KVAN NIEUWS
SPARC SECTIE PARTICULIERE ARCHIEVEN
ALGEMENE LEDENVERGADERING Sectie Audiovisuele Archieven
KVAN Nieuws
Arch
Koninklijke Vereniging van Archivarissen in Nederland
op 18 maart 1999 woonden 25 leden de algemene ledenvergadering van SPArc bij. Belangrijkste onderwer
pen waren het vaststellen van het jaarverslag 1998, de begroting voor 1999 en de verkiezing van een
opvolger van bestuurslid Frans Hoving die is benoemd tot office manager bij de Archiefkoepel. Annet Mevis,
archivaris bij het IIAV volgt hem op. De leden werden vervolgens geïnformeerd over de activiteiten voor
1999, waaronder een discussiesite op Internet, een cursus particuliere archieven en een mogelijke enquête
naar acquisitiebeleid. Verder staat er een bedrijfsbezoek aan ABN-AMRO voor dit najaar op de agenda.
Aansluitend op de algemene ledenvergadering
van SPArc vond in het Rijksarchief van Noord-
Brabant een informatiemiddag over het acquisitie
beleid van particuliere archieven bij de Rijks-ar
chiefdienst plaats. Hiertoe waren drie sprekers uit
genodigd. Voor deze middag hebben zich zo n 30
personen opgegeven.
Als eerste sprak Harry Jan Metselaars, senior advi
seur concerndiensten Rijksarchiefdienst over de
plaats van particuliere archieven in een nieuw
archiefbestel, hetgeen onder meer tot uitdruk
king wordt gebracht in verregaande samenwer
king tussen de diverse archiefdiensten. Met name
in de provinciehoofdsteden is hier in groeiende
mate sprake van. Deze ontwikkeling is volgens
Metselaars niet meer dan logisch wanneer we kij
ken naar de (krappe) budgetten van de Rijks
archieven en het (te) kleine deel dat daarvan kan
worden besteed aan klantenservice. Het is heel
wat efficiënter als er voor de diverse archiefdien
sten binnen één stad slechts één directie, staf,
etc. hoeft te worden bekostigd; zodoende is er
meer geld beschikbaar voor klantenservice en/of
bezoekersfaciliteiten. Metselaars betoogde dat
het bezoekersaantal niet groter wordt door sa
menwerking samenvoeging van archiefdien
sten. Hij is ervan overtuigd dat het aantal poten
tiële klanten in feite vele malen groter is; er is op
veel grotere schaal behoefte aan informatie dan
het huidige bezoekersaantal doet geloven.We
hebben het dan over een heel ander type vraag
stelling dan die van de reguliere bezoeker. De
meeste potentiële klanten gaan niet speciaal naar
een bepaalde archiefbewaarplaats; zij willen
eerst weten wat er waar te vinden is en bekijken
daarna of het de moeite van het reizen waard is.
Om aan die vraagstelling te kunnen voldoen zou
den we moeten kunnen beschikken over een
'wegwijzer': welke archieven bevinden zich
waar?, hetgeen met name van belang is voor par
ticuliere archieven. De mogelijkheden van Inter
net bieden wellicht goede handvaten.
Uit de Archiefwet 1995 volgt dat acquisitie bij de
Rijksarchiefdienst met name gericht is op over
heidsarchieven. Hoewel er ook - volgens bepaalde
criteria - particuliere archieven worden geacqui-
reerd, is dit geenszins de primaire opdracht. In
dien de Rijksarchiefdienst zich daar in de nabije
toekomst ook stelselmatig op zou gaan toeleg
gen, is er op den duur wellicht sprake van een 'Na
tionaal Archief' in plaats van het huidige Alge
meen Rijksarchief.
Vanuit de alledaagse praktijk sprak vervolgens
Paul Huismans, medewerker archiefverwerving
van het Rijksarchief in Noord-Brabant. Zijn ver
haal heeft als thema 'Roeien met de riemen...' en
behandelt de acquisitie van - met name particu
liere archieven - in Noord-Brabant. Ook daar steekt
men de meeste tijd in het verwerven van over
heidsarchieven. Naar verhouding is veel meer
energie nodig om particulier materiaal te verwer
ven. Via contacten in de provincie, het volgen van
het nieuws inzake faillissementen en fusies van
bedrijven en instellingen en het overlijden van per
sonen is het mogelijk archieven of collecties die
van provinciaal belang zijn te verkrijgen. Vaak azen
er meerdere archiefdiensten op een particulier
40 Archievenblad
Mei 1999
Koninklijke Vereniging van Archivarissen in Nederland
archief, want ook de gemeente- en streekarchief
diensten hebben een ruim acquisitieprofiel dat de
plaatselijke gebiedsgrenzen nog wel eens over
schrijdt. Gelukkig vindt er over dit onderwerp
regelmatig onderling overleg plaats.
Als parttimer heeft Huismans echter te weinig
tijd om zich gericht met grootscheepse acquisi
ties bezig te houden.
De laatste voordracht is van Nico van Egmond,
hoofd van de Productgroep Verwerving en
Gegevensbeheer van het Algemeen Rijksarchief,
onder de titel:'Waarom Wiegel wel?'.Van Egmond
is verantwoordelijk voor alle verwervingen, zowel
van overheids- als particuliere archieven. Verder
beheert zijn productgroep alle gegevensbestan
den van het ARA, digitaal en niet-digitaal.
Daaronder valt ook het CRPA-bestand. De titel
van zijn voordracht heeft alles te maken met het
acquisitiebeleid van particuliere archieven. Lang
niet alle particuliere archieven komen in aanmer
king voor overname bij het ARA, zij moeten natio
naal van groot belang zijn. Zo is het ARA blij met
het onlangs overgenomen archief van Hans
Wiegel, ondanks het feit dat het in ongeschoonde
vorm is overgedragen.
Ook het archief van de politicus Hans Hendriks,
vertegenwoordiger van een van de ouderenpartij
en in de Tweede Kamer van 1994 tot 1998, heeft
het ARA overgenomen. De reden hiervoor was
dat Hendriks al snel uit de fractie stapte, maar als
kamerlid aanbleef. Zijn archief geeft een fraai
tijdsbeeld van de opkomst (en ondergang) van
politieke partijen voor senioren. De vraag blijft of
het ook geacquireerd zou zijn door het ARA wan
neer het 9 meter in omvang geweest was.
Bij de ledenvergadering van Sectie Audiovisuele
Archieven op 17 februari 1999 waren 16 leden
aanwezig. De vergadering besprak de mogelijkhe
den van samenwerking met de Vereniging 'De
Topografisch-historische Atlas en het Nederlands
Fotogenootschap. Dit komt voort uit de behoefte
om de krachten op audiovisueel archiefgebied te
bundelen.
Omdat er steeds meer regionale audiovisuele
archieven verschijnen, is besloten tot de oprich
ting van een landelijk overlegorgaan, onder de
naam het Nationaal Overleg Regionale Audio
visuele Archieven (NORAA). Onderwerpen van
gemeenschappelijk belang zijn onder meer rech
ten en digitalisering.
Goede afspraken met het Nederlands Audio
visueel Archief (NAA) en landelijke overlegorga
nen zijn noodzakelijk. In het najaar van 1999
moet NORAA in staat zijn zich te presenteren en
als gesprekspartner van de minister op te treden.
KVAN Nieuws
Archievenblad
Rectificatie
Gezocht:
enthousiaste leden voor
permanente educatie
Mei 1999
Archievenblad 41
li 11 <n
Bureau Koninklijke Vereniging
van Archivarissen in Nederland.
Voor informatie over de KVAN,
bestelling van publicaties, aan
melding voor activiteiten en wij
zigingen in de ledenadministra
tie kunt u contact opnemen met
het bureau. Berichten voor deze
rubriek en mutaties in de Almanak
van het Nederlands Archiefwezen
kunt aan het bureau van de KVAN
doorgeven.
Bureau KVAN
Marieke de Haan
Simone Gemmink
Postbus 1 1 645
2502 AP Den Haag
tel. (070) 347 86 56
fax (070) 382 57 90
e-mail: bureau@kvan.nl
postbank bureaurekening: 84767
Zo bestelt u de Almanak
van het Nederlands
Archiefwezen:
Abonnement Almanak van het
Nederlands Archiefwezen:
f30,- per jaar.
Los exemplaar Almanak van het
Nederlands Archiefwezen:
f42.50 (editie 1 999).
Leden van de KVAN ontvangen
de Almanak gratis.
Leden van de NVBA kunnen
een los exemplaar bestellen
voor slechts f30,-
(o.v.v. lid NVBA).
Bestellingen bij het
bureau van de KVAN,
Postbus 1 1 645,
2502 AP Den Haag,
e-mail: bureau@kvan.nl.
J - - - - "WHTJV--,re:-;-.-.'
Een verslag van de studiemiddag van CANNet
over het acquisitieprofiel van het ARA (28
september 1 995) is nog verkrijgbaar via
Annet Mevis bij het IIAV.
In het in memoriam van Frank
Hulst in het aprilnummer van het
Archievenblad ontbreekt de me
dedeling dat deze tot stand is ge
komen met bijdragen van René
Jacobs (Regionaal Archief West-
Brabant), Jos Bos (Groninger Ar
chieven). Jan Stienstra (Groninger
Archieven) en Johannes Dijkman
(studievriend van Frank Hulst).
De Commissie Permanente Edu
catie van de KVAN is op zoek naar
enkele enthousiaste leden die het
bestuur van de commissie willen
komen versterken. De Commis
sie Permanente Educatie heeft tot
taak twee maal per jaar de studie
dagen voor de leden van de KVAN
te organiseren. Die dagen worden
drukbezocht en leveren een bij
drage aan de professionalisering
van de archivaris. De commissie
vergadert ongeveer tien keer per
jaar. De vergaderingen vinden
plaats op de verschillende werk
plekken van de commissieleden.
Gezien de huidige samenstelling
wordt met name gezocht naar le
den die werkzaam zijn in een ge
meente-, streek- of rijksarchief.
Voor nadere informatie en aanmel
ding kunt u contact opnemen met:
voorzitter Hans Janssen,
directeur van het Regionaal
Archief West-Brabant.
Tel. (01 68) 32 79 30.
