DE ZWOLSE
SCHEPENZEGELS
UZ
literatuur
Hoofd-en bijzaken
1000-2000
Marian Conrads, Mode.
Hoofd- en bijzaken
DAGBLAD
LEIDSCH
JÊ6
Vorstelijke visites. Oranje
voetstappen in Leiden
Delflands kaarten belicht
36
Hans Rooseboom,
Opgenomen. Foto's van
wetenschap, studenten en
expedities 1850-1925
literatuur
De Zwolse schepenzegels
De hofreis naar de shogun van
Japan. Naar een persoonlijk
verslag van Jan Cock Blomhoff
Signalementen
Door Annabelle Meddens-van Borselen
Marian Conrads
illustraties Marijke Kentgens
1000-2000
Tirion Baarn, 2000.
ISBN 90-4390-034-6. 128 blz., fl. 29,50
Veel archiefdiensten beheren, naast
het beeldmateriaal dat zich in archieven
bevindt, een aparte collectie prenten en
tekeningen. In veel gevallen is alleen de
naam van de tekenaar bekend en is de
prent niet gedateerd. Voor het dateren
van een tekening is kennis van kos
tuumgeschiedenis en het bezit van een
goed naslagwerk hierover noodzakelijk.
Die maken het mogelijk om, aan de
hand van een bepaald type jas, hoed of
modeaccessoire,de ontstaansperiode van
een tekening vast te stellen. In Mode,
hoofd- en bijzaken geeft de schrijfster
een overzicht in periodes van kostuums
en modeaccessoires als schoenen, sie
raden, hoeden en kapsels, die voor dit
doel zeer bruikbaar is. Op de ene bladzij
de staat de tekst en op de tegenoverlig
gende bladzijde gedetailleerde tekenin
gen van de beschreven kostuums en
accessoires. De tekst wordt aangevuld
met tijdsbeelden in de vorm van schil
derijen, tekeningen, modeprenten en
karikaturen. Achterin is een verklarende
woordenlijst met register opgenomen.
Voor dit handboek deed Conrads niet
alleen onderzoek in musea naar kunst
werken en accessoires, maar raadpleegde
zij ook catalogi, oude tijdschriften en
archieven.
Gemeentearchief Leiden, 2000. ISBN 90-
72493-18-4- 139 blz., fl 19,95
Ter gelegenheid van het bezoek van
Koningin Beatrix aan Leiden op 29 april
2000 schreven de archivarissen Ariela
Netiv, Rudi van Maanen en Cor de Graaf
in opdracht van het gemeentebestuur
een aardig boek in zakformaat over de
relatie van het Oranjehuis met de stad
Leiden over de periode 1566-1995. Veel
leden van de Oranjefamilie studeerden
in Leiden en legden werkbezoeken aan
de stad af. Het boekje geeft tevens een
beeld van de wijze waarop hoge gezags
dragers door de eeuwen heen ontvangen
werden, van de (eet)sfeer er omheen en
van het strakke protocol. De auteurs
raadpleegden met name de rekeningen
en notulen uit het secretariearchief. In
de uitgave zijn veel illustraties uit de
prentencollectie van het gemeentear
chief opgenomen. Het boek heeft een
leuke vormgeving en bevat tevens een
uitgestippelde wandeling door de bin
nenstad vanaf het Centraal Station met
een plattegrond.
Hoogheemraadschap van Delfland en
Verloren Hilversum, 2000.
ISBN 90-6550-094-4. 179 blz., fl 75,-
Deze uitgave bevat een selectie kaar
ten die sinds de 16de eeuw zijn vervaar
digd in opdracht van het Hoogheem
raadschap Delfland. Alle kaarten zijn
archiefstukken die gemaakt zijn naar aan
leiding van een rechtszaak, competentie
vraagstukken, vergunningverlening of uit
voering van werk. Het bijzondere aan dit
boek is dat naast cartografische aspecten
de kaarten zijn voorzien van een toelich
ting waarin de historische en archivisti-
sche context wordt uitgelegd. Een beknop
te inleiding over bestuur, organisatie en
taken van het hoogheemraadschap gaat
aan de beschrijving van de kaarten vooraf.
De uitgave is goed verzorgd en de kaarten
zijn in kleur afgedrukt.
archievenblad
augustus 2000
Waanders Zwolle, 2000.
ISBN 90-400-9392-X. 188 blz., fl 45>o°
Met behulp van vrijwilligers
beschreef het gemeentearchief Zwolle
alle zegels van schepenen over de perio
de 1374-1807. Zegels zijn een middel tot
identificatie en een garantie voor kwali
teit en herkomst. De Zwolse magistraat
bezegelde haar stukken met het stadsze
gel en de zegels van schepenen. De zegels
zijn in chronologische volgorde beschre
ven en fotografisch weergegeven op ware
grootte. Daardoor is een verschuiving
Hotei Publishing Leiden, 2000.
ISBN 90-74822-26-6. 133 blz.
Vierhonderd jaar geleden arriveerde
het eerste Hollandse schip in Japan. In
het kader van de viering van 400 jaar
Nederlands-Japanse betrekkingen ver
scheen een geannoteerde tekst van het
verslag van Jan Cock Blomhoff aan zijn
vrouw in 1818. Van 1817 tot 1823
behartigde Blomhoff (1779-1853) als
opperhoofd van Deshima de Neder
landse handelsbelangen in dit land. Van
zijn hofreis naar de Japanse shogun in
Edo (Tokyo) is niet alleen een ambtelijk
verslag in de Dagregisters (VOC-archief,
ARA Den Haag) bewaard gebleven, maar
ook een verslag aan zijn vrouw Titia
'Opgenomen' bevat hieruit een selectie
van de in totaal ca. 80.000 foto's Het is
een beeldverhaal van het dagelijkse
leven aan de universiteit en de integratie
van de fotografie binnen de Utrechtse
onderwijspraktijk. Er zijn foto's van het
rijke studentenleven, laboratoriuminte
rieurs, ziekteverschijnselen en expedities
naar poolgebieden en Sumatra. Aan dit
thema is tevens een tentoonstelling
gewijd in het Universiteitsmuseum te
Utrecht. Deze is nog tot begin november
2000 te bezichtigen.
zichtbaar in de 'mode', grootte en afbeel
ding van de zegels. In de beschrijvingen
zijn opgenomen: naam van de schepen
met vermelding van ambtsperiode,
datum charter, randschrift zegel, voor
stelling van het zegel, afmeting en inven
tarisnummer. De oudste zegels zijn klein
en voorzien van een eenvoudige afbeel
ding (huismerk). In de loop der tijd wor
den het wapens met schildhouders, hel
men en dekkleden. Alle zegels bevinden
zich in het gemeentearchief van Zwolle.
De Zwolse schepenzegels geven zo niet
alleen een overzicht van de zegels maar
ook van alle schepenen die in Zwolle
actief waren in de beschreven periode.
De uitgave bevat een index op familie
naam met datering en een literatuurlijst.
Bergsma. Het verslag aan Titia onder
scheidt zich duidelijk van zijn dagboe
ken. Hij schrijft aan zijn opdrachtgevers
over zaken die hij niet aan zijn vrouw
meldt. Aan de andere kant gaf hij zijn
vrouw informatie die weer niet in het
officiële dagboek voorkomt. Het is daar
om een interessante bron, die een ander
licht werpt op de bewaard gebleven
ambtelijke archiefstukken. Het gepubli
ceerde verslag aan zijn vrouw is geïllus
treerd aan de hand van voorwerpen die
Blomhoff ook in zijn verslag noemt en
tekeningen en kaarten. Deze bronnen
uitgave is voorzien van een inleiding
over Blomhoff, Nederland en Japan, de
hofreis en de betekenis van Blomhoff als
verzamelaar van Japanse objecten. Het
origineel van dit verslag bevindt zich in
het archief van het Rijksmuseum
Amsterdam (Koninklijk Kabinet van
Zeldzaamheden), aanwezig in het
Rijksarchief in Noord-Holland te
Haarlem.
Practicum diergeneeskunde,
Rijksuniversiteit Utrecht.
Titia Blomhoff, de min met baby Johannes en
de meid Marati. Deshima, 1817.
augustus 2000 archievenblad
Thoth Bussum, 2000.
ISBN 90-6868-247-4. 64 blz., fl 18,50
De universiteit van Utrecht heeft in
haar archief een grote collectie foto's.
