OOOO#O0OO©OO
Archiefprijsvraag voor onderwijs (en archief)
ijhje in uithief 'verdachte ouders' aan voorwaarden gebonden
f
VJ
Kennemer Atlas
op Internet
Kinderen 'foute' ouders overspoelen archief met vragen
KALO opgeheven
nieuws uit het veld
Paul van Meegeren is per 1 november
benoemd tot gemeentearchivaris van
Venray. Hiermee keert Venray na zeven
tien jaar weer terug in de categorie van
gemeenten met een archivaris 'in de zin
der wet'. Van Meegeren is vanaf 1995
werkzaam als beheerder oud archief bij
de gemeente Venray.
Cees Jan van Golen is per 1 oktober
benoemd tot voorlichter en woordvoer
der van de Rijksarchiefdienst en het
Algemeen Rijksarchief/Nationaal Archief
i.o. Hij treedt daarmee in de voetsporen
van Han Mulder.
Henk Duits is vanaf 1 september werkzaam
als senior medewerker concerntaken bij
de afdeling Moderne Archieven van het
Haags Gemeentearchief. Duits was werk
zaam bij de provincie Noord-Holland, als
senior medewerker archief en registratie.
Duits is als docent verbonden aan de
SOD Opleidingen.
C.E.M. Buysrogge is per 1 september als
gemeentearchivaris van Axel benoemd.
Hij is de opvolger van de heer J.M. Smits,
die thans werkzaam is bij de Raad van
State.
In 2002 wordt de Rijksarchiefdienst
200 jaar! Goed gebruik bij een verjaring
is de jarige te bedenken met cadeautjes.
De RAD draait de zaken om en gaat uit
delen, zij het dat de gelukkigen wel iets
moeten doen om in de prijzen te vallen.
Om de al bestaande relatie tussen archie
ven en het onderwijs te intensiveren,
schrijft de RAD in samenwerking met de
VGN, de vereniging van geschiedenisle
raren, een prijsvraag uit voor het
Voortgezet Onderwijs.
Wie komen in aanmerking voor een
prijs? Scholen en leerlingen met projec
ten of producten die zijn gebaseerd op
een substantieel deel origineel archiefma
teriaal kunnen deze bij de jury indienen.
De projecten of producten dienen nieuw,
afgerond en nog niet eerder uitgegeven
of gepubliceerd te zijn. De eerste prijs
bedraagt 4000 Euro voor de school en
2000 Euro voor de leerlingen.
Een deskundige jury uit de archiefwereld
en het onderwijsveld zal de inzendingen
toetsen op aspecten als originaliteit en
bruikbaarheid. Gebruik van moderne
media als CD-Rom en internet zullen
zeker een pré zijn. Het Voortgezet
Onderwijs heeft tot 1 december 2001 de
tijd om mee te doen. Tegelijkertijd biedt
deze prijsvraag archieven de gelegenheid
om samen te werken met een school of
meerdere scholen in de omgeving. Via
het tijdschrift Kleio zijn de docenten, de
helft van de doelgroep, reeds op de hoog
te; deze aankondiging is dan ook aan
andere helft van de doelgroep, u dus,
gericht. Archivarissen en archiefmede
werkers, leest u de kerndoelen en eindter
men van Basisvorming en Tweede Fase
Met de eerste 8500 afbeeldingen is
de Kennemer Atlas van de Archiefdienst
voor Kennemerland vanaf oktober opera
tioneel. Maandelijks wordt deze digitale
Atlas met enkele honderden afbeeldin
gen uitgebreid en in 2001 zijn er naar
verwachting zo'n 5000 bijgekomen. Via
de digitale Atlas zijn on-line reproducties
te bestellen. Uiteraard kunnen internet
bezoekers de afbeeldingen ook (gratis)
downloaden. Paul van Dun, hoofd
Dienstverlening, verwacht dat juist scho
lieren van deze service gebruik zullen
maken, bijvoorbeeld voor het illustreren
van hun werkstukken. De afbeeldingen
zijn ontsloten op fotograaf of maker van
de afbeelding, op straat, op datum en op
nog eens na en benader met de kennis
van de eigen collectie in het achterhoofd
een school of een docent in uw omge
ving.
onderwerp (althans op wat globaal te
zien is op de afbeelding). Met name de
ontsluiting op onderwerp kent vele
haken en ogen. Een parttime archiefme
dewerker voert de ontsluiting van de col
lectie op internet uit.
www.haarlem.nl (onder photobase)
6
nieuws uit het veld
Op 6 november ondertekenden
minister Korthals (Justitie), staatssecreta
ris Van der Ploeg (OCenW) en algemeen
rijksarchivaris Van Boven de verklaring
van overbrenging van het Centraal
Archief Bijzondere Rechtspleging (CABR).
Een omvangrijk archief, door de Centrale
Archief Selectiedienst (CAS) te Win
schoten toegankelijk gemaakt en mate
rieel verzorgd voor overbrenging naar
het Algemeen Rijksarchief in Den Haag.
Dit in opdracht van het ministerie van
Justitie.
Op 22 december 1943 werd door de
Nederlandse regering in Londen de
Bijzondere Rechtspleging ingesteld. Doel
van deze vorm van rechtspraak was om
Nederlanders die hulp hadden verleend
aan de bezetter, te laten berechten door
bijzondere rechtsorganen, op basis van
buitengewoon strafrecht.
De administratieve neerslag, ruim 4100
strekkende meter papier, is te vinden in
het Centraal Archief van de Bijzondere
Rechtspleging. Het gaat om 452.000 dos
siers van in totaal 250.000 personen.
Nederland telde in de oorlog nog geen
tien miljoen inwoners, dus is zo'n 2,5
procent van de bevolking in aanraking
geweest met de Bijzondere Rechtsple
ging-
Men kan niet zomaar in het archief
terecht, daarvoor is eerst een schriftelijke
onderbouwing nodig. Het ARA beoor
deelt per geval in welke mate het
gevraagde stuk openbaar gemaakt kan
worden en maakt afspraken over het uit
eindelijk gebruik van de gegevens. Een
wetenschapper of journalist die op basis
van gegevens uit het CABR een stuk
schrijft, moet dat vóór publicatie aan het
ARA voorleggen. "Heel bewerkelijk voor
het Algemeen Rijksarchief," aldus Maar
ten Van Boven. Hoe de toegankelijkheid
in de praktijk geregeld wordt, wordt nog
nader vastgesteld.
Eerste Regionaal Historische Centrum in Noord-Brabant
Per 1 januari 2001 verdwijnt de naam
Gemeentearchief Tilburg definitief in het
archief. Met ingang van die datum zal de
naam Regionaal Historisch Centrum Til
burg (RHCT) ingevoerd worden. Waarom
is dat nodig?
Vanaf 1997 is het gemeentearchief Tilburg
een dienstverlenende instelling voor Til
burg en de omliggende plaatsen Goirle,
Hilvarenbeek, Loon op Zand en Oister-
wijk. In 1999 kwam daar de gemeente
Dongen nog bij. Tijd voor een nieuwe
naam, want de oude deed onvoldoende
recht aan de regionale functie.
Doorslaggevend voor de keuze van de
naam was het Rijk. Het rapport 'Archieven
in de Etalage' geeft duidelijk aan dat
archiefdiensten schaalvergroting dienen
na te streven. Regionaal Historische Centra
zullen de krachten gaan bundelen van erf
goedinstellingen (musea, rijksarchieven,
gemeentearchieven en bibliotheken). Dit
levert een aantal krachtige en klantgerich
te instellingen op, die kunnen voldoen
aan de behoefte aan goede informatie
voorziening op cultuurhistorisch terrein.
De rol van de digitalisering van bronnen is
daarbij cruciaal. Steeds meer mensen wil
len op een andere manier kennis nemen
van het verleden op een tijdstip dat hen
schikt. De bovenbouw van het onderwijs
wordt een steeds grotere afnemer van de
beschikbare kennis. In deze gedachtegang
kon het gemeentearchief Tilburg zich vin
den.
Het college van burgemeesters en wethou
ders stemde in met het voorstel. Zo werd
het Regionaal Historisch Centrum Tilburg
van de grond getild, het eerste in Noord-
Brabant. Onder de paraplu van dit RHC
kunnen activiteiten tot stand komen die
in het belang zijn van de stedelijke en
regionale cultuurhistorie.
Vanaf 1 januari 2001:
u
Info en reglement:
Cees Jan van Golen, Algemeen Rijksarchief
cees.ian.van.golen@ara.archief.nl
Paul van Dun (r) overhandigt de foto van de eerste
internetbestelling. Foto: Frank v.d. Wijden
archievenblad december 2000
het veld
ALBERT DE LANGE
- Het Rijksarchief
woedt overspoeld met aanvragen om
inzage in liet reeent verworven ar- pelkamp. woordvoerder
chief van •foute' Nederlanders. Een Rijksarchief.
na de overdracht door liet ml- voorlopipr mventaritatle
'c hadden wel zien aankomen dat kennelijk nogal wat verzwegen of kamp zegt dat er een club van vijf- aantonen dar de betrokkene is over- kunt beschadigen. De Stichtin-
extra Interesse zou komen, maar verkeerd voorgesteld." tien mensen is geformeerd die de leden of zelf toestemming geeft voor Werkgroep Herkenning, een clui
kijken nogal op van de heftigheid Bij Justitie, dat tot vorige week het komende tijd wordt gemind in de inzage. Daarnaast moet het verzoek van kinderen van 'foute' Nederiar
zegt Herman Sta- beheer bad over het Centraal Archief omgang met de dossiers, die zeer pri- gemotiveerd zijn. al worden voor di- ders. heeft al angstig gereageerd oj
het Bijzondere Rechtspleging. 7f,ih de vacygevoeligzijn *----- ■- - -■- 1-*- - -
- 't. lfrt bestand bevat
collect!
1 lijk» or
WFEÊKÊÊk S reageer
en hoge drenv de hernieuwde belangstelling vi»
Ifcunp heeft de dossiers. Ze zijn als d.-dood dat
Internet: RHC.tilburg.nl
E-mail: RHC@tilburg.nl
december 2000
0p 1 november hield de Kring van
Archivarissen van Lagere Overheden
(KALO) haar najaarsledenvergadering. In
die vergadering werd besloten tot
opheffing van de kring per 1 januari 2001.
Nu erfgoedkoepel DIVA functioneert en
binnenkort wordt omgevormd tot vereni
ging, beschouwen de gemeente-, streek-
en waterschapsarchivarissen deze koepel
als de organisatie waar hun belangen het
best kunnen worden behartigd. De hoofd
activiteit van de KALO, het bevorderen
van samenwerking, ontmoeting en uit
wisseling tussen collega's, zal binnen de
DIVA ook een plaats krijgen, zo verwacht
de KALO. De kring neemt met haar
opheffing het voortouw in de verwachting
dat anderen deze stap richting DIVA zul
len volgen.
archievenblad