JALEMA
FILING
SYSTEMS
Meer archief
op minder
ruimte
Duurzame kwaliteit
in ergonomisch
archiefmeubiiair
Ruimte- en
tijdbesparende dossiers
i archieven te
te beheersen
Software on
beheren en
beheer van
van uw arc
Extern
gedeeltes
Meer dan vijftig jaar ervaring in het efficiënt managen van documenten
maakte Jalema tot marktleider met tijd- en ruimtebesparende archief
systemen voor diverse branches, waaronder de gezondheidszorg en de
grafische industrie. Jalema biedt efficiënte archiefoplossingen voor
fysieke documenten, kostenbesparende groeipaden van fysieke naar
elektronische archivering, daadwerkelijke fysieke opslag van uw oud
archief en intuïtieve, gebruiksvriendelijke software voor nauwgezet
beheer van de informatiestromen in een organisatie.
JALEMA B.V.
Postbus 4802
5953 ZL Reuver
Tel. (077) 476 76 76
Fax (077) 476 76 90
DIVISION FILING-SYSTEMS
E-mail: info@jalema.com Internet: www.jalema.com
1863 en na de nationalisatie van het
Indonesische bedrijf in 1960 overgeno
men door de Rotterdamsche Bank.
Vergeleken met de bank is het HA met
zijn leeftijd van acht jaar nog erg jong.
De onvermijdelijke consequentie hier
van is dat veel van de werkzaamheden
van de afdeling nu en in de eerstvolgen
de jaren nog het karakter hebben van een
inhaalslag, sterk gericht op het veiligstel
len van het materiaal dat her en der in de
organisatie aanwezig is.
De term bankarchief zal menigeen al
snel associëren met vele meters saaie
registers met vooral heel veel cijfers,
waarin slechts doorgewinterde en gehar
de boekhoudtijgers hun weg kunnen vin
den. Een begrijpelijk, maar onvolledig en
zelfs misplaatst beeld, want de banken,
en vooral de handels- of algemene ban
ken zoals zij ontstonden in de tweede
helft van de negentiende eeuw, vervul
den een spilfunctie in de ontwikkeling
van het Nederlandse bedrijfsleven; zij
financierden nieuwe ondernemingen,
verzorgden emissies, het nationale en
internationale betalingsverkeer, brachten
ondernemingen naar de beurs, begeleid
den fusies, verstrekten exportkredieten,
enzovoorts. De nauwe band tussen ban
ken en bedrijfsleven komt onder meer
tot uiting in het grote aantal deelnemin
gen van banken in, en commissariaten
van bankdirecteuren bij vrijwel alle grote
ondernemingen. In de loop der tijd ont
wikkelden de banken continu nieuwe
vormen van dienstverlening, steeds meer
gericht op particulieren: vermogensbe
heer, bewaring, assurantiebezorging, de
huurkoopfinanciering, particuliere le
ning enzovoorts. Hierdoor zijn bankar-
chieven zeer gevarieerd van inhoud en
bevatten een schat aan gegevens, niet
alleen over de betreffende bank zelf of
het bankwezen in meer uitgebreide zin,
maar ook over de ontwikkeling van de
economie in het algemeen.
ABN AMRO heeft daarenboven
enkele bijzondere instellingen onder
haar rechtsvoorgangers die van aanvang
af voornamelijk internationaal georiën
teerd waren, zoals de Nederlandsch-
HBU
HBU
BANCO HOtANDES UNIDO
historisch archief ABN AMRO
Indische Handelsbank in Nederlands-
Indië, de Hollandsche Bank-Unie in
Latijns-Amerika en het Middellandse
Zeegebied en natuurlijk met name de
Nederlandsche Handel-Maatschappij,
onder meer actief in het Verre Oosten,
Suriname en Saoedi-Arabië. De NHM was
zowel handelsonderneming, exploitant
van cultuurondernemingen en bank, en
haar archief is daarom uiterst gevarieerd
van inhoud, met dossiers over uiteenlo
pende zaken als exploratietochten op
Borneo en Celebes, financiering van het
Saoedische vorstenhuis, goudzoekerij in
Suriname, Zuid-Afrika en Indië, rumpro-
ductie, opiumhandel, financiering van
de Twentse textielindustrie, kredieten
aan Fokker en nog veel meer.
De archieven van de diverse voorlopers
van ABN AMRO vormen daarom zonder
meer een bron om zuinig op te zijn en
met zorg te behandelen.
ABN AMRO is een zeer groot bedrijf.
Alleen al binnen Nederland telt het ruim
2000 bedrijfsonderdelen, waaronder
circa 950 hoofdkantoorafdelingen, ruim
900 plaatselijke kantoren, enkele hon
derden afdelingen op het niveau van
regio's en rayons en tientallen dochters.
Het buitenlands bedrijf is het binnen
landse inmiddels in omvang voorbij
gestreefd. Dit alles betekent dat het
Historisch Archief wat betreft de verwer
ving streng selecteert en zich in de eerste
plaats concentreert op het binnenlands
bedrijf. Buitenlands materiaal blijft, ook
vanwege juridische voetangels en klem
men, voorlopig buiten beeld. De acquisi
tie in het binnenland richt zich uiteraard
op die bestanden die naar het oordeel
van het HA voldoende historisch-cultu-
rele waarde hebben om permanente
bewaring te rechtvaardigen. Dat betekent
eerst en vooral op de beleidsarchieven
van de hoofdkantoren van ABN AMRO
en alle rechtsvoorgangers. De dochteron
dernemingen worden hierbij als hoofd
kantoorafdelingen beschouwd. Gevolg
hiervan is dat we voor de archieven van
regionale en lokale kantoren slechts in
een drietal uitzonderingsgevallen aan
dacht hebbben. Ten eerste als een kantoor
een voortzetting is van een aloude firma
of vennootschap. Het HA wil dan wel het
archief van de overgenomen instelling,
maar niet dat van het veelal in een regu
liere vestiging omgezette kantoor na de
overname. Een tweede uitzondering
maken we voor kantoren met een speci
fieke dienstverlening. Een voorbeeld hier
van is het kantoor Sarphatistraat in
Amsterdam (oorspronkelijk Amster-
damsche Bank), gespecialiseerd in de
financiering van de diamanthandel.
Tenslotte zijn er enkele specifieke catego
rieën archiefstukken die bedrijfsbreed,
dus ook van de kantoren worden
bewaard, zoals materiaal uit of betrekking
hebbend op de Tweede Wereldoorlog.
De acquisitie vindt in hoofdzaak
plaats langs twee kanalen, het Concern
archief en de archiefvormende bedrijfs
onderdelen zelf. De belangrijkste en ook
best bereikbare bron zijn de depots van
het Concernarchief, de afdeling binnen
de bank die zich bezighoudt met het
beheer van de semi-statische archieven
van in principe alle binnenlandse
bedrijfsonderdelen. Het beheert momen
teel naar schatting 400 km archief in
papieren vorm en daarnaast een hoeveel
heid archief op microfilm/-fiche, cd-rom
die uitgeprint nog eens zo'n 1200 km zou
23
Spilfunctie in economie
Bronnen voorlopers
«S:
£T£RO£>
Islora o Sr. Intoressatlo
comprar •xtmpluroi
puros de yudo holander f
da torjuin
IKIZO
[HOLST
HOlANÜtSA
VERMtlHA (N
IOOÜIONO)
noiAHDtSA GRONINGUC
[tWARTBLA AR)
15 do Novombro, 150/154 Ponei 33.1389 - Sdo Poulo
Binnenlandse acquisitie
De Hollandsche Bank-Unie (HBU) ontstond in 1933 uit
een fusie tussen de Hollandsche Bank voor de
Middellandsche Zee en de Hollandsche Bank voor
Zuid-Amerika. De bank richtte zich onder meer op
import- en exportfinanciering. Op de foto een voor de
Braziliaanse markt bestemde advertentie uit 1955 voor
een typisch Nederlands product.
(Reproductie: Ronald Gans, ABN AMRO Historisch
Archief)
Depots Concernarchief
juli 2000
archievenblad
