li g
Restauratie-Atelier
Helmond B.V.
ARCHIMASCON BV.
Restauratie
A telier N. V.
Maryland
Groenendijk
Microfilm Scanservice
#IHËBHMAEEPER
(^Sweet memories oT)
Uw waardevolle bezittingen behoeden voor verder verval
papier, leer en perkament
Kempenlaan 20
2300 Turnhout (Antwerpen)
Telefoon: (0032) 014-552948
burengerucht
35
...ALS HET ECHT OM KWALITEIT GAAT
ci Boekverfilming
Boekscanning
zd Fotoscanning kleur/zwart-wit
zd Negatiefscanning
zd Diascanning
zd Documentverfilming
zd Documentscanning
Zd Groot formaat verfilming
zd Groot formaat scanning
zd Microfilmscanning
Zd Microfichescanning
Zd Microfilmafdrukken
Zd Plotten CAD-bestanden op microfilm
Zd Software voor document management
Zd Software voor rasterbewerking
Edisonweg 50D, 2952
Tel.: 078-6931300 Fax: 078-693113
Website: groen
AD Aiblasserdam
13 E-mail: gms@groenendijk.net
endijk.net
voor restauratie en conservering van
papier, leer en perkament
boeken in leer en perkament
charters en zegels
prenten en tekeningen
kaarten en affiches
massaconservering
vrijblijvende offertes
vacuüm-vriesdrogen
ondersteuning bij calamiteiten
24 uur bereikbaar bij brand- en waterschade
06-575.896.31
Panovenweg 40. 5708 HR HELMOND (NL)
Tel: 0492 - 55.39.90 Fax: 0492 - 55.24.42
E-mail: info@restauratie-atelierhelmond.nl
Internet: www.restauratie-atelierhelmond.nl
ARCHIEVEN MASSA CONSERVERING
Archimascon B.V. voor massa-ontzuring van boeken, archiefmateriaal,
kranten, posters, kaarten, prenten, tekeningen etc.
Door middel van de beproefde
PRESERVATION TECHNOLOGIES, L.P.
methode
Vraag vrijblijvend offerte aan
Archimascon B.V.
Verkoop en administratie:
Industrieweg 130 - Postbus 11001 - 3004 EA Rotterdam
tel: 010-4460630 fax:010-4153850
Productie:
Middenweg 576b - 1704 BR Heerhugowaard
tel: 072-5724330 fax: 072-5724331
Tevens uw adres voor
Vriesdrogen van nat geworden papier
(zeer grote invriescapaciteit en opslag onder 0° C beschikbaar)
Bookkeeper ontzuringsspray in spuitbussen
Bookkeeper ontzuringsspraysystemen
voor restauratie en conservering van
boeken in leer en perkament
charters en zegels
prenten en tekeningen
kaarten en affiches
massaconservering
vrijblijvende offertes
vacuüm-vriesdrogen
ondersteuning bij calamiteiten
24 uur bereikbaar bij brand- en
waterschade: 00 31-6 575 896 31
Door Paula Velthuys-Bechthold*
The Maryland Historical Society in Baltimore is
een van de oudere historical societies in de
Verenigde Staten. Zij werd opgericht in 1844.
Mijn werkervaring bij de Maryland Historical
Society dateert uit de jaren tachtig. Onlangs
heb ik deze periode herbeleefd via een
bezoek aan de website van deze instelling.
Het verschijnsel historical society
dateert uit de late achttiende eeuw en
kwam voort uit de Europese genoot
schapstraditie. Historical societies leggen
zich toe op het verzamelen van bronnen
voor de beoefening van de geschiedenis
van de staat waarin ze gevestigd zijn. Het
begrip 'bronnen' moet ruim geïnterpre
teerd worden. Het omvat archieven en
handschriften, beeldmateriaal, boeken en
ook voorwerpen. De historical societies
waren de eerste instellingen in de
Verenigde Staten die archieven verwier
ven. Het openbare archiefwezen kwam
daar pas in de twintigste eeuw tot ontwik
keling. De Maryland Historical Society
was aanvankelijk dan ook de bewaar
plaats van de overheidsarchieven uit de
koloniale tijd. De openbare archiefbe
waarplaats van Maryland, de 'Hall of
Records', werd pas in 1934 opgericht.
De Maryland Historical Society is een ver
eniging met ongeveer 6000 leden die 'the
Museum and Library of Maryland History'
in stand houdt. Het museum heeft collec
ties schilderijen, glaswerk, zilver, meubels
en kostuums en er is een apart scheep
vaartmuseum. De bibliotheek is onderver
deeld in een sectie boeken, een sectie
archieven en handschriften, een sectie
oral history en een sectie historisch-topo-
grafische atlas. De sectie archieven en
handschriften beheert na de oprichting
van de Hall of Records uitsluitend nog
Ijskar getrokken door paard. Hendler Creamery 1941
particuliere archieven.
Naast de beide collectiebe-
herende afdelingen zijn er
nog afdelingen voor educa
tie, public relations, ten
toonstellingen en fondsenwerving. In het
gebouw is ook een uitgebreide museum-
en boekwinkel gevestigd. Kortom, een
voorbeeldig regionaal historisch centrum.
Historisch-topografische atlas
Van 1980 tot 1984 was ik als conser
vator werkzaam bij de historisch-topogra
fische atlas. Het beheer van de collectie
foto's, prenten, kaarten, affiches en
gebruiksdrukwerk leek ongetwijfeld zeer
op de Nederlandse praktijk. Het museum
en de bibliotheek acquireerden zowel via
aankoop als via schenking. Bij de acquisi
tie van kostbare stukken speelde de hulp
van welgestelde, historisch geïnteresseer
de weldoeners ongetwijfeld een grotere
rol dan in het Nederlandse archiefwezen.
Een ander opmerkelijk verschil met de
gemiddelde Nederlandse archiefinstelling
was dat 80 procent van het personeel
vrouwelijk was, inclusief de directeur.
Van alle deelcollecties binnen de histo
risch-topografische atlas vergde het
beheer van de foto's wegens hun kwets
baarheid en hun overweldigende hoe
veelheid de meeste aandacht. Een inte
ressant project dat in 1980 startte, was
het beschrijven en preserveren van circa
twintig collecties glasnegatieven, in
totaal ruim 6000 platen. Deze collecties
waren deels onderdeel van een archief,
deels waren ze als zelfstandige fotocollec
tie binnengekomen. In het project werd
van alle glasnegatieven een hoogwaardi
ge afdruk gemaakt en tevens werden de
glasplaten op film gedupliceerd. Na deze
behandeling werden de afdrukken door
een foto-archivaris beschreven.
De mogelijkheid die geboden was om deze
collecties toegankelijk te maken, was ech
ter slechts een druppel op een gloeiende
plaat. Er stond nog zo veel niet of nauwe
lijks toegankelijk materiaal in het depot.
En een computer hadden we nog niet.
Vlak voordat ik de Maryland Historical
Society verliet, werd serieus overwogen
een computer aan te schaffen voor een
grootschalig archiefindiceerproject. De
kosten die hiermee gemoeid zouden zijn,
maakten de aanschaf echter zeer onzeker.
Sorietv Librar\
Inmiddels beschikt de Maryland Histori
cal Society over een zeer uitgebreide en
toegankelijke website: www.mdhs.org.
De pagina's van de afdeling educatie ver
dienen een eervolle vermelding. Hier
staat een grote verscheidenheid aan ver
rassende 'producten' beschreven, waar
onder de 'interactive classroom presenta
tions' waarin bijvoorbeeld het leven van
indianen door leerlingen via het geza
menlijk verkennen van kleding, voedsel
en muziek aanschouwelijk wordt ge
maakt. Deze pagina's demonstreren de
mogelijkheden van een goed opgetuigde
en geïntegreerde educatieve afdeling.
Via de library-pagina's kan de catalogus
van de bibliotheek on line geraadpleegd
worden, evenals de toegangen op de
archieven- en handschriftencollecties. Nu
was de toegankelijkheid in deze twee
afdelingen ook in de jaren tachtig al
behoorlijk op peil. Tot mijn verrassing
bleek echter ook voor de historisch-topo
grafische atlas de mogelijkheid te bestaan
toegangen on line te raadplegen en
tevens een selectie uit het beeldmateriaal
te bekijken. In 1999 is namelijk een pro
gramma van start gegaan waarin de com
plete fotocollecties zowel beschreven als
gedigitaliseerd worden. De grootste glas-
negatievencollectie die in de jaren tachtig
was afgedrukt en beschreven, was die van
de Hughes Company, een fotografiestu
dio in Baltimore. De collectie onder
scheidde zich door de vakbekwaamheid
van de fotograaf en de reikwijdte van de
gefotografeerde onderwerpen. De filmne
gatieven in deze collectie waren buiten
het project gebleven maar zijn in het hui
dige programma wel inbegrepen. Via de
website kan de toegang tot deze collectie
geraadpleegd worden en kan tevens een
selectie uit de afdrukken bekeken worden.
Bij het doornemen van deze selectie
kwam de fascinatie van het werken met
foto's weer boven en de herinnering dat
de Maryland Historical Society een hele
fijne organisatie was om voor te werken.
Paula Velthuys-Bechthold is werkzaam bij het
Rijksarchief in Noord-Holland.
augustus 2001
archievenblad
