OMDAT RUIMTE GELD
KOST
jÉ
i
i
voorwerp
ols historische bron
i
VERDIENT U MET KARDEX
Kardex
Verrijdbare
stelling
Kardex
Lektriever®
Antwoordcoupon
Stuur mij a.u.b.
informatie over:
Onontgonnen gebied
burengerucht
Archiefstukken bevinden zich in archief
diensten waar mensen komen die iets over het
of hun verleden willen weten. Museale voorwer
pen bevinden zich in musea die bezocht worden
door mensen met belangstelling voor het verle
den en die op een aangename manier daar iets
over te weten willen komen.
Voor deze uiteenlopende functies van
archiefstukken en objecten zijn meerdere rede
nen. Zo worden ze vanwege hun uiterlijk voor
komen als vanzelf gescheiden opgeborgen. Ook
als ze met elkaar te maken hebben, worden
objecten verwijderd en overgedragen aan een
museum. De stukken blijven in het archief. En
ieder leidt zijn eigen leven. Een goed voorbeeld
zijn de nautische modellen van de voormalige
Marinemodellenkamer in de collectie van het
Rijksmuseum. Oorspronkelijk veelal bedoeld als
visuele bijlage bij geschreven voorstellen aan de
minister van Marine, maar nadat ze als zodanig
hun diensten hadden bewezen, apart opgebor
gen in de modellenkamer. En toen die werd
opgeruimd, verhuisden de modellen naar het
museum om het publiek te vermaken. De stuk
ken gingen naar het archief om als bron van stu
die te kunnen dienen. Maar zonder de objecten
is de informatie in de stukken nauwelijks bruik
baar. Anderzijds wordt het object pas echt begre
pen als de geschreven uitleg er naast gelegd kan
worden.
Hoewel archiefstukken en museale objecten
gemeen hebben dat ze getuigenissen zijn uit het
verleden, fungeren toch vooral de archiefstuk
ken als historische bron. Voor objecten ligt die
rol veel minder voor de hand. Slechts weinige
historici zullen zich bij hun onderzoek laten lei
den door gegevens die zijn af te lezen van objec
ten. Toch zijn objecten zeer directe bronnen en
zeer waardevol als zelfstandige of aanvullende
historische bron. Iemand die zich interesseert
voor de ontwikkeling van het ambtskostuum in
de negentiende eeuw, kan zich natuurlijk base
ren op de voorschriften daarover in de archie
ven. Maar voorschriften zijn maar voorschriften
en hoeven de werkelijkheid niet de represente
ren. Veel hoogwaardigheidsbekleders lieten zich
in vol ornaat schilderen maar ook het schilderij
kent zijn beperkingen. De schilder stond meest
al in een werkgever-werknemer relatie tot zijn
subject en zal het eerder mooier dan lelijker
maken. Daarnaast schilderde hij de betrokkenen
uiteraard alleen van voren zodat de achterkant
van het kostuum verborgen blijft. Het origineel
bewaarde ambtskostuum zelf levert daarentegen
de driedimensionale werkelijkheid. Maar ook
hier is bronnenkritiek op zijn plaats. De tand des
tijds veranderde vaak het uiterlijk, maar dat is
weer aan de hand van de schriftelijke en pictura
le bron te toetsen.
Voordat objecten volwaardig kunnen funge
ren als historische informatiebron zijn er veel
hordes te nemen. Wie bijvoorbeeld bovenge
noemde ontwikkeling van het ambtskostuum
wil onderzoeken, moet wel weten dat daar een
uitgebreide collectie van aanwezig is in het
museum Paleis het Loo in Apeldoorn. Helaas
beschikken musea niet over een 'collectiegids',
vergelijkbaar met de serie archievenoverzichten,
waar een dergelijk gegeven te vinden zou zijn.
Ook zijn musea niet ingericht om onderzoek
aan objecten te laten uitvoeren. Er zijn geen stu
diezalen of open depots waar de onderzoeker
museumstukken kan bekijken.
In die opzichten kunnen musea, willen zij zich
tenminste als bewaarplaatsen van bronnen voor
historisch onderzoek presente
ren, nog veel Ieren van archief
diensten. Maar ook aan de
opleidingszijde zijn er nog de
nodige stappen te zetten. Het
onderdeel leren 'lezen' van
objecten komt in de opleiding
voor historici nauwelijks voor;
bij een onderdeel als methodiek
van het historisch onderzoek zou
het zeker op zijn plaats zijn. De
miljoenen objecten in de depots
van de Nederlandse musea liggen
er, als het om historisch onder
zoek gaat, nog als onontgonnen
gebieden bij.
u
Ruimte kost geld. Daarom is het zonde dure vierkante meters te verspillen aan archief
ruimte. Hoe minder beslag uw archief op de ruimte legt, hoe meer armslag u heeft
voor waar het echt om draait: productie die geld in het laatje brengt. Kardex kantoor
opslagsystemen helpen uw ruimte tot op de centimeter te benutten. Uitgekiende archief
systemen combineren een goede bereikbaarheid van uw archieven met een minimaal
ruimtebeslag. Met vier verschillende systemen biedt Kardex u altijd een pasklare oplossing.
•De Kardex Lektriever: een verticaal elektronisch opslagsysteem
volgens het paternosterprincipe. Kan worden gekoppeld aan een com
puternetwerk en brengt stukken binnen enkele seconden tevoorschijn.
Voor alle soorten hangende en staande mappen, ordners, tapes en
kaartbestanden is er een passend interieur.
•Kardex verrijdbare stellingen: een
ingenieus opslagsysteem van verrijdbare kas
ten. Eén loopgang volstaat voor een hele reeks
kasten. Wordt op maat geleverd. «Kardex
Office: een verrijdbaar archiefsysteem voor
op de werkplek. Maakt het raadplegen van het archief gemakkelijk en
minimaliseert de benodigde ruimte. «De Times Two: een aan twee
zijden te gebruiken draaibaar opslagsysteem dat gemakkelijk meer
dan 50 procent ruimte bespaart. Ook als scheidingswand te gebruiken.
Kardex opslagsystemen zijn leverbaar in een rijke schakering aan kleuren en designs, waar
door Kardex systemen uitstekend in uw interieur passen.
Als u op archiefruimte wilt verdienen, stuurt u
meteen de antwoordcoupon naar:
Kardex Systemen B.V.
Antwoordnummer 84, 3440 VB Woerden.
Faxen kan ook, naar (0348) 49 40 60
-
KARDEX
-KM
*3
A member of the KARDEX Group Industrieholding Cham AG
Kardex Systemen B.V. Postbus 250, 3440 AG Woerden Telefoon 0348 - 49 40 40 Telefax 0348 - 49 40 60
de Lektriever
de Ruimtewinner
de Verrijdbare stellingen
het Office systeem
de Times Two
Bedrijf
Naam
Adres
Postcode Plaats
TelefoonFax
.m/v
Door Peter Sigmond*
Ze functioneren in verschillende werelden maar
doen beide dienst als bron. Archiefstukken en
museale voorwerpen; de eersten zijn bron voor his
torisch onderzoek en de tweede zijn bronnen voor
vermaak.
Eigen, gescheiden leven
Driedimensionale werkelijkheid
Geen collectiegids
dr. J.P. Sigmond is bijzonder hoogleraar vanwege het Koninklijk
Oudheidkundig Genootschap in de Nederlandse cultuurge
schiedenis, in het bijzonder de studie der voorwerpen. Tevens
is hij is hoofd van de afdeling Nederlandse Geschiedenis van
het Rijksmuseum. De rede 'Object van historisch onderzoek' is
gehouden op 19 november 1998 en uitgegeven door de
Vossiuspers AUP, Amsterdam 1999 (ISBN 90 56290932).
'Het Rijksmuseum vaart uit!'
De Nederlandsche marine,
altijd op zoek naar nieuwe
ideeën voor het welzijn van
onze jongens, liet ruim 200
prachtige houten scheeps
modellen vol geheimen
maken. Tot voor kort verbor
gen op de zolders van het
Rijksmuseum, maar straks -
van 11 juli tot 3 september -
tentoongesteld in de Beurs
van Berlage te Amsterdam.
it
Miljoenen objecten in de depots van
de Nederlandse musea.
juni 2000
archievenblad
25
