het Lange
Voorhout
Literatuur
Archievenblad
Kwaliteit en Archivering Vrouwen; leven en werk in de twintigste eeuw
Hemanus Verbeeck
42 Archievenblad
April 1999
Literatuur
Archievenblad
Het Lange Voorhout
Monumenten
Mensen en Macht
Archive Buildings
April 1999
Archievenblad 43
Signalementen: door Annabelle Meddens-van Borselen
M.F.M. Bonnes e.a
Uitgave door de Nederlandse Vereniging
van Bedrijfsarchivarissen.
ISBN 90 804479 1 9
Aan het lezen van dit boek begon ik met
het narrige gevoel dat er over kwaliteits
zorg pas gedacht, gepraat en geschreven
wordt op het moment dat de kwaliteit is
wegbezuinigd. Zo van: 'Hoe ruimt men
puin tegen zo laag mogelijke kosten?' Dit
gevoel maakte bij lezing gelukkig plaats
voor meer positieve inzichten. De titel
kan men interpreteren als: het boek be
handelt kwaliteit bij archiefvorming, en:
het boek behandelt archiefvorming als
ondersteuning van bedrijfsprocessen, die
onder kwaliteitszorg worden gebracht
(ISO 9000).
Beide doelstellingen blijken aanwezig:
we vinden een handleiding voor bedrijfs
matig georganiseerde en ook geformali
seerde kwaliteitsverbetering. De auteurs
hebben deze weerbarstige materie op
een overzichtelijke, duidelijke en ook sti
listisch voortreffelijke manier uitgewerkt
in ongeveer 100 pagina's. Nog eens 100
pagina's zijn uitgetrokken voor drie 'ca
ses', namelijk Aldel in Delfzijl, IPL, een
verzelfstandigd onderdeel van DSM in
Geleen, en de Regiopolitie Rotterdam-
Rijnmond.
In hoeverre de openingszin van dit stuk
je van toepassing is op deze laatste over
heidsdienst, is ter beoordeling aan mijn
Zuidhollandse collega. Niet alleen voor
hem, maar ook voor ieder ander, die bij
voorbeeld via facilitaire bedrijven met
ISO-certificatie of andere vormen van
bewuste kwaliteitszorg in aanraking
komt, is dit een zeer aan te bevelen
boek.
Arnold den Teuling
Hettie Pott-Buter en
Kea Tijdens (red).
Amsterdam University Press, 1998
ISBN 90-5356-266-4. 333 blz.
Het boek Vrouwen, leven en werk in de
twintigste eeuw geeft een overzicht van
de ontwikkeling van vrouwenarbeid in
diverse sectoren in deze eeuw. Naast
hoofdstukken over vrouwenarbeid in de
agrarische sector, de industrie, de dienst
verlening, de verzorgende sector (dienst
boden, gezinsverzorgsters, schoonmaak
sters) is aandacht besteed aan het onder
wijs aan meisjes en de zorg rond zwan
gerschap en kinderopvang gedurende
deze eeuw. Jaarverslagen, gedenkboeken,
krantenartikelen en handelingen van de
Staten-Generaal zijn de voornaamste
bronnen bij dit onderzoek. Interviews
met bekende en minder bekende vrou
wen over het leven van hun moeder of
dochter leveren een aantal markante por
tretten op. Circa 300 illustraties, waarvan
60 in kleur, completeren het geheel.
Memoriaal ofte
mijn levensraijsinghe
(bewerkt door jeroen Blaak)
Memoriaal
ofte MIJN
LEVENS
RAIJSINGHE
lootmanen deel 16
Verloren Hilversum ,1 999
ISBN 90-6550-1 63-0,
232 blz. fl. 25,-
In zijn autobiografie beschrijft de zeven-
tiende-eeuwse Amsterdamse ambachts
man Hermanus Verbeeck (1621-1681)
zijn leven als een aaneenschakeling van
kommer en kwel. Hij probeert zich staan
de te houden in moeilijke tijden: hoe hij
aan inkomsten voor zijn gezin weet te
komen, hoe hij omgaat met ziekten en
welke gevolgen hij ondervindt van de
economische teruggang. Daarnaast bevat
het boek interessante gegevens over het
gezins- en familieleven in de zeventiende
eeuw. Het manuscript bevindt zich in de
Stadsbibliotheek van Haarlem en is door
de bewerker voorzien van een boeiende
inleiding en commentaar op de tekst.
Monumenten Mensen en Macht
Thera Wijsenbeek-Olthuis (red).
Waanders, Zwolle en Geschiedkundige Vereniging
Die Haghe, 1998. ISBN 90-400-9244-3. 328 blz.
Flet Lange Voorhout met zijn achttiende-
eeuwse huizen en oude lindebomen is de
mooiste laan in Den Haag. Over deze laan
verscheen een bewoningsgeschiedenis,
waarin de bewoners met hun levenswij
ze en wooncultuur in verschillende tijd
perken centraal staan. De onderlinge rela
ties tussen bewoners en hun netwerken
zijn eveneens onderzocht. Voor de 17de,
18de en 19de eeuw staat steeds één bron
centraal, waarin zowel informatie staat
over de eigenaren van de huizen, als over
de bewoners. Dit zijn de belastingkohie
ren uit 1674 en 1742 (personele quotisa
tie ARA, archief van Finantie van Hol
land), de volkstelling uit 1840 en de
woningregisters uit 1900. De informatie
uit deze bronnen is aangevuld met gene
alogische gegevens van de bewoners.
Ook is aandacht geschonken aan de
architectuur en de inrichting van de hui
zen, waarvoor boedelbeschrijvingen uit
de notariële archieven van Den Haag en
eigentijdse schilderijen de belangrijkste
bron zijn. Achter in het boek is een lijst
van eigenaren en bewoners opgenomen
vanaf de middeleeuwen tot ca 1900, een
uitgebreide literatuurlijst en een register
op persoonsnamen. Een overzicht van
alle gebruikte archieven ontbreekt. Deze
zijn alleen via de noten te achterhalen.
Het boek is een prachtig produkt van
vele jaren onderzoek, is zeer overzichte
lijk en voorzien van vele illustraties.
Archive Buildings in
the United Kingdom
1977-1992
C. Kitching, Archive Buildings
in the United Kingdom 1977-
1 992
Veel meer dan de titel doet vermoeden
is dit boek een praktische handleiding
voor ieder die met nieuwbouw of aan
passing van een bestaand gebouw voor
een archiefdienst met archiefbewaar
plaats te maken krijgt. De eerste 75 pagi
na's zijn daarmee gevuld. Het tweede
deel bevat in 60 pagina's beschrijvingen
met tekeningen en foto's van 30 projec
ten uit de bovengenoemde jaren. Dit is
een buitengewoon praktisch, nuttig en
interessant boekwerk.
Arnold den Teuling
London. ISBN 0 1 1 440244 2
Bouwstenen voor een kwaliteitssysteem
Fyovr2.7: Fkttwiwi frwatteftaysfne'ri vxt txfarrJW