Het was een bijzondere dag, en dat was het!
Redijicmies
O O 9 9
0 O O
n
10PAI wil samenwerken met Rijksarchiefinspectie
Surinaamse archieven
dreigen te verpulveren
nieuws uit het veld
Eerste doctoraal
Archiefwetenschap
Op 27 april werd voor de eerste keer
in Nederland - onder aanzienlijke
belangstelling - aan de Universiteit van
Amsterdam het doctoraaldiploma
Archiefwetenschap annex diploma
Archivistiek A (nieuwe stijl) uitgereikt, en
wel aan Hans Waalwijk. Sinds de verzelf
standiging van de Archiefschool en de
daarmee gepaard gaande samenwer
kingsovereenkomst tussen Archiefschool
en Universiteit van Amsterdam verkrijgt
men een diploma Archivistiek A door het
afronden van een studie in de 'Boek-,
Archief- en informatiewetenschap' waar
in de archivistiek voldoende tot zijn
recht is gekomen. Tijdens de plechtig
heid werd Hans Hans Waalwijk door de
voorzitter van de commissie, prof. F.C.J.
Ketelaar, in staat gesteld een korte toe
lichting te geven op zijn doctoraalscrip
tie 'Openbaar bankgeheim: over de regels
van openbaarheid en geheimhouding bij
de Nederlandsche Bank, de Deutsche
Bundesbank en de Europese Centrale
Bank'. Hij deed dat met verve en maakte
duidelijk, dat er niet alleen aanzienlijke
verschillen zijn in de manier waarop de
onderscheiden banken met deze proble
matiek omgaan maar ook dat betere
afstemming tussen de verschillende
regelgeving hard nodig is.
Na zijn voordracht kreeg Hans de docto
raalbul overhandigd, waarna drs. Albert
Boekhorst van Informatiewetenschap in
zijn toespraak vooral het enthousiasme
en de gedrevenheid van de kandidaat
naar voren haalde, ledereen was het ero
ver eens: het was een bijzondere dag, en
dat was het!
Paul van Dun is per 1 mei benoemd tot
Hoofd Externe Dienstverlening bij de
Archiefdienst voor Kennemerland. Hij
volgt Gineke van der Ree-Scholtens
op, die per 1 mei 2000 Hoofd Externe
Dienstverlening bij het Rijksarchief in
Noord-Brabant is.
De adjunct-algemeen rijksarchivaris
Marry Molenaar is per 1 mei benoemd
tot Hoofdinspecteur van de Rijks
archiefinspectie. Molenaar is verant-
woordelijk voor de ontkoppeling van de
Rijksarchiefinspectie van de Rijksarchief
dienst. Dit is een eerste stap van de
staatssecretaris om de Rijksarchiefdienst
een zelfstandige positie te geven onder
de ambtelijke leiding van het ministerie
van OCenW. Deze verzelfstandiging ver
eist een wijziging in de Archiefwet 1995.
Herman Stapelkamp is per 1 juni aange
steld als Hoofd van de Productgroep
Informatiebemiddeling Servicebalie bij
het Algemeen Rijksarchief. Stapelkamp
had vanaf 1979 diverse functies bij de
rijks- en gemeentelijke overheid, het
laatst bij de gemeente Den Haag.
29 april jl. is oud-gemeentearchivaris
van Arnhem P.R.A. (Piet) van Iddekinge
op 66-jarige leeftijd overleden.
nieuws uit het veld
Foto's ANP naar
Spaarnestad Fotoarchief
De fotoafdeling van het Algemeen
Nederlands Persbureau heeft een deel
van zijn collectie foto's en negatieven
in bewaring gegeven bij Spaarnestad
Fotoarchief in Haarlem. De ANP-collec-
tie bestaat uit onder meer achthonderd
plakboeken waarin vanaf 1955 dage
lijks de nieuwsdienstproductie van de
fotoafdeling werd bijgehouden, waar
onder een aantal plakboeken met foto's
van het Koninklijk Huis en de Olym
pische Spelen.
In de afgelopen jaren heeft het ANP
zijn fotoarchief geschoond en digitaal
toegankelijk gemaakt. Spaarnestad
Fotoarchief beheert zo'n vijf miljoen
documentaire foto's onder goede kli
matologische omstandigheden. Via
Spaarnestad en de digitale beeldbank
van het ANP in Rijswijk is het beeldma-
teriaal op datum toegankelijk en beschik
baar voor gebruik.
Het Landelijk Overleg van pro
vinciale archiefinspecteurs (LOPAI)
wil de democratische functie van
archieven versterken en streeft naar
een groter publieksbereik van archie
ven. Hiertoe heeft LOPAI de
Rijksarchiefinspectie uitgenodigd
voor een overleg om nauwere samen
werking tussen beide instanties te
bespreken. Ook de oprichting van
een gezamenlijk kenniscentrum op
het gebied van regels, normen en
kwaliteitseisen ten aanzien van
archieven zal op de agenda staan.
De directe aanleiding voor het over
leg is het rapport "Archieven in de
etalage". Hierin vindt men de aanbe
veling aan de staatssecretaris van
Cultuur van het Project Herziening
Archiefbestel voor structurele samen
werking en versterking van de
archiefinspectie. LOPAI juicht dit
advies toe, dat een bevestiging is van
de beleidsvisie 'Toezicht heeft toe
komst' van het Interprovinciaal
Overleg. De versterking van de
archiefinspectie in Nederland is des te
noodzakelijker geworden nu de laat
ste jaren diverse tekortkomingen in
het archiefbeheer bij de overheid zijn
gebleken, zoals ten aanzien van de
digitale archivering, de LlRO-archie-
ven, de archieven van inlichtingen
en veiligheidsdiensten en archieven
van de Ceteco-affaire.
Het gaat niet goed met de Surinaamse
archieven. Eigenlijk is het nooit goed
gegaan, ondanks talloze inspanningen
om te redden wat er te redden valt. In
februari 1999 strandde er weer een
poging, de geldkraan uit Nederland
werd dichtgedraaid en de apparatuur
om microfiches te maken staat werke
loos in een van de kamers van het
Landsarchief.
De Landarchiefdienst is gesloten. Her
man Telgt, de eerste gekwalificeerde
landsarchivaris van Suriname, werkte
van 1976 tot 1990 in het Algemeen
Rijksarchief, en vanaf 1990 onver
moeibaar in Suriname. In april is hij
met pensioen gegaan. Geld voor een
opvolger is er niet. Archiveren, publi
ceren en inventariseren wil hij nu in
zijn vrije tijd gaan doen. Telgt legt de
situatie uit. 'Het dak is waterdicht,
maar daar is dan ook alles mee gezegd.
Airconditioning is er niet, het is dus te
vochtig en te warm en de houtluis kan
stukken aanvreten.'
Hij slaat de jaargang 1979 van het Ad
vertentieblad van de republiek Suriname
open: overal hebben de insecten kron
kelige gangen gegraven en het papier
volmaakt waardeloos gemaakt. Ar
chiefwerk in Suriname is al honder
den jaren lang een strijd tegen verrot
ting, vraat door insecten en vee,
schimmels, verbranding en diefstal.
Voor ontsluiting van de archieven is
nauwelijks tijd. Telgt vertelt dat hij
jarenlang een project voorbereidde
om zo veel mogelijk stukken op mi
crofiche te zetten. In april 1998 begon
uit Nederland overgebrachte appara
tuur te draaien. Een deel van de Bur
gerlijke Stand werd op film gezet. Tot
in februari 1999 de geldkraan in
Nederland werd dichtgedraaid. Sinds
dien is er geen microfiche meer gepro
duceerd. Telgt laat zien dat er aan de
apparatuur niets mankeert. 'Hoe snel
ler de apparaten weer gaan draaien,
hoe beter: de insecten wachten niet'.
7
NIEUWS
uit
Hans Waalwijk,
archivaris van de
Nederlandsche
Bank, ontving als
eerste in
Nederland het
doctoraaldiploma
Archiefwetenschap.
In het artikel van Peter Diebeis en Thijs
Laeven (Archievenblad april 2000) zijn in de
eerste alinea helaas enkele foutjes geslo
pen. De nieuwe Archivistiek-opleidingen van
de Archiefschool zijn niet alleen bij de BA!
van de Universiteit van Amsterdam (wèl de
A-opleiding) maar ook bij de IDM van de
Hogeschool van Amsterdam (namelijk de Ei-
opleiding) ondergebracht. De na- en bij-
schoting van de Archiefschool maakt geen
deel uit van de IDM opleiding, maar zitten
in het 'eigen pakket' van de Archiefschool.
Eveneens in het april
nummer, in het artikel
'Think Global' van Hans
Hoffman is een fout geslo
pen. Het onderschrift bij de
foto op p. 23: 'Arukemland'
moet zijn 'Arnhemland'.
Nogmaals de betreffende foto
Naar aanleiding van het artikel ontving
de redactie een brief van de Nederlandse
Bank NV. De in noot 4 opgenomen gege
vens blijken onjuist te zijn. De Nederlandse
Bank wijst erop dat zij een onpartijdige en
onafhankelijke taak in de Nederlandse
samenleving vervult en haar naam derhalve
op geen enkele wijze aan producten gekop
peld wenst te zien.
het veld
Info: www.spaarnefoto.nl en www.anp.nl
Uit: Historisch Nieuwsblad mei 2000
Joep Auwerda
juni 2000
archievenblad