O O O O
O O O O O
Het archief van het crematorium Driehuis-Westerveld
Concurrentie op de dozenmarkt
nieuws uit het veld
Vorig jaar meldde een Duitse vrouw zich bij
mijn collega Agnes Dunselman-Borgers. De
vrouw had Sinti-zigeuners als voorouders
en wilde graag informatie over het overlij
den van haar grootmoeder. Zij meende dat
haar grootmoeder tijdens de Tweede
Wereldoorlog in een concentratiekamp bij
Velsen (Noord-Holland) zou zijn omgeko
men. Een concentratiekamp bij Velsen?
Daar hadden wij in het Rijksarchief in
Noord-Holland nog nooit van gehoord.
Toch noteerde Agnes de gegevens van de
overleden grootmoeder. Ze kwam op het
idee om te informeren bij de beheerders
van de begraafplaats en het crematorium te
Driehuis-Westerveld, in de gemeente
Velsen.
Westerveld was oorspronkelijk een zeven-
tiende-eeuwse buitenplaats, die in 1888 in
gebruik werd genomen als begraafplaats. In
1914 bouwde men hier het eerste cremato
rium in Nederland. De begraafplaats en het
crematorium zijn twee aparte ondernemin
gen die elk hun eigen archieven beheren.
Bij navraag bleek het crematorium de dos
siers van de gecremeerde personen te behe
ren. Tot onze verrassing had men hier ook
het dossier van de overleden grootmoeder
van onze Duitse bezoekster. De vrouw
bleek in 1942 in Amerongen te zijn overle
den. Zij was gecremeerd in Driehuis-
Westerveld. Op zich is het vreemd dat een
zigeunerin gecremeerd was, aangezien
zigeuners hun doden niet laten verbranden
maar begraven. De familie wilde de overle
den grootmoeder bij zetten in een familie
graf in Duitsland. In de oorlogstijd was er
echter geen andere mogelijkheid dan haar
te laten cremeren. Uit het dossier is op te
maken wanneer en waar iemand is overle
den, welke muziek op de crematie is
gespeeld, hoe hoog de rekening was, naar
wie de rekening verstuurd moest worden
en naar welke plaats de as is overgebracht.
In dit geval was de as van de overledene
niet verstrooid maar opgehaald door een
familielid, die de urn later heeft bijgezet in
het familiegraf in Duitsland. Onze bezoek
ster was duidelijk opgelucht met deze
informatie en wij waren ver
rast dat deze gegevens over
de crematie en de plechtig
heid bewaard zijn gebleven.
Opleidingen
De opleiding Informatie Dienstverlening
en -Management met de mogelijkheid
het diploma Archivistiek B te behalen
wordt in samenwerking met de Hoge
school van Amsterdam aangeboden.
Samen met de Universiteit van Amster
dam wordt de leerroute Archivistiek aan
geboden. Daarnaast beginnen in septem
ber de geheel vernieuwde cursus Digitaal
Archief en de cursus over selectielijsten
BOSS (voorheen BaVaario).
www.archiefschool.nl
info@archiefschool.nl
tel. (020) 595 19 00
De postdoctorale opleiding Integraal
Document Management kan in één jaar
(voltijd) of anderhalf jaar (deeltijd) vol
tooid worden. De opleiding voorziet in
de belangrijkste theoretische en techni
sche aspecten van de documentaire
informatievoorziening. Naast het verwer
ven van kennis en inzicht in bedrijfsma
tige en bestuurlijke processen, worden
(financiële) managementvaardigheden
getraind.
GO biedt opleidingen en cursussen op
verschillende niveaus aan, gericht op
informatieprofessionals in bedrijven en
bij de overheid. Na de zomer beginnen
de opleidingen Informatiedienstverle
ning 1 2 (op verschillende plaatsen) en
de eenjarige opleiding Informatiekunde.
www.stichting-go.nl
info@stichting-go.nl
tel. (070) 351 23 80
De opleidingen SOD I II en Voortgezet
te Vorming Archiefbeheer zijn schriftelij
ke opleidingen die door mondelinge les
sen worden ondersteund. Daarnaast wor
den opleidingen en workshops op maat
gemaakt in opdracht van bedrijven.
Management Documentaire Informatie
voorziening is een deeltijd hbo-opleiding
voor informatieprofessionals. In juni zijn
de eerste afgestudeerden van deze oplei
ding gekomen.
www.sod-opleidingen.nl
info@sod-opleidingen.nl
tel. (0348) 42 99 33 (SOD-Opleidingen)
tel. (0348) 42 99 33 (HMDI)
nieuws uit het veld
Prof.dr. Marieke Kuipers, senior onder
zoeker bij de Rijksdienst voor de
Monumentenzorg, heeft op 31 maart
haar inaugurele rede gehouden ter
aanvaarding van de bijzondere leerstel
Cultureel Erfgoed aan de Universiteit
Maastricht (zie www.pers.unimaas.nl).
De leerstoel beoogt een theoretische
fundering te geven aan de vraagstuk
ken rond cultuurbehoud.
Hans van de Mortel is per 1 juli 2001
benoemd tot coördinator inspectie en
acquisitie van het Gemeentearchief
Roermond. Van de Mortel is tevens
beoogd gemeentearchivaris (per
medio 2002). Hij was werkzaam als
adjunct-streekarchivaris van het Streek
archief Land van Heusden en Altena.
Met ingang van 1 mei is L.P.W. de Graaff
benoemd tot gemeentearchivaris van de
gemeente Waalwijk. Hij heeft vanaf 1978
gewerkt bij (de voorganger van) Het
Utrechts Archief.
Sinds 7 mei is Bernard Mantel werkzaam
als archivist bij het Internationaal
Instituut voor Sociale Geschiedenis
(IISG). Daarvoor werkte hij tot begin
2000 als bedrijfsarchivaris bij het gasbe
drijf GCN (opgegaan in REMU) en daar
na als stafmedewerker D1V bij het
College Tarieven Gezondheidszorg.
Marja Musson is vanaf 1 juni werkzaam
als adjunct-archivaris bij het IISG.
Daarvoor werkte zij gedurende veer
tien jaar als coördinator documentaire
informatie bij Amnesty International,
afdeling Nederland.
Margreet Windhorst is per 1 juni 2001
benoemd als de nieuwe secretaris voor
de sector Archieven bij de Raad voor
Cultuur. Voorheen werkte zij als advi
seur Informatievoorziening bij het
ministerie van Binnenlandse Zaken en
Koninkrijksrelaties.
Veel van mijn werkzaamheden als
conserveringsadviseur bij het Rijksar
chief in Noord-Holland hebben van
doen met het verpakken van archieven.
Graag wil ik een nieuwe, althans voor
mij, leverancier van zuurvrije dozen en
ander verpakkingsmateriaal onder de
aandacht brengen: de firma VeHa uit
Barneveld. Zij levert een scala aan dozen
in diverse formaten, vergelijkbaar met de
zuurvrije dozen van Jansen, Wijsmuller
Beuns uit Wormerveer. Voor de afne
mers van zuurvrije dozen is keuzevrij
heid interessant.
Soms blijkt een archiefstuk niet te passen
in één van de vele formaten zuurvrije
dozen. Wat dan? Zelf maken is ambach
telijk maar tijdrovend. VeHa biedt hier
voor twee oplossingen. De plotterdoos,
die op elk gewenst formaat gemaakt kan
worden, en een planovel zuurvrij golfkar
ton, waarvan een handig iemand met
een pizzasnijder een perfect passende
doos kan maken. De plotterdoos is niet
goedkoop, maar de klant hoeft niet mini
maal 1500 dozen af te nemen, zoals bij
Jansen het geval is wanneer een speciale
doos (dus stansvorm) gemaakt moet wor
den. De kwaliteit die VeHa biedt is geba
seerd op de ICN-kwaliteitseis nr. 4. TNO
heeft de dozen onderzocht en desge
wenst kunt u VeHa om een testrapport
vragen. Jansen heeft haar producten
laten onderzoeken door ICN.
De prijzen van VeHa en Jansen ontlopen
elkaar niet. De keus in formaten wel.
VeHa heeft nu zo'n tien formaten in het
assortiment. Deze formaten zijn niet
gelijk aan die van Jansen. De folio
archiefdoos van VeHa is bijvoorbeeld een
fractie kleiner dan doos 169, de stan
daarddoos van Jansen. Het door elkaar
plaatsen van dozen van deze twee leve
ranciers geeft ruimteverlies in de depots.
Een ander praktisch probleem ontstaat
bij opslag van de dozen. Het zoeken tus
sen dertig formaten dozen is niet een
voudig. Jansen maakt het zoeken effi
ciënter door het nummer van het type
doos in het karton te stansen. Een specia
le dozenopslag met vele schappen voor
elk formaat is een noodzakelijk onder
deel van elk archiefgebouw.
Een derde leverancier van verpakkings
materialen, Regis, is afkomstig uit
Duitsland. In tegenstelling tot de
Nederlandse bedrijven maakt Regis
dozen van vólkern karton. Het materiaal
maakt een hemelse indruk: het is licht
blauw en licht van gewicht. De dozen
zijn niet gestanst maar gerild, en daarom
niet te vergelijken met de dozen van golf
karton. Het assortiment is zeer uitgebreid
en er is veel aandacht geschonken aan
fotoberging. Deze dozen zijn voor het
bergen van kleine objecten zeer geschikt.
Grote en zware objecten zullen niet vol
doende beschermd worden door het
blauwe karton.
Een gezonde zaak, deze concurrentie op
de dozenmarkt. Als iemand hier baat bij
heeft, dan is dat wel de afnemer.
NIEUWS
u i t
Door Annabelle Meddens-van Borselen
Het crematorium te Driehuis-
Westerveld. (Provinciale Atlas Noord-
Holland, Rijksarchief in N-H)
Na de zomer kunt u uw kennis en vaardig
heden weer opfrissen. Hieronder volgt een
overzicht van de mogelijkheden.
Archiefschool
Erasmus Universiteit Rotterdam
www.eur.nl/FHKW/idm
idm@fhk.eur.nl
tel. (010) 408 25 01
Stichting GO
SOD Opleidingen
HMDI
archievenblad
augustus 2001
het veld
Door Paulien Rings
VeHa: info@veha.nl
Jansen, Wijsmuller Beuns:
tel. (075) 62110 01
Regis: www.regis-gmbh.de
augustus 2001
archievenblad
