp te
houden. De fragmenten en de foto's ver
tellen zo hun eigen verhaal. Dit wordt
aangevuld met korte, helder geschreven
inleidingen bij ieder hoofdstuk zoals
over de migratie, het dorpsleven en de
economie.
De zwart-witfoto's geven een onroman
tisch beeld van het leven in dit Turkse
bekijken en af en toe een flard aan infor
matie kan opnemen. Weliswaar zal deze
uitgave daarmee voor een breed publiek
aantrekkelijk zijn, maar aan de neerslag
van een interviewproject voldoet het niet
geheel. Daarvoor zijn er te veel kleine
fragmenten en worden de geïnterview
den niet echt tot leven gewekt. Ik blijf
nieuwsgierig naar die interviews en de
daarbij horende beelden en documenta
tie en vraag me af of ik daarvoor nu
terecht kan bij de kennisbronnen in het
Stadsarchief Dordrecht? Heb ik erover-
dorp. Geen aantrekkelijke, kleurrijke,
folkloristische foto's zoals je op de
Novibkalenders aantreft, maar het alle
daagse leven; saai, interessant, vrolijk,
aangrijpend, afstandelijk. Er zijn foto's
waar je langer naar blijft kijken, zoals die
van een kleine moskee in het oude dorp,
die helemaal opgaat in het omringende
glooiende landschap, de oude, glimla
chende man met aan iedere hand twee
kippen of het rennende schoolmeisje in
de sneeuw.
In dit boek zijn de interviews en de foto's
bij elkaar gevoegd, maar binnen het gro
tere project vormen ze eigenlijk twee
zelfstandige onderdelen. Hoewel je daar
als lezer over geïnformeerd wordt, blijkt
dit gegeven toch lastig bij het doorne
men van het boek. Je (in ieder geval ik)
wil graag de man zien die iets zegt over
die televisie kijkende gezinnen.
En vervolgens wil ik hem ook graag met
zijn eigen gezin zien en hem daarover
horen praten. De opzet is zodanig geko
zen dat men de foto's zelfstandig kan
heen gelezen of staat dat inderdaad niet
vermeld in het boek?
De kracht van het boek ligt dan mis
schien niet zozeer in de weergave van de
interviews, het is zeker een aanrader voor
iedereen die geïnteresseerd is in de ach
tergrond en de geschiedenis van Turkse
Nederlanders. Er zullen meer Kayapinars
zijn waar de verhalen van de dorpelingen
sterke overeenkomsten vertonen.
Ten slotte nog een opmerking over de
intensieve betrokkenheid van een
gemeentearchief bij een dergelijk project.
Om mij heen beluisterde ik af en toe kriti
sche geluiden als zou dit eigenlijk wat te
ver gaan voor een archief. Ik ben het daar
volstrekt niet mee eens. Nog los van het
feit dat het initiatief hier van een Turkse
vereniging uitging, vind ik dat archieven
zich op een actieve manier met de
geschiedenis mogen en misschien zelfs
moeten bezighouden en daar waar initia
tieven ontbreken, mogen ze zelf initiatief
nemer zijn. Het doel heiligt de middelen.
29
Bruynzeel Storage Systems bv Industrieterrein 7 Postbus 7118 5980 AC Panningen
Tel.: (077) 306 90 00 Fax.: (077) 307 81 33 E-mail: info@bruynzeelstoragesystems.nl www.bruynzeelstoragesystems.nl
Stadsarchief Dordrecht, 2001
De verloving, Kayapinar.April 2001
Alice van Diepen,
Gemeentearchief Amsterdam
mei 2002
archievenblad
