I nhouds
opgave
SÊ
opgave
jf mm
r
JUHN h KENNtUV VLKMUUHU
IT
DE GELDERLANDER
DE GELDERLANDER
Colofon
Archievenblad
3. Fragmenten van een werkweek What's new and what's next?
5. Noot van de redactie
6. Nieuws uit het Veld
9. Niet wachten op betere tijden
Naar een praktijk van behoudsmanagement
Iris Heidebrink
12. What's new and what's next?
Een rondetafelgesprek
16. Op weg naar een integrale opleidingsschil
Opleiden tot behoud en beheer
Gerrit de Bruin
22. Het schadeformulier als instrument voor
de archivaris
26. Van Huize Ter Worm naar het RAL
Archief Staatsmijnen overgebracht en op film
Harry Strijkers
18. Materieel beheer van archieven
en de ministeriële regels
Materieel beheer van archieven en
de ministeriële regels
4 Archievenblad
Augustus 1999
Archievenblad
Metamorfoze: niet alleen voor bibliotheken
mi
De Gelderlander op CD-Rom.
Van pril idee tot realisatie
28. Metamorfoze: niet alleen voor bibliotheken
33. Papieren Tijger
34. De Gelderlander op CD-rom.
Van pril idee tot realisatie
36. Literatuur
44. KVAN Nieuws
48. NVBA Nieuws
52. Agenda
54. Krasloten
Vaste Rubrieken
3. Fragmenten van een werkweek
5. Noot van de redactie
6. Nieuws uit het Veld
37. Column
40. Literatuur
48. Verenigingsnieuws
52. Agenda
V' 'c,
Augustus 1999
Archievenblad 5
Het Archievenblad is een uitgave van de
Koninklijke Vereniging van Archivarissen in
Nederland (KVAN) en bevat zowel nieuws
van de KVAN als nieuws van de Nederlandse
Vereniging van Bedrijfsarchivarissen (NVBA).
Het Archievenblad verschijnt tien maal per
jaar. Alle leden van de KVAN en van de NVBA
ontvangen het Archievenblad.
Redactie
Marijke Bruggeman, Nicoline J. Ekama van
Dorsten (eindredactie). Marieke de Haan,
Harry Hendriks (NVBA). Richard Hermans.
Pauline van Hezik. Charles Jeurgens, Agnes
Jonker, Annabelle Meddens - van Borselen,
Joyce Pennings. Laurens Priester (hoofdredac
teur). Derk Jan Prins. Henk Roosenboom.
Harry Strijkers (NVBA).
Redactieadres
Archievenblad. Postbus 1 4685,
1001 LD Amsterdam.
Tel: (020) 682 31 26
Fax: (020) 682 31 28
e-mail: ekama.van.dorsten@gironet.nl
of redactie@kvan.nl
Literatuurbijdragen en/ofte recenseren
boeken graag rechtstreeks naar
mw. drs. A. Meddens - van Borselen.
Rijksarchief in Noord Holland.
Kleine Houtweg 1 8. 201 2 CH Haarlem.
Abonnementen en ledenadministratie
Wie geen lid is van de KVAN of de NVBA kan
het Archievenblad bestellen bij het KVAN
bureau. Postbus 1 1 645. 2502 AP Den Haag.
Tel: (070) 347 86 56
Fax: (070) 382 57 90
e-mail: bureau@kvan.nl. Ook voor adreswij
zigingen en het nabestellen van losse nummers.
Een jaarabonnement kost fl. 130.= (binnen
land) of fl. 1 55.= (buitenland). Onder over
legging van een kopie van hun collegekaart
betalen studenten fl. 6 5.= per jaar.
Produkt- en personeelsadvertenties
Sales Services geeft inlichtingen over tarie
ven en plaatsing van alle advertenties.
Postbus 2317, 1620EH Hoorn.
Tel: (0229) 21 1 2 1 1 Fax:(0229) 27 04 04
Ontwerp: Vink Visual, Houten
Blad management:
HPMG Marketing, Houten
Druk: Erven B. van der Kamp BV. Groningen
ISSN 1 385-4186
De deadline voor aan te leveren
kopij is de Ie van de maand voor
het Archievenblad van de maand
daaropvolgend.
Het dagboek van: Bert van Zanen Een Rondetafelgesprek
Interview: Pauline van Hezik en Joyce Pennings
Door Pauline van Hezik en Joyce Pennings
4t O Prioriteiten, dilemma's en trends op het gebied van
I t het materieel beheer en behoud.
Een gesprek met enkele deskundigen uit het veid
waarin ongeveer alles ter sprake kwam over wat er in liet
verleden is bereikt en waar we in de toekomst heen moeten.
De Praktijk: Henk Roosenboom
Juridische zaken: Arnold den Teuling
Door Arnold den Teuling
i A De kwaliteit van materialen waarop en waarmee
fl archiefstukken worden opgemaakt en de vereisten
waaraan archiefruimten en -bewaarplaatsen moeten
voldoen zijn essentieel voor het behoud van archieven.
Deskundigen op dit gebied zijn de provinciale archiefin
specteurs. Bij de nieuwe regelgeving over kwaliteitseisen
speelde de archiefinspectie dan ook een belangrijke rol.
a
'i i W\
S(F- V H C AE
J
'r.?™
Door Dennis Schouten
O A Miljoenen gedrukte en geschreven documenten zijn
L. fl 'n 8evaar- Om dit tij te keren ging in mei 1997 het
nationaal conserveringsprogramma Metamorfoze van
start. Na twee jaar blijken veel zaken op het gebied van mas
saconservering nog niet precies bekend. Over de stand van
zaken, de voortgang v;tn het programma en het aandeel van
en de mogelijkheden voor archieven erin.
IIol falalo moment
DAGBLAD VOOR NUMEGEN
Zijner, ccn wcmecn. fut, n* zoo lucN «tooien en Alccmeyw
Mm,hen 6c landen of «ueitte «lijven, ofte het hoofd w«6«n hennen
ltonnen opttcuccn, wacu van, nacst ooos zee,cn en vecsteoVimih, 6e
ceniQhc oor/aci. zijn 6e oude eenCuiaaht en neken6c vooemm.hcyc 6cr
ntsWX'iKVueti. Me. wat sen hunne m.w.ht ie kout quam, mei hue heet
cnuianöen hennen \ccvult, cn6e noyt, 6.ui one.acwien voor een Ucijnen
uj6. vnecnKk 6\vmc.i landen willen i>e.6oooh.n
Door Jan Beens
A M De toestand van veel - vooral 19e eeuwse - kranten
U is zorgwekkend. Om verder verval te voorkomen
zijn conserverende maatregelen zoals geklimati-
seerde bewaring en speciale verpakking niet afdoende.
Het Gemeentearchief Nijmegen en dagblad De
Gelderlander besloten al in 1994/95 tot een omvangrijke
substitutie operatie. Hoe pak je dat aan cn wat kost liet?
Over (beginners)fouten, financiering en uiteindelijk resul
taat.
Burengerucht: Dennis Schouten
Column: Joan van Albada
Werk in Uitvoering: Jan Beens
Websites: Bert van Zanen
Behouden, toegankelijk
maken, beschikbaarstellen.
Drie kerntaken van beheer
ders van historische infor
matie, waaronder archiva
rissen. Toch besteedde het
(Nederlands)
Archievenblad slechts inci
denteel aandacht aan con
servering en restauratie.
Volgens het Repertorium
1 00 jaargangen
Nederlands Archievenblad
1 892-1996 ruim 40 arti
kelen. Bij nader inzien niet
zo vreemd: opleiding en
beroepspraktijk van de
archivaris richtten zich
hoofdzakelijk op ontslui
ting en raadpleging van
archieven. Sinds zo n jaar
of tien groeit de aandacht
voor het materieel beheer
en de bedreigingen, ook
door de alarmerende
berichten over verzuring
van de voornaamste infor
matiedrager, papier. Er
wordt veel gedaan aan het
wegwerken van achters
tanden in deze verzorging
van archieven. Laten we bij
de huidige nadruk op het
digitaal gebruik ervan niet
uit het oog verliezen dat er
zonder behoud geen spra
ke is van een optimale toe
gankelijkheid. Waarom
komt in de uitgangspun
tennota van Staatssecreta
ris Rick van der Ploeg.
Cultuur als confrontatie,
behoud van archieven dan
toch vrijwel niet voor?
Het kostte de redactie van
uw lijfblad dus weinig tijd
om het onderwerp van dit
themanummer vast te stel
len: Beheer en behoud: Wat
is nieuw en wat komt er
aan? Niet over technieken,
maar over de beleidskeu
zen ten aanzien van de
'voor de eeuwigheid' te
bewaren historische infor
matie.
Het Archievenblad, ook
voor de kerntaak behou
den!