Erfgoed bij de les
17 miljoen voor
cultuur op Kennisnet
oooo^oooeooo
Gemeentearchief Nieuwegein opgenomen in Stadwinhel Nieuwegein
KB pakt digitale duurzaamheid aan
V
Rectificatie
nieuws uit het veld
NIEUWS
Digitaal Erfgoed Nederland
"Alle leerlingen krijgen een eigen
e-mailadres". Met deze krantenkop in ge
dachten organiseerde de Vereniging DEN
(Digitaal Erfgoed Nederland) op 9 juni
een studiedag. Vanuit het perspectief van
onderwijs, archieven, bibliotheek en
musea viel telkens een ander licht op de
relatie tussen onderwijs, 1CT en cultureel
erfgoed. Computers en Internet wijzigen
de manier van leren en daardoor het
onderwijs. Zowel leerling als docent zul
len digitaal gevormd worden en de net
werksamenleving is nabij, zo luidt de ver
wachting van hoogleraar Henk de Wolf.
Door de toenemende beschikbaarheid
van computers en internet op scholen
treedt een wijziging op in het onderwijs
veld. Informatie verwerven via internet
hoort daarbij.
Wat is het aanbod van cultureel erfgoed
op de websites? Musea en archieven pre
senteren veelal objecten als zelfstandige
bron. De meeste sprekers vinden dit een
goede uitgangssituatie. Docenten en leer
lingen kunnen zelf de informatie van
hun gading uitzoeken. Internet wordt
dan een medium, gelijkwaardig aan iets
opzoeken in een boek of krant. Sterker
nog, het vervangt de klassieke knipsel
map. Vanaf 2001 zal Netwijzer Cultuur
hierin een belangrijke makelaarsfunctie
kunnen vervullen. Vereniging DEN
coördineert de Netwijzer, waar (aanbie
ders van) cultureel erfgoed en publiek
bijeen komen. Websites van cultureel erf
goed zijn zelden gericht op een algemeen
publiek, laat staan op een schoolpubliek.
Chris Will van Museum Boijmans van
Beuningen benadrukt dat educatieve pro
jecten scholen slechts bereiken als de
informatieaanbieder samenwerkt met
docenten en de gemeente. Conrector
Peter Seijbel betoogt dat dit helemaal niet
erg is, scholen hebben juist behoefte aan
basale informatie, een e-mailadres voor
vragen, afbeeldingen en demonstratie
materiaal. www.den.nl
Folkert Haanstra en Wil Oud, Cultureel
Erfgoed in het onderwijs. Een onderzoek
naar wensen en meningen van onderwijsge
venden en onderwijsbegeleiders.
SCO-Kohnstamm Instituut,
rapport 591.104 blz., fl. 37,50 (incl. porti)
Bestellen: tel. (020) 525 13 57,
fax (020) 525 12 00, ronald@educ.uva.nl
Samen met computerbedrijf IBM wil de
Koninklijke Bibliotheek een innovatief sys
teem realiseren dat elektronische publica
ties vele generaties lang beschikbaar zal
houden. Zo'n systeem bestaat nog niet. De
voortdurende veranderingen in de automa
tisering maken het over de langere termijn
bewaren van elektronische publicaties bij
zonder moeilijk. Nu moeten nog kunstgre
pen worden toegepast om elektronische
bestanden binnen nieuwe versies van soft
ware of hardware toegankelijk te houden.
Een immens probleem. Als nationale
bibliotheek ontvangt de KB voor haar
depot dagelijks honderden publicaties van
uitgevers, zowel papieren als elektronische.
Deze moeten allemaal worden opgeslagen
en toegankelijk
gehouden voor
de huidige en
toekomstige gebruikers. Na een aantal
jaren van intensief onderzoek door de KB,
willen de KB en IBM nu een concreet sys
teem opzetten dat elektronische publicaties
wél beschikbaar houdt. Het project krijgt
een internationaal karakter door de samen
werking met de British Library. Ook zullen
er toonaangevende wetenschappers bij
betrokken worden.
Informatie: Expanding Visions
(projectmanagement), Betty Nieuwenburg,
bettv.nieuwenburg@ev.nl
www.kb.nl
archievenblad
oktober 2000
Het ministerie van OCenW stelt
17 miljoen beschikbaar voor het
inrichten van een culturele ruimte op
Kennisnet*. In deze ruimte komen
verwijzingen naar verschillende web
sites, praktische voorbeelden van
gebruik van kunst en cultuur in het
onderwijs en kant-en-klaar materiaal
voor docenten en leerlingen. De sub
sidieregeling is gericht op culturele
instellingen, waaronder de archie
ven, die worden gestimuleerd collec
ties en informatie te ontsluiten voor
het Kennisnet. Het doel is cultuur
beschikbaar te stellen aan een groter
publiek. Uitgangspunt is dat ICT en
cultuur het onderwijs kunnen verrij
ken en aantrekkelijker maken. Het
aanbod van de informatiegevers
dient dan wel aan te sluiten bij de
behoeften van de gebruikers (zie ook
hiernaast bij 'Erfgoed bij de les').
Indien archieven willen inhaken op
Kennisnet, dan is er nog veel werk
aan de winkel. De enige archiefinstel
lingen die in de beleidsbrief
genoemd worden, zijn de Rijksar
chiefdienst en het Nederlands Audio
visuele Archief. Het woord archief
valt slechts negen maal (op 27 blad
zijden), waarvan viermaal in het
paragraafje 'Archief in de Klas II'. Om
de inhoud van de verschillende aan
vragen op elkaar af te stemmen, wil
erfgoedkoepel DIVA namens het
archiefwezen de subsidieaanvragen
coördineren.
www.ictonderwijs.nl/cultuur (voor de
Beleidsbrief Cultuur@kennisnet.nl)
www.minocw.nl/c&s (Cultuur School)
www.cultuur.nl (Raad voor Cultuur)
www.kennisnet.nl (portalsite van
Kennisnet)
www.den.nl (Netwijzer Cultuur)
het veld
Margriet Noordman is per 1 juni 2000 aange
steld als projectleider Digitalisering Histo
rische Informatie bij het Rijksarchief in
Overijssel. Het project is gericht op de ont
sluiting van de Burgerlijke Stand en Ka
dastrale gegevens op Internet. Noordman
was beheerder van beeldmateriaal aan de
Rijksacademie voor Beeldende Kunsten in
Amsterdam.
Tiny de Boer is per 1 juli 2000 aangesteld als
assistent-archivaris bij het Rijksbureau
voor Kunsthistorische Documentatie. Daar
inventariseert zij het archief van Kunst
handelaar Van Wisselingh (met veel corre
spondentie met bekende kunstenaars,
waaronder Mesdag, Israels en Willink). De
Boer is voor een periode van een jaar en
drie maanden gedetacheerd door het Inter
nationaal Instituut voor Sociale Geschie
denis.
Drs. Hans Zwaanswijk is met ingang van
1 augustus in dienst getreden bij het
Haagse Gemeentearchief in de functie van
archivist. Na zijn geschiedenisstudie was
Zwaanswijk eerder werkzaam als projectma
nager bij DoXIS.
Frie van der Heijden is per 1 oktober in dienst
gekomen als inventarisator bij het Stads
archief Vlaardingen. Daarvoor was hij werk
zaam bij het Stadsarchief Breda.
Eric Burger werkt per 1 oktober als senior
adviseur bij DoXIS. Burger verlaat de Rijks
archiefdienst, waar hij werkzaam was als
projectleider Onderzoeks- en Expertise
centrum van de afdeling Publieksdiensten.
Drs. D.H. (Douwe) Huizing is per 1 november
benoemd tot directeur van het Drents
Archief. Huizing was eerder werkzaam als
hoofd Educatieve Dienst en hoofd marke-
tingzaken bij de Provinciale Bibliotheek
centrale Groningen en was vanaf 1996
directeur van het Veenkoloniaal Museum in
Veendam.
Op 22 juli is Wil van Oosterhout op 43-jarige
leeftijd overleden. Van Oosterhout liep
stage bij het gemeentearchief van Dordrecht
en behaalde in 1985 het diploma middel
baar. Na zijn opleiding ging hij werken bij
het streekarchief het Land van Heusden en
Altena. Met ingang van 1991 werd hij
adjunct-streekarchivaris bij het streekarchi-
variaat Het kwartier van Oisterwijk. In
1994 behaalde hij het doctoraal historische
geografie. Bij de fusie van het streekarchief
en het gemeentearchief per 1 juli 1998
kwam hij in dienst van de gemeente
Tilburg als groepshoofd Dienstverlening.
Sinds 1 juli 1999 werkte hij daar als afde
lingshoofd Beheer.
In Bandoeng is op 26 juli André Tempelaars
overleden. Hij was 48 jaar oud. Als archiva
ris begon Tempelaars zijn loopbaan in het
Hulpdepot Schaarsbergen. Vanaf 1980 was
hij in dienst van het ARA waar hij zich in
de loop der jaren specialiseerde in kolonia
le archieven. In het kader van het
Cultureel Akkoord maakte hij voor zijn
werk diverse reizen naar Indonesië. Enkele
jaren geleden verliet hij het ARA en het
archivarissenbestaan en emigreerde hij
met zijn echtgenote en twee kinderen naar
Indonesië.
Op 2 augustus is het nieuwe gemeen
tehuis van Nieuwegein geopend waar bur
gers voor al hun vragen terecht kunnen
bij de Stadwinkel, een voorbeeld van het
Overheidsloket 2000. Hier vindt men alle
gemeentelijke diensten en producten bij
een, toegankelijk met verschillende loket
ten: burgerzaken, bouwen, wonen en
woonomgeving, maatschappelijke zaken
en het Infocentrum. Het Infocentrum
geeft algemene informatie over de ge
meente Nieuwegein, ook op historisch
gebied. Het heeft een historische biblio
theek, een collectie documentatie en
inventarissen van het gemeentearchief.
Ook microfilms zijn aanwezig, ondermeer
van de registers van de Burgerlijke Stand,
zodat genealogen direct aan de gang kun
nen. De medewerkers van het Infocen
trum zijn gedetacheerd vanuit het ge
meentearchief en vanuit de unit Com
municatie van de gemeente. Van volledige
integratie is dus nog geen sprake, maar dat
is wel het uiteindelijke doel. De gemeente
heeft met het Infocentrum nu één
gemeentelijk informatiepunt ingericht.
Zelf beheert het gemeentearchief geen
overgedragen archieven meer, omdat het
gemeentehuis niet beschikt over een
archiefbewaarplaats die aan de wettelijke
eisen voldoet. De historische archieven
van Nieuwegein zijn overwegend onder
gebracht bij Het Utrechts Archief. Op ver
zoek zijn archiefstukken voor raadpleging
beschikbaar in het Infocentrum. Hiervoor
is tussen Nieuwegein en Utrecht een pen
deldienst ingesteld.
Het gemeentebestuur van Nieuwegein
heeft Het Utrechts Archief aangewezen als
gemeentelijke archiefplaats van Nieuwe
gein. De gemeentearchivaris blijft wel de
formele beheerder. De Nieuwegeinse con
structie vormt wellicht een voorbode voor
het scheiden van het formele en fysieke
beheer van (digitale) archieven.
Infocentrum Nieuwegein,
Martinbaan 2, Nieuwegein,
tel. (030) 607 19 11
infocentrum@nieuwegein.nl
www.nieuwegein.nl
openingstijden: maandag t/m vrijdag
8.30 - 13 uur en vrijdagavond 18 - 20 uur.
Naar aanleiding van het artikel 'Histo
rische Kern bewaard voor het nageslacht
in het themanummer 'Bedrijfsarchieven
van juli jl. laat een van de auteurs, E.C
Straatsma, weten dat daarbij een aanvul
lende mededeling ontbrak. Het artikel was
oorspronkelijk geschreven voor het Duitse
tijdschrift 'Atomwirtschaft' en in mei van
dit jaar hierin gepubliceerd onder de titel
'The records of the Dodewaard Nuclear
Power Station' (Atomwirtschaft XLV, 5, mai
2000).
oktober 2000
archievenblad