SCHEERES benut uw ruimte
Restauratie-Atelier
Helmond B.V.
SCHEERES
llliHIlÏlUt.
K "'Tf'
tot op de millimeter!
UniLift
Paternosterkasten
UniCompact
verrijdbare
archiefsystemen
In de afgelopen 32 jaar hebben wij bij zeer veel
organisaties ruime ervaring opgedaan bij het oplos
sen van archiveringsproblemen. Voor u, als verant
woordelijke voor het archief, is het natuurlijk duide
lijk dat de authentieke archiefopslagmethodes alle
maal één ding gemeen hebben en dat is ruimtebe
sparing.
Echter andere zaken verdienen net zoveel aandacht;
in welke uitvoeringen kunnen de stellingen geleverd
worden,wat zal de invloed zijn op de klimatologi
sche omstandigheden, welke aanpassingen zijn er
aan het product gemaakt om beschadigingen van uw
archivalia te voorkomen, wat zijn de veiligheidsvoor
zieningen bij een verrijdbaar archief of een pater
noster, enz
Kortom, er zijn genoeg aandachtspunten waarbij
Scheeres voor u een belangrijke èn adviserende rol
kan spelen.
Heeft u interesse in onze producten stuur of fax
deze bon naar onderstaand adres en informatie
wordt u toegestuurd.
KON. WILHELMINAHAVEN ZZ 19
3134 KG VLAARDINGEN
TELEFOON 0031 [0]10 23 402 91
06 539 468 40
06 514 048 48
TELEFAX 0031 [0] 10 46 034 37
E - MAILinfo@artconservation.nl
WEB SITE www.artconservation.nl
voor restauratie en conservering van
papier, leer en perkament
boeken in leer en perkament
charters en zegels
prenten en tekeningen
kaarten en affiches
massaconservering
vrijblijvende offertes
vacuüm-vriesdrogen
ondersteuning bij calamiteiten
24 uur bereikbaar bij brand- en waterschade
06-575.896.31
Panovenweq 40. 5708 HR HELMOND (NL)
Tel: 0492 - 55.39.90 Fax: 0492 - 55.24.42
E-mail: info@restauratie-atelierhelmond.nl
Internet: www.restauratie-atelierhelmond.nl
Ter illustratie van de mogelijkheden die de
digitalisering voor het onderzoek biedt, wordt
een voorbeeld gegeven van fonetische analyse
mogelijkheden.
De spraakanalyse werd uitgevoerd met het pro
gramma PRAAT dat zowel AIFF als WAV files
inleest. Een programma als PRAAT biedt ook
hulp bij het bij fonetisch transcriberen dat ver
richt is voor een groot dialectproject dat
momenteel in uitvoering is. Gedemonstreerd
werden de Walcherense uitspraak van 'merel':
merelaar, en de Twentse van 'kruiwagen' en
'merel': resp. schoefkoor en getelink.
In figuur 1 is te zien waar de energie in het
spraaksignaal geconcentreerd zit. Dat zijn de
audiovisueel
horizontale banden. Dit is bij de verschillende
klanken anders en kan bovendien verschillen
naar positie, zoals bij de twee r's in merelaar.
Bovendien valt de tijdsduur van de afzonderlijke
klanken anders uit. De slot-r is langer dan de
midden-r, en de eerste e is korter dan de aa.
Een tweede voorbeeld laat zien dat heel nauw
keurige transcriptie het beeld wat wij van de uit
spraak van onze landgenoten hebben, kan
retoucheren. Deze fonetische transcriptie van
bijvoorbeeld de /g/ in 'geven' over het hele
Nederlandse taalgebied, laat zien dat de zachte
/g/ niet uitsluitend beneden de grote rivieren
voorkomt zoals vaak gedacht wordt. Het komt
ook voor ver naar het noorden: niet alleen op de
Veluwe en in Utrecht, maar ook in de
Achterhoek, oostelijk Twente en in Groningen.
Beide laatste gebieden blijken hun voortzetting
in Duitsland te hebben.
.rïyl.
jïr&B'
21
Organisatienaam
Naam contactpersoon M/V
Adres
Postcode
Plaats
Telefoonnummer
Bel mij op voor een afspraak Q
Minden 21 - 7327 AW Apeldoorn
Postbus 20072 - 7302 HB Apeldoorn
Tel. 055-5429242 - Fax 055-5429222
,v^n j'\
J* V
f j CONSERVEREN
RESTAUREREN
\k ADVISEREN
Factoren
De prioriteiten bij het digitaliseren worden
door een aantal factoren bepaald, namelijk:
A. Bandmateriaal (fysieke problemen
t.o.v. ander materiaal)
B. Chronologisch (ouder materiaal
eerst)
C. Onderzoeksgestuurd (lopend
onderzoek hoogt de prioriteit op)
A en B dienen het conserveringsdoel. Het
onderzoeksdoel C heeft zoals gezegd vooral
baat bij een snellere toegangstijd, meer details
en betere manipuleerbaarheid. De koppeling
aan concreet lopend onderzoek uit het onder
zoeksplan leidt tot eerdere digitalisering en
beschikbaarheid.
Uitvoering
In de periode september 1999 -
februari 2000 zijn reeds 521 banden op 624
CD-Roms gezet. De bedoeling is in de komen
de 2 jaar het restant aan te pakken. Dat
gebeurt met extra financiering door de koepel
organisatie KNAW en met externe medefinan
ciering door NWO. Inmiddels, een aantal maan
den verder, staan er al 1052 opnames op 1209
CD-Roms.
Beschikbaarstelling
Beschikbaarstelling is mogelijk voor onder-
zoeks- en onderwijsdoeleinden, als CD-Rom,
CD Audio, en via Analoge media. Dit gebeurt
op aanvraag en tegen vergoeding. Het is de
bedoeling via de website materiaal vanaf een
server aan te bieden: - helaas voorlopig stevig
gecomprimeerd.
Kruiwagen of schoefkoor
v |i'-i 'i;1
l
't
Jft
Time(s)
Figuur Ide uitspraak van 'merel' als merelaar in West-Souburg:
mE£R'la r
Meer informatie over andere
projecten en plannen van het instituut op:
www.meertens.knaw.nl en
www.ned.univie.ac.at/ned-tk/digitaal-Q9.htm, de site
van het wetenschappelijke tijdschrift 'Nederlandse
Taalkunde': rubriek 'Digitaal', 'Nederlandse
Taalkunde 2, 2000'.
Informatie over de sectie en de wijze waarop u zich
kunt aansluiten op: www.kvan.nl.
Een exemplaar van de (gratis) Nieuwsbrief is ver
krijgbaar via het bureau van de KVAN. De special
van het Archievenblad 'Woorden in beeld en
geluid', augustus 1998, staat geheel in het teken
van av-archivering.
Figuur 2: de /g/ van geven: de zachte en
de harde Igl
zachte Igl (palataal)
7
'gewone' Igl (velaaar)
geschraapte Igl (uvulair)
feryngale Igl
Igl als Ihl (laryngaal)
Igl als in Duits 'gut'
november 2000
archievenblad
