W<MÏ
Papier-
Boekres
atoren
n in Nürnberg
www.sterken.nl
LOEK NIJHOLT ARCHIEFSERVICE
O
O
Heeft u onze internet site al eens bezocht?
STERKEN
ATELIER m
RESTAURATIE ATELIER
STERKEN BV
Atelier voor conservering en
restauratie van papier en per
kament zoals boeken, prenten,
tekeningen, grafiek,
(wand)kaarten,
charters zegels etc.
De Cloese 7-9
7339 CM Ugchelen
Tel. 055 - 5 42 31 47
Fax 055 - 5 43 06 14
Mobiel 06 - 53 93 93 53
Internet: www.sterken.nl
DOCUMENTENWACHT
Documentenwacht omvat een
24 uurs calamiteitenservice en
collectie inspectie met schade
preventie als uitgangspunt.
Telefoon: bovenstaande
nummers en:
Semafoon 06 - 59 28 48 55
advisering
projekten
documentaire informatieverzorging
archiefbewerking
Bel, schrijf, fax of e-mail voor meer informatie:
Ds. van Haaftenlaan 23
3984 NP Odijk
tel.: 030-6572228 fax: 030-6572228
e-mail: loeknijholtarchief@hetnet.nl
Een bekende naam die staat voor vijfentwintig jaar ervaring.
Deskundigheid, klantgerichtheid en kwaliteit staan bij ons
voorop.
Daardoor zijn onze adviezen op maat gesneden oplossingen.
Ook voor de voorbereiding en uitvoering van projekten staan
wij voor u klaar, evenals voor veranderingen bij uw documen
taire informatieverzorging en de bewerking van uw archie
ven.
GOED ARCHIEFBEHEER HEEFT AANDACHT
NODIG. PERSOONLIJKE SERVICE. ONAFHANKELIJK
ADVIES. DAT KUNNEN WIJ U GEVEN.
burengerucht
Organiseren kun je aan onze ooster
buren overlaten. De plenaire vergaderin
gen waren echt plenair en er vond niets
anders gelijktijdig plaats. Niemand had
dus een excuus om afwezig te zijn; dat
was in Sevilla wel anders.
Het begon al bij de openingszitting. Wie
daar niet was, miste ook werkelijk iets.
Niet alleen de begroetingen van de
Beierse minister voor Cultuur en van de
Oberbürgemeister van de stad hadden
niveau, maar de lezing van Prof. Lübbe
uit Zürich getiteld 'Die Zukunft der
Vergangenheit. Kommimikationsnetzver-
dichtung imd das Archivwesen' was zonder
meer magistraal. Niet alleen door de
manier waarop - de man hield bijna een
uur lang een consistent verhaal zonder
op een papier te kijken - maar vooral
door de inhoud. Hij sprak over de snelle
veroudering van informatie, over de
functie van het historisch bewustzijn,
identiteit (Je suis mon passé), de relatieve
toegankelijkheid (er zijn in Duitsland
4000 publieke organisaties tegenover
minstens 25.000 particuliere, die geen
verantwoording hoeven af te leggen en
dus ook geen archieven hoeven te bewa
ren) en over het gegeven dat er bij net
werken geen centrum meer is. De man
was duidelijk filosoof, maar dan wel een
die vanuit een hoog abstractie-niveau
pijlsnel naar de aarde en de werkelijkheid
van alledag wist te gaan.
Van de minister heb ik een zin genoteerd
met een zeer aardige, onvertaalbare
woordspeling: Archieven worden steeds
belangrijker. Wij moeten er voor zorgen
"keine Geschichtslose Gesellschaft zu
werden, sonst werden wir Gesichtslos."
Ook de Oberbürgemeister sprak over het
belang van de archieven in verband met
de eigen identiteit. Nu kunnen dergelijke
woorden vooral in Nürnberg een nare
bijklank hebben. Voor mij is Nürnberg
toch nog altijd de stad van de Partijdagen
in de jaren dertig en het proces na de
oorlog en toch probeert men ook met het
jongste verleden goed om te gaan. Als
een waarschuwing voor de toekomst
komt er nu een Documentatiecentrum
op het terrein waar in het verleden de
partijdagen hebben plaatsgevonden. Met
de uitspraak dat de gebeurtenissen van
die jaren zich "in dieser Stadt, nicht von
dieser Stadt" hadden afgespeeld, had de
man wel gelijk.
Het Duitse archieflandschap ziet er
anders uit dan het Nederlandse. Hoezeer
de archiefdiensten van elkaar verschillen
op het gebied van positionering in het
culturele veld in een stad, bleek de vol
gende dag tijdens een aantal voordrach
ten over verfilming en toepassing van de
films in de studiezalen en de openingstij
den en gebruik van archieven bij een
aantal gemeentearchieven in Duitsland.
In zijn algemeenheid zijn mijns inziens
onze inhoudelijke problemen gelijk en
derhalve zijn contacten over en weer zeer
zinvol. Waarin we van elkaar verschillen
is de wijze waarop wij het gebruik van
archieven georganiseerd hebben. Zo ken
nen de Staatsarchive geen genealogische
onderzoekers (de genealogische bronnen
zijn elders ondergebracht). Men is daar
veel meer ingericht op het zelf doen van
historisch onderzoek en op het helpen
van de wetenschappelijke onderzoeker,
met alle consequenties voor de dagelijkse
praktijk.
Ook bij de gemeentearchieven zal men
niet veel genealogen vinden. Globaal -
zo bleek uit een klein onderzoekje - zijn
ze 22 tot 31 uur per week geopend. Een
avondopenstelling is bijna nergens en als
die er is, sluit de zaak om 19.00 uur. In de
middagpauze is de studiezaal vaak dicht
en het aantal raadplegingen is gemiddeld
3000 tot 4000 per jaar.
Nürnberg heeft een rijke geschiedenis en
viert dit jaar zijn 950-jarig bestaan; de
archieven hebben een omvang van bijna
16 kilometer. Ik heb van de gelegenheid
gebruik gemaakt het nieuwe stadsarchief
te bezoeken (in gebruik sinds dit voor
jaar). Aan het gebouw was de andere
positie al zichtbaar: de studiezaal heeft
25 plaatsen; blijkbaar voldoende. Het
archief is drie dagen in de week van 8.30
tot 15.30 geopend, één dag van 8.30 tot
19.00 en op vrijdag van 8.30 tot 16.00.
Stukken werden met ruime tussenpozen,
slechts vijf keer per dag gehaald, ledereen
heeft daar vrede mee en het systeem
functioneert. Maar er verandert iets.
Onze Duitse collegae hebben een gewel
dig probleem: het nieuwe onderwijssys
teem verplicht scholen gebruik te maken
van archieven. Geen vrijblijvendheid,
maar een keiharde verplichting (althans
in Nordrhein-Westfalen). Weliswaar
reageert men enthousiast binnen de
archiefdiensten, maar is nog onduidelijk
hoe deze verplichting vorm en inhoud
moet krijgen. Vanuit Karlsruhe wordt een
bijeenkomst georganiseerd met deelne
mers uit de buurlanden om samen te
bezien hoe 'Schule und Archive' een
vruchtbare samenwerking kunnen opzet
ten. Nederland zal daarbij ook uitgeno
digd worden.
11
O
De nieuwe Denocard Paternostersystemen. Alle ruimte voor uw dynamisch archief. Denocard B.V., Culemborg (0345) 547 547 info@denocard.nl
m
CXI
H
C
pa
H
Door Jo Jamar
Kort na het ICA-congres in Sevilla bezocht
KVAN-voorzitter Jo Jamar de Duitse Archief-
dagen in Nürnberg, samen met drie andere
Nederlandse collegae. Hoezeer het Duitse
archieflandschap ook van het onze mag ver
schillen, wat daar besproken werd, is ook
voor Nederland van belang. Jamar doet hier
dan ook een oproep deze archiefdagen het
volgend jaar met een grotere groep te
bezoeken. Nu waren er ongeveer 900
deelnemers, waaronder 70 buitenlanders.
Der Generale] irektor der Staat! ichen Archive Bayerns
Prof. Dr. Hermann Rumschöttel
ladt Sie herzlich ein
zur Besichtigung der Ausstellung
„Norenbcrc Nürnberg 1050 bis 1806"
und zu einem
Empfang für die ausliindischen Archivtagsgaste
am Dienstag, 10. Oktober 2000, 18.00 Uhr
in die Kaiserburg Nürnberg (Palas).
december 2000
archievenblad