literatuur Angelika Menne-Haritz "Schlüsselbegriffe der Archivterminologie. Lehrmaterialien für das Fach Archivwissenschaft" De eerste druk van de lijst van Duitse archieftermen, een uitgave van de Archivschule Marburg, verscheen in 1992. De onlangs verschenen tweede druk is een grondige bewerking van dit studieboek. De begrippenlijst - het boek bevat daarnaast enkele informatieve hoofdstukken - is behalve in gedrukte vorm ook op Internet te raadplegen. Laatstgenoemde versie wordt regelmatig bijgewerkt en is via de website van de auteur te bereiken. Op dit moment zijn zowel een Duitse als Engelse versie beschikbaar, voorzien van Franse en Spaanse equivalenten. Doorklikken maakt het zoeken eenvoudig. Voor de internationale discussie onder vakgeno ten is dit werk van Menne-Haritz van belang; de onderlinge verstaanbaarheid is gediend met een toelichting op de (nationale) context van vergelijkbare begrippen. Bij internationale bijeen komsten heeft Menne-Haritz meer dan eens gewezen op de verwarring die ont staat tussen deelnemers afkomstig uit uiteenlopende archieftradities. De actualisering van de internetlijst, hoe gunstig ook voor de betrouwbaarheid van de informatie, zal verhinderen dat in de toekomst een vergelijking mogelijk is tussen enkele peildata. De boekuitga ven laten een vergelijking wel toe en bie den daardoor en passant een inkijk in de Duitse ontwikkelingen in het vakgebied: welke termen zijn uit de lijst geschrapt, welke nieuwe termen vonden ingang en welke wijzigingen zijn in de toelichtin gen doorgevoerd? Een mooi voorbeeld van dat laatste is de uitleg bij 'sampling'. De eerste druk meldt bij 'sampling': "Bei der Bewertung von Verwaltungs- unterlagen: Auswahl von Einzelstücke aus nicht systematisierbarem Massen- akten mit parallelem Evidenzwert als Beispiele." En de tweede druk: "Verfahren bei der Bewertung, bei dem nach statistischen Verfahren eine repre sentative Auswahl von einzelnen, nicht systematisierbaren Massenakten mit parallelem Evidenzwert hergestellt wird. Voraussetzung ist die Gleichheit inner- halb der zu bewertenden Unterlagen. Das Sampling soil mit einer geringen Anzahl von Akten die Gesamtmenge rekonstruierbar machen." Het algemene internetadres is http://www.uni-marburg.de/archivschule/ José Kooijman Gids voor historisch beeld en geluidsmateriaal 34 I In Nederland ligt naar schatting ruim 830.000 bewegend beeld- en geluidsmateriaal. Alle geïnventariseerde collecties staan geregistreerd in deze 'Gids voor historisch beeld- en geluids materiaal'. Hij is onderverdeeld in zes tien hoofdstukken gebaseerd op type instelling met vermelding van de adres gegevens, korte geschiedenis van de col lecties, aantallen, formaten, genres, onderwerpen, perioden, de ontsluiting en de toegankelijkheid. Achterin is een register van instellingen en een tref woordenregister toegevoegd. Tevens bevat de gids een artikel waarin een aan tal instellingen (Gemeentearchief Rotterdam, Meertens Instituut, Bedrijfsarchief KLM, Museum voor Communicatie Den Haag en het Audiovisueel Documentatiecentrum Overijssel) die dit soort materiaal behe ren, nader wordt toegelicht. Verder zijn er drie artikelen opgenomen van perso nen die over hun ervaring vertellen met het hergebruik van av-materiaal voor televisie, radio en onderwijs. j.H. Weissenbruch 1824-1903 ISBN 90-400-9401-2. 184 blz., fl. 69,50. Jan Hendrik Weissenbruch is een van de belangrijkste schilders van de Haagse school. Deze prachtig geïllus treerde bundel artikelen besteedt aan dacht aan het leven en werk van deze schilder. Naast de schilderijen en aqua rellen zijn er stukken over en van Weissenbruch te vinden in diverse archieven. Zo beheert het Gemeente- Cees Hilhorst, Vriendschap op afstand Bart van der Leek (1876-1958) is bekend geworden als kunstschilder van De Stijl. H.P. Bremmer (1871-1956) ondersteunde Van der Leek financieel en publicitair in ruil voor alle door hem geschilderde werken. 'Vriendschap op afstand' bevat 124 bewaard gebleven brieven tussen de kunstenaar en zijn mecenas van 1911-1956. Ze bevatten informatie over huiselijke omstandighe den en de schilderijen van de kunste naar. De uitgave is voorzien van een inleiding met informatie over de levens van Bart van der Leek en Bremmer, com mentaar op de brieven en 60 zwart-wit afbeeldingen van schilderijen van Bart van der Leek. De originele brieven bevinden zich voor een deel in het Bremmerarchief, dat is ondergebracht in het gemeentearchief Den Haag en in het archief van Van der Leek, dat aanwe zig is bij het RKD in Den Haag. David Barnouw e.a. Tiende jaarboek van het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie Dit jaarboek van het NIOD is geheel aan het thema 'egodocument' gewijd. De bundel opent met twee bijdragen van auteurs die hun persoonlijke geschiedenis in Nederland en Indië/ Indonesië onderzochten. In het foto essay wordt onder meer aandacht besteed aan de foto's van Ad Windig die tijdens de bezetting in Amsterdam foto grafeerde. Een analyse van afscheids brieven van hen die in de bezettingstijd ter dood werden veroordeeld, wordt afgewisseld met een bijdrage over de beleving van het nazi-verleden binnen familieverband. Verder zijn er artikelen over kampgetuigenissen, het verweer schrift van secretaris-generaal Frederiks, genocidenplegers in televisie en egodo cumenten, de constructie van het imago van Colijn en de memoires van luite nant-generaal Calmeyer en het dagboek van Anne Frank. archief Den Haag het archief van de kunstenaarsvereniging Pulchri Studio en een collectie brieven van kunstschilders. Het Gemeentearchief Amsterdam beschikt over het archief van Arti et Amicitiae en het Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie te Den Haag beheert het archief van de kunst handel Maison Goupil. Een tentoonstel ling met meer dan honderd werken van Weissenbruch is te zien van 29 februari- 21 mei 2000 in het gemeentemuseum Den Haag. Institut für Archivwissenschaft nr. 20, Marburg 1999. ISBN 3-923833-61-X Zie ook: http://staff-www.uni-marburg.de//~mennehar/ Agnes Jonker 1 archievenblad maart 2000 'De cabaret prinses' van Theo Frenke!, 1925, met Emmy Arbous in de hoofdrol. Uit:'Of joy and Sorrow, a filmography of Dutch silent Fiction'. Stichting beheer IISG Amsterdam, 1999. ISBN 90-6861-184-4. 510 biz., fl. 49,90. Waanders Zwolle, museum Jan Cunen Oss en Gemeentemuseum Den Haag, 1999. De correspondentie tussen Bart van der Leek en H.P. Bremmer. RKD-Bronnenreeks, deel 1. Thoth Bussum en Rijksbureau voor Kunst historische Documentatie Den Haag, 1999. ISBN 90-6868-212-1. 230 blz., fl 69,50. maart 2000 archievenblad Walburg Pers Zutphen, 1999. ISBN 90-5730-060-5. 304 blz., fl. 39,50 Jan Hendrik Weissenbruch in zijn atelier in Den Haag. Bart van der Leek (1876-1958) met zijn oudste dochter in 1915. Dodenherdenking in 1946. Foto: Ad Windig

Periodiekviewer Koninklijke Vereniging van Archivarissen

Archievenblad | 2000 | | pagina 17