V
Nieuws uit het veld
Archievenblad
Archiefschool start
cursus ABS/Archeion
6 Archievenblad
Rectificaties
In het artikel 'Kansen voor behoud van bedrijfs-
historische gegevens' van B.A.B. Schmitz in het
februarinummer staat tot onze spijt op pagina 35
niet het schema 'bewaartermijnen' maar dat van
'bewaarplaats en -vorm', dat uitsluitend op pagi
na 36 thuishoorde. Bijgaand het juiste schema
dat hoort bij het kopje 'Clusteren' op pagina 35.
Brieven aan de toekomst
Goed bewaard in het Meertens Instituut
Meer dan 50.000 mensen schreven op 15 mei
1998 (en later) een Brief aan de Toekomst. Al deze
brieven worden nu bewaard in het archief van het
Meertens Instituut; 11 februari konden belangstel
lenden dit checken.Veel brieven zijn handgeschre
ven, getypt of gemaild, maar er zijn ook tekenin
gen, cassettebandjes of voorwerpen bij.
Het Meertens Instituut rubriceerde alle inzendin
gen op onderwerp en borg ze vervolgens op in
zuurvrij materiaal. Om de privacy te beschermen
gaat alles achter slot en grendel; sommige inzen
dingen mogen van de afzender zelfs de komende
eeuwen niet geopend worden. Uit de eerste paar
duizend brieven werden er zestig geselecteerd
voor het boek 'Brieven aan de Toekomst' dat dit
voorjaar bij uitgeverij Het Spectrum zal verschij
nen. Vanaf 15 mei - een jaar na dato dus - kan
men in het Nederlands Openluchtmuseum te
Arnhem de tentoonstelling 'Brievenmysterie'
April 1999
In het artikel 'De strijd tegen een 'funeste' combi
natie' van Dick Kaajan, eveneens in het februari
nummer, is de persoon op de illustratie op pagi
na 22 abusievelijk als de algemene rijksarchivaris
Graswinckel bestempeld. Deze heer is echter J.A.
van der Ven, rijksarchivaris in Utrecht; bijgaand
het juiste portret van D.P.M. Graswinckel.
bezoeken, waar vooral kinderen plezier aan zul
len hebben. Het project 'Brieven aan de Toe
komst' was een initiatief van het Nederlands
Centrum voor Volkscultuur, het Nederlands
Openluchtmuseum en het Meertens Instituut
voor onderzoek en documentatie van Neder
landse taal en cultuur.
■r J*? «i
xf
c/Ov t/V"-
5 V
Nieuws uit het veld
Archievenblad
Gebruik audiovisuele media door wetenschap nagenoeg niet aan de orde
'Film, radio en televisie lijken aan het wetenschap
pelijk onderwijs nagenoeg voorbij te gaan' luidde
de opvallende conclusie die prof. dr. A.P. Hogen-
kamp uitsprak tijdens zijn oratie op 12 maart.
Flmhistoricus en hoofd research bij het Neder
lands Audioviseel Archief Hogenkamp werd die
dag - per 1 april - benoemd tot bijzonder hoogle
raar 'Geschiedenis van film, radio en televisie in
Nederland' aan de Universiteit Utrecht.
Tijdens zijn oratie 'Ogen en oren te kort? De we
tenschap en de audiovisuele media' ging Hogen
kamp terug naar het begin van de wetenschappe
lijke belangstelling voor het medium film en ver
toonde daarbij enkele aardige en soms zelfs hu
moristische filmfragmenten.
Helaas bestond deze belangstelling slechts in ge
ringe mate en zijn er maar enkele voor het we
tenschappelijk onderwijs gemaakte films en ge
luidsbanden. Het is verbazend dat juist historici
de media als bron van onderzoek grotendeels ne
geerden en zelden naar audiovisuele bronnen
grijpen bij hun onderzoek. Hogenkamp noemde
al eerder het voorbeeld van de biografieën van
koningin Wilhelmina en minister Colijn, van wie
toch audiovisuele bronnen in overvloed aanwezig
zijn. De rol van de media in de samenleving
wordt alleen maar belangrijker en gelukkig is met
de komst van het Nederlands Audiovisueel Ar
chief het probleem van toegankelijkheid en rech
ten sterk verminderd. De bestudering van audio
visuele media als uitdrukkingsvorm komt dan
ook aardig op gang.
Helaas kleven aan de waardering van de resulta
ten weer allerlei regels en beperkingen die het
publiceren van een wetenschappelijk onderzoek
in de vorm van een tv-programma, een multime
diaal product of film een hachelijke onderneming
maken. Schrijven over een media fenomeen lijkt
het enige dat is toegestaan.
Hogenkamp zal de komende vijf jaar een onder
zoek begeleiden naar de invloed van radio, film
en televisie op de stad Utrecht.
De leerstoel heeft als belangrijkste doel het sti
muleren van mediahistoriseh onderzoek en het
gebruik van audiovisuele bronnen door weten
schappers van diverse disciplines.
IT-infrastructuur
Rijksarchieven
Schatkamers voor scholieren
cultureel erfgoed en onderwijs
Onder deze titel publiceerde het bureau voor cul
tureel erfgoed en educatie 'Erfgoed Actueel' en de
SLO, specialisten in leerplanontwikkeling, een
boekje voor scholen en culturele instellingen.
Het is een onderdeel van het project Cultuur en
School van het ministerie van Onderwijs, Cultuur
en Wetenschappen en bevat allerlei informatie
over zowel het onderwijs als culturele instellin
gen, zodat beide partijen van eikaars mogelijkhe
den op de hoogte raken en weten op welk gebied
ze een beroep op elkaar kunnen doen. Bovendien
staan de activiteiten van Erfgoed Actueel voor de
komende tijd er in vermeld.
April 1999
Archievenblad 7
Nieuv*A1B™r.
Vanaf maart jl. kunnen de Rijks
archiefdienst, het Utrechts Ar
chief en de gemeentearchieven
van Rotterdam, Den Haag, Lei
den en Dordrecht deelnemen
aan een cursus ABS/ Archeion
in drie modules, aangeboden
door de Archiefschool. De mo
dules zijn respectievelijk ge
richt op 'eindgebruikers', 'ge-
gevensbeheerders' en 'applica
tiebeheerders'. Elke module
neemt een dag in beslag. ABS/
Archeion is het nieuwe ar
chiefbeheersysteem dat in sa
menwerking tussen de Rijks
archiefdienst en de gemeente
archieven van Amsterdam. Rot
terdam, Den Haag. Utrecht, Lei
den en Dordrecht werd ontwik
keld. ABS was voornamelijk in
gebruik bij gemeente- en
streekarchieven; Archeion bij
de Rijksarchiefdienst en enke
le grote instellingen. Voor bei
de systemen was aanpassing
noodzakelijk, onder andere in
verband met de millennium-
problematiek. Door de inte
gratie van de systemen moes
ten ook de schermen worden
aangepast: van 'karakter geo
riënteerd' naar 'grafisch'. Het
nieuwe systeem is niet alleen
geschikt voor grote archief
diensten, maar ook voor klei
nere instellingen.
Meer informatie bij:
mevrouw A. van der Sijde,
hoofd bedrijfsvoering
Archiefschool
Weesperzijde 1 90,
1 097 DZ Amsterdam
Tel: (020) 595 19 00
Fax: 595 19 20
email: m.kuzee@ai.hva.nl
Lürdi
ilO!l(-L'
Definitieve
Bewaartermijnen
Jhr. dr. D. P. M. Graswinckel
v" vk
«fc.
Cud
Onder de naam Vernieuwing
van de Informatie- en Com
municatie Technologie voor
een Open Rijksarchiefdienst
- ofwel VICTOR - wil de
Rijksarchiefdienst alle ver
ouderde hardware vervan
gen door computers van
Hewlett Packard.
De dienst investeert 1,3
miljoen gulden in dit project,
dat tevens uit de vervanging
van een groot deel van het
bestaande pakket software
bestaat. De introductie van
VICTOR verloopt fasegewijs;
op dit moment is VICTOR-1
aan de orde, dat ook de
implementatie van het nieu
we archiefbeheersysteem
ABS/ Archeion omvat.
VICTOR II moet alle rijks
archieven en het Utrechts
Archief via een intranet met
elkaar verbinden; tot het
zover is opereren zij als
zelfstandige units.
Voor informatie: Erfgoed Actueel,
Herengracht 474, 1017 CA Amsterdam
Voor bestellingen: SLO, Specialisten in
Leerplanontwikkeling, afdeling verkoop.
Postbus 2041 7 500 CA Enschede.
Tel: (053) 484 03 05. Fax: (053) 430 76 92
Onder vermelding van ISBN 90 329 1 905 8;
AN 8.369.7895 Het boekje kost fl. 25.-
