sin Decos
Decos BookTra
mailprofs8
De hele bibliotheek
op m'n PC!
i
tc
jry -
-•m
Archïefmedewerker m/v
mailprofs, reken maar
KON. WILHELMINAHAVEN ZZ 19
3134 KG VLAARDINGEN
TELEFOON 0031 [0]10 23 402 91
06 539 468 40
06 514 048 48
TELEFAX 0031 [0]10 46 034 37
WEBSITE www.artconservation.nl
8 V
R
0
werk in uitvoering
andere wijze gestandaardiseerd dan dat waarin
ambtelijke stukken tot stand komen. Tenslotte
moet men -zeker in recente archieven- verdacht
zijn op de enorme aantallen tekeningen
(kopieën!) van onderaannemers voor installaties
van allerlei aard. Afhankelijk van het acquisitie
oogmerk en de architect kan men hier schoning
overwegen. Dat geldt ook voor categorieën
documenten als: geleidebrieven, begrotingen'12',
proces-verbaal van aanbesteding, offertes van
(onder)aannemers en leveranciers, facturen van
geleverde materialen, staten van (verrekening
van) meer- en minderwerk, opleveringsstukken,
staten van eenheidsprijzen, bouwvergunningen,
-voorschriften en -verordeningen van overheids
organen, constructieberekeningen, werkteke
ningen van elektrische, (warm)water en c.v-
installaties, verlichtingsplannen, heiregisters,
stukken van uitvoerders, (onder)aannemers en
leveranciers, voorzover het routinematige zaken
en handelingen betreft, verslag van voortgang
van het werk, dubbelen (van tekeningen bij
voorkeur de transparanten bewaren), kladbere
keningen, reclame en documentatie m.b.t. niet
gebruikte bouwmaterialen. Naar onze ervaring
levert dergelijke categoriale schoning wel ruim
tewinst (en een netter archief) op, maar deze
kost veel tijd en vereist een (materie)deskundige
bewerker.
De rubriek Persoonlijk leven verschilt niet
van die in andere persoonsarchieven. Vooral bij
correspondentie, bij eigen artistiek werk (zoals
tekeningen, portretten, schilderijen), bij stukken
betreffende reizen en natuurlijk bij het ontwerp
van het eigen huis, is de scheiding met profes
sionele bezigheden echter niet altijd scherp te
trekken. De meest bezochte opleiding(en) na de
oorlog zijn de Academies van Bouwkunst, De
Technische Universiteiten en HTS'en. Uit deze
periode kan men studie-aantekeningen aantref
fen, opmetingstekeningen (van bestaande
gebouwen), eigen ontwerpen, dikwijls voor
bepaalde type gebouwen. Dergelijke tekeningen
dragen soms de handtekening van een docent;
we onderscheiden ze van (latere) tekeningen die
architecten voor eigen studie maakten en waar
van de context een geheel andere is. Veel archi
tecten beginnen hun loopbaan in dienstverband
bij andere bureaus, bijvoorbeeld een gevestigd
bureau. Dit is een van de redenen waarom veel
archieven materiaal van andere architecten
bevatten dan alleen van de archiefvormer.
Omdat architecten bij vertrek hun 'eigen'
opdrachten soms meenamen, kunnen project
dossiers al bij de dossiervorming opgesplitst zijn
geweest. Grote architectbureaus hebben naast de
naamgevende ook uitvoerende architecten in
dienst wier rol onduidelijk en onbekend kan
zijn, of betwist: het hangt samen met het
auteurschap van een ontwerp.
Op de lijst van voorbeelden staan ook eigenaar
digheden die natuurlijk aan bepaalde oeuvres
gebonden zijn: beeldende kunst (onder Vrij
werk), industriële ontwerpen, uitvindingen, de
oorlogsperiode. De NAi-collectie bevat archie
ven van architecten uit het voormalig Indië, uit
wier kamptijd tekenwerk bewaard is gebleven.
Ook werk van de zogenaamde wederopbouwar
chitecten dat zij tijdens de oorlog, bijvoorbeeld
als onderduiker gemaakt hebben, verdient vaak
een aparte plaats in de inventaris.
De NAi-inventarissen zijn - nog - als een
tekstdocument (deels in WP deels in Word)
beschikbaar, om die reden voorzien we ze niet
meer van een index. Een overzicht van de
archieven van het NAi vindt U op de site van het
NAi. Ze worden losbladig uitgegeven omdat op
deze archieven voortdurend aanvullingen
komen. Een veel voorkomende soort van aan
winsten zijn collecties van tekeningen afkomstig
van opdrachtgevers of aangetroffen op zolders
en kelders van belangrijke gebouwen. Van der
gelijke collecties worden - uiteraard afzonderlij
ke - catalogi gemaakt, maar in de inventaris van
de architect worden deze collecties soms als bij
lage opgenomen.
Wat maakt - bij al deze triviale lastigheden -
deze archieven nu leuk?
Uiteraard het beeldende karakter van de docu
menten en de grote variatie daarin. Ordenen is
hier een sport. Maar ook het onderwerp; gebou
wen vloeien voort uit ideeën en architectuur is
de enige kunst waar iedereen gebruik van maakt,
zij het soms met, soms tegen wil en dank.
Tenslotte het particuliere karakter dat ook ver
antwoordelijk is voor de variatie in het archief
en het werk daaraan. De archieven tonen men
sen: personen met een publieke taak. Zij laten
zien hoe de omgeving is bedacht waarin wij
leven, wonen en werken: van klein naar groot,
van ons binnenhuis tot de inrichting van
Nederland.
29
uitzendbureaux
Boeken uitlenen, innemen, reserveren of
verlengen, Roel doet dat eenvoudig met
het softwareprogramma Decos BookTrak.
De hele bedrijfsbibliotheek en leners
administratie heeft hij hiermee gebundeld
en hij maakt eenvoudig uitleen- en reserver
ingsbonnen aan. Wanneer hij maar wil heeft
hij met één klik van de muis overzicht over
de tijdschriften en videobanden die in het
bedrijf circuleren. Een exemplaar tekort?
Dan bestelt hij eenvoudig na.
Met de uitgebreide zoekmogelijkheden
vindt Roel vliegensvlug de publicatie die
hij zoekt. Sinds alle items van de bibliotheek
digitaal geregistreerd zijn, bladert hij zelf
steeds vaker in de tijdschriften. Hij heeft er
immers voldoende tijd voor. Bibliotheek-
en catalogusbeheer is met Decos BookTrak
overzichtelijker en efficiënter. Kan Roel
even lekker lezen.
Bibliotheekbeheer van Decos kan ook
uw organisatie de weg wijzen.
Bei voor meer informatie (071) 364 07 00
Software Engineering
Bonnikeplein 24-26
2201 XA Noordwijk
www.decos.nl
info@decos.nl
Mailprofs Uitzendbureaux is een onderneming
van Vedior Nederland en PTT Post en is
marktleider in het uitzenden en detacheren
van speciaal opgeleide en gecertificeerde
medewerkers voor de post-/reproductie-
kamers, couverteerruimtes en het archief.
Wij zijn voor archiefopdrachten op zoek naar
enthousiaste en gemotiveerde kandidaten die
willen werken als:
Heeft u een afgeronde opleiding op archief-
gebied zoals SOD, GO, BDI of de opleiding
Rijksarchiefschool en/of ervaring op
gemeente- en/of bedrijfsarchieven?
Bent u voor korte of langere tijd beschikbaar
en heeft u geen bezwaar tegen reistijden?
Kunt u niet wachten om in deze richting aan
de slag te gaan? Dan bent u de persoon die
wij zoeken!
Geïnteresseerd? Neem dan voor meer infor
matie f voor het adres van een vestiging bij
u in de buurt contact op met Nonja Vóórhaar,
Projectmanager Archief, tel. (033) 461 76 76.
U kunt ook uw CV sturen naar:
Mailprofs Uitzendbureaux, t.a.v. N. Vóórhaar,
Kleine Spui 8, 3811 BE Amersfoort.
E - MAIL INF0@ARTC0NSERVATI0N.NL
Co X»
(J CONSERVEREN
RESTAUREREN
ADVISEREN
9.O »N P.4/»
Andere rubrieken
De inventaris
Leuk?
1. Goed beantwoordbaar overigens: de firma
van de "amsterdamse dozen" heeft een
uitgebreid assortiment van verpakkingen
van tekeningen (plano en gerold) en van
museale objecten.
2. Zie artikel Archievenblad september 1999,
p.16-19 Verzamelde zaken nemen geen
keer? Acquisitie en Archiefselectie
Nederlands Architectuurinstituut en de
daar vermelde literatuur.
3. De criteria van het NAi zullen anders zijn
dan die van een overheidsarchiefdienst,
waar een belang voor de betreffende regio
speelt, terwijl het bereik van een architect
die regio (ver) te buiten kan gaan. Dit kan
leiden tot opsplitsing van een archief in
regionaal verschillende dossiers. Weinig
archivarissen zullen daar gelukkig mee zijn
(al is gescheiden bewaring van een goed
gesubstitueerd archief natuurlijk steeds
minder een probleem), maar het kan beter
zijn dan het afstoten van de dossiers die
niet over de regio gaan. Een architectenar
chief documenteert niet alleen plaatselijke
gebouwen maar ook een bedrijf van plaat
selijk belang, dat het aanzien van de regio
mede heeft bepaald. En documenteert de
ideeën achter die architectuur. Bovendien
werken m.n. stedebouwers als zelfstandi
gen samen met overheidsdiensten waar
van de stukken -als zijnde van uitvoe
ringstechnische aard of betrekking heb
bend op afgebroken delen van de stad-
vernietigd worden terwijl zij voor de
geschiedenis van de plaatselijke ruimtelij
ke planning wel van belang kunnen zijn.
4. In deze situatie schuiven ook stukken vaak
op naar een later dossier; niet altijd is het
mogelijk de verschillende ontwerpen dan
te precies te dateren.
5. De afgelopen vijf jaar heeft een negental
architectuurhistorici bij het NAi ervaring
opgedaan met bewerking van architectuur
archieven, een van hen is thans werkzaam
bij Doxis.
6. Daarom ga ik hier niet verder op in; wel
vermeld ik dat de firma DeventlT, die het
programma Atlantis op de markt brengt
(zie ook het septembernummer van het
Archievenblad 1999 P28-35), thans een
pilotproject is gestart voor ontwikkeling
van programmatuur voor architectenbu
reaus (dus de dynamische fase).
7. Ingezonden prijsvraagtekeningen zijn niet
gesigneerd maar voorzien van een motto.
Zulke ontwerpen zijn mogelijk ook elders
aanwezig als de architect ze niet kreeg
teruggestuurd: de uitschrijver van de prijs
vraag kon een eigendom bedingen; in de
collectie van het NAi' bevinden zich enkele
prijsvraagcollecties. Een meervoudige
opdracht is een prijsvraag waarbij een
enkele bepaalde architecten om een ont
werp wordt gevraagd.
8. Het is goed te bedenken dat voor veel
klanten dit het enige is dat men zoekt, ter
wijl men op het bestaan van de rest niet
bedacht is. Wij vermelden op de omslag
van de inventaris altijd in welk hoofstuk
zich de (project)tekening bevindt.
9. Verklaar welk jaar dit is: opdrachtverle
ning, eerste gedachtevorming, opdracht
verlening, begin van de bouw -of van het
oudste stuk in het dossier.
10. Te onderscheiden uiteraard van maquettes
die weliswaar van dezelfde gebouwen
gemaakt, zich in de collectie kunnen
bevinden, maar niet uit het ontwerp- en
bouwproces voortvloeiden.
11. Schetsen zijn: niet op maat gestelde teke
ningen. Ontwerptekeningen kunnen dat
wel zijn maar betonen zich evident als
voortkomend uit de eerste ontwerpfase.
12. Deze vormen een bijlage bij het contract
van het bestek en zijn genummerd als
bestektekeningen.
mei 2000
archievenblad
