binnen- O ERAGMEÏJTE 7ë\R 1 0001 o werkweek -H M" I Agenda Archievenblad Tentoonstellingen Bijeenkomsten 58 Archievenblad Juni 1999 Het dagboek van Een deeltaak van een adviseur conservering is depotcontrole op biologische-, fysische en chemische schade. Vijf dagen duurt het uitbroeden van schimmels; als ik de biologische controle doe kan mijn week nooit op maandag beginnen. Dan zou ik een op maandag genomen schimmelcontrole op zaterdag moeten tellen. In het weekend broed ik liever privé-zaken uit. Q Augustus 1999 Archievenblad 3 i i 'in i( Ag n d la 10 juni -1 november 'Stationsarchitectuur in Nederland' Een overzicht van de ontwikkeling van het feno meen 'station' vanaf 1839, aan de hand van circa 15 karakteristieke voorbeelden - zoals station Maastricht, Amsterdam CS, Rotterdam Blaak, Sloterdijk en Maliebaan -Van houten loods tot een strak vormgeven gebouw, van monumentale kathe draal tot modernistische constructie van glas en staal. Met invloeden van grote bouwmeesters als Margadant, Cuypers, Peeters en Domna. Ook is er aandacht voor de vernanderende functie van het moderne station uit de laatste decennia van deze eeuw. Uniek fotomateriaal, originele maquettes en plattegronden vertellen het verhaal van de 'poort naar de wereld' zoals stations een tijdlang genoemd werden. Een publicatie over 125 jaar Maliebaanstation ondersteunt deze tentoonstelling Nederlands Spoorwegmuseum, Maliebaanstation, Utrecht. Tel.: (030) 230 62 06 10 juni - 4 oktober 's-Hertogenbosch Binnenskamers' Stedelijke wooncultuur 1580 - 1830 Op visite bij Bosschenaren. Over het alledaagse leven van gewone burgers, gebaseerd op informa tie uit boedelbeschrijvingen. Noordbrabants Museum, Verwersstraat 41's-hertogenbosch Tel. (073) 687 78 77 Tot 18 juli 'Goethe en Rembrandt - tekeningen uit Weimar' In het kader van het Goethe-jaar en omdat Weimar culturele hoofdstad 1999 van Europa is, toont Museum het Rembrandthuis in samenwerking met het Goethe Instituut Amsterdam een niet eerder geëxposeerde keuze uit de tekeningencollectie van de 18e eeuwse hertog van Saksen -Weimar en diens museumdirecteur, Johann Wolfgang von Goethe. Rembrandt en zijn tijdgenoten nemen hier een pro minente plaats in. Amsterdam University Press verzorgde de catalogus met een inleiding over Goethe als verzamelaar - met een voorliefde voor Rembrandt en andere 1 7e eeuwse Hollandse schilders - en zijn rol als museumdirecteur. ISBN 90 5 3 56 3 903, 1 44 blz.. fl. 49.40 Tot 5 juli 'De Dom Digitaal' Historische ontwikkeling van het verbeelden van ht Utrechts Domcomplex: van de oudste afbeel ding van de Domkerk op een zegel uit 1292 tot en met de CD-Rom uit 1999, de CCD-Dom. RonDom Be zoekerscentrum voor Cultuurhistorie verzorgt stads wandelingen op en rond het Domplein en in de Domtoren. Museum Catharijneconvent Nieuwegracht 63, Utrecht tel: (030) 231 38 35 website: www.cahtarijneconvent.nl informatie over stadswandelingen door RonDom: tel:(030)2333036 Tot 4 oktober 'Met de hand geschreven?' niiiiiyi materiaal van schoolmeesters, leerlingen en de schrijf meesters te zien, veelal afkomstig uit de collectie van de Universiteitsbibliotheek Amsterdam. Een schrijf muur vormt de afsluiting van de tentoonstelling. Alle bezoekers kunnen hier op grote vellen papier en een schoolbordwand in hun eigen handschrift een boodschap kwijt. De muur is opgesierd met hand schriften van bekende Nederlanders die een zin uit een gedicht van Gerrit Kouwenaar, "Dat de pen zijn letters er bij aflikt", neerschreven. Het museum or ganiseert tal van nevenactiviteiten, waarvan enkele in samenwerking met andere culturele instellingen uit Rotterdam. Gepland zijn lezingen over schrijfme thodiek, schrijven in andere culturen, links en recht- handig sclrrijven en dyslexie, en twee literaire midda gen in samenwerking met hel Bibliotheektheater van de Rotterdamse Gemeentebibliotheek. De af sluiting van het 'Jaar van het Handschrift' vindt plaats op 2 oktober in het Bibliotheektheater in Rotter dam met een seminar over de toekomst van het hand schrift. Nationaal Schoolmuseum, Nieuwemarkt 1 a, 3001 AM Rotterdam. Tel.: (010) 404 54 25. email: info@schoolmuseum.nl Het jaar 1999 staat ge heel in het teken van het schrift en het schrijfon derwijs. Samen met het Scryption in Tilburg en het Museum van het Boek in Den Haag heeft het Nationaal Schoolmuseum 1999 uitgeroepen tot 'Jaar van het Handschrift'. De tentoonstelling geeft een blik in de toekomst - o.a. met een spraakgestuurde com puter - en komt uit bij de oorsprong van het schrift en het schrijfonderwijs. Hij besteedt ruim aandacht aan de belangrijkste schrijfmethoden die in deze eeuw zijn gebruikt, zoals 'De Loopende hand', 'Eerst duidelijk dan snel...' en 'Een eigen hand in Neder land'. Uit de voorgaande eeuwen is er uniek schrijf 25 juni 'Verzamelde zaken nemen geen keer?' Studiedag van het Nederlands Architectuurinstituut (NAi) over selectie in architectuurarchieven en Jaardag van de Koninklijke Nederlandse Oudheid kundige Bond (KNOB). De kosten bedragen fl. 45,— Plaats: NAi, Museumpark 2 5, Rotterdam Aanvang 1 1.00 uur Opgave: secretariaat KNOB. Mariaplaats 513 51 1 LM Utrecht Informatie: NAi. Marjanne Kok, (010) 440 1 2 23, e-mail: collection@nai.nl 12/14 juli Digital Cultural Heritage In samenwerking met het Maastricht McLuhan Institute (MMI) en de Vereniging DEN organiseert de Amsterdam Maastricht Summer University ditmaal een driedaags seminar over Digital Cultural Heritage in Maastricht. Door Bert van Zanen Kennelijk ben ik in archievenland bekend als de bonte hond wat betreft schimmel-, en plaagdierencontrole, want vanuit alle hoeken en gaten van Nederland komen verzoeken om informatie en zell's aanvragen voor complete onderzoeken. Sinds de laatste reorganisatie van het Algemeen Rijksarchief ben ik steeds meer belast met het inwendige van het ARA. Het buitengebeuren is overgenomen door Peter Magendans. Zijn ster is bij deze stijgende en ik... ach, nu zijn er twee die van de hoed en de rand weten. Hij dikt de routine nu voor mij in tot de meest interessante afwijkingen. Ik begin mijn dagboek met het verzoek van Jeroen Drenthe van het NIOD. Hij is eerstejaarsleerling van de opleiding Behoudsmedewerkers. Via zijn baas vroeg hij of hij mee mocht lopen met de schimmel-, en plaagdierencontrole in het ARA. Natuurlijk mag dat; het kost geen extra lijd, alleen moeite. Het kwam goed uit, want de controle van deze maand had nog niet plaatsgevonden. Sinds januari jl. is de schimmelcontrole maandelijks in twee depots op een verdie ping. Het monitoringsschema is zo opgesteld dat in een jaar alle twintig depots bemonsterd zijn. Deze week controleer ik de 5e verdieping (depot 502 en 504). Om Jeroen niet te over donderen, loopt hij alleen het onderzoek mee van depot 502. Zo n maandelijks onderzoek behelst de bepaling van de schimmelbelasting in de lucht en op oppervlakken. Daarnaast bepaal ik de fysische parameters van het klimaat: temperatuur en relatieve vochtigheid. Helaas is het slechts een momentopname; continue zou een te kostbaar (in tijd en materiaal) proces zijn. Wel worden de plaagdieren continue afgevangen door middel van drie plakvalletjes per depot. Deze valletjes worden om de twee maanden ververst en onderzocht. De schimmelmonitoring gaat met behulp van een op droogteminnende schimmels aangepast voedingsme dium in speciale gietvormen: voor de neergeslagen stof gebruiken we een Rodac-plaatje, maar voor de luchtkiemen een RCS-strip en voor de moeilijk bereikbare plaatsen een ARA-kit. Jeroen en ik spreken op vrijdag af, zodat we op woensdag kunnen tellen. Na een keer voorgedaan te hebben mocht hij de rest van de metingen doen in depot 502. Het andere depot heb ik die middag zelf gedaan. Maandag mocht ik een foto bekijken van een stagiaire, Maartje Alberts. 7.ij is van de Reinwardt-academie en werkt op de restauratie-afdeling waar zij foto's onderzoekt op scha de. De foto in kwestie was besmeurd door één of ander beest. Na lang studeren onder de microscoop hield ik het op buiksmeer van een muis of rat en niet op vliegenpoep of iets dergelijks. Dinsdag heb ik voor Annemarie Ettekoven (productgroep Informatieproducten op afstand) een voorlopige bergingsinfo opgesteld met een archiefdozenvouwschema. De info maak te ik in samenwerking met Peter Magendans; met het vouw- schema heb ik ooit Jansen, Wijsmuller Beuns willen ver plichten deze bij iedere archiefdozenzending bij te voegen. Maar om de één of andere reden blijft het, heel soms, bij het eigen onduidelijke floddertje. Met allerlei wonderlijke vouw- constructies van dien bij onze klanten. Woensdag is de teldag. Hoewel Jeroen niet kon komen, moet het tellen toch doorgaan. Alleen de RCS-strips zijn kwantita tief meetbaar: het aantal kiemen per kubieke meter lucht is nauwkeurig bepaald. De Rodac is te tellen, maar is alleen kwalitatief te gebruiken omdat de methode niet gestandaardi seerd is. De ARA-kit geeft geen getal; alleen de groeisnelheid wordt aangegeven in één of meerdere plusjes. Donderdag de telling nog eens overgedaan, nu met Jeroen erbij. Hij is vertrokken met wat dichtgeplakte RCS-, Rodac- en ARA-kitvoorbeelden en fotokopieën van de resultaten, inclusief de schimmelkolonies. Leuk voor zijn verslag. De resultaten van het bovenstaande depotonderzoek worden gebruikt om de schoonmaak-, en stofzuigfrequentie eventu eel aan te passen en om een vinger aan de pols te houden wat betreft de biologische ontwikkelingen in de depots. Ik gebruik deze dag ook om enige oude artikelen over gamma-doorstraling op te zoeken en te lezen. Ik wil er achter komen wat toentertijd (vóór 1990) de motivatie is geweest om de stralingsdosis op 10 kGy (kiloGray) te stellen. Tien procent schade aan het papier moet teruggebracht kunnen worden, lijkt mij. Verhoging in temperatuur geeft een ver snelling van chemische reacties. Daar moet iets mee te doen zijn. Daarvoor een telefonische discussie opgezet met een verkoper van Gammaster. Er bleek geen thermische wijzi ging mogelijk tijdens het doorstralingsproces, want daar was geen apparatuur voor. Alleen de dosis is aanpasbaar. Na don- derdasvj^njIfesKker verder, Twee-maandelijkse schimmel controle: Plaagdieren vangen met plakvalletjes

Periodiekviewer Koninklijke Vereniging van Archivarissen

Archievenblad | 1999 | | pagina 1