Nieuws uit het veld Archievenblad Vrouweninformatie European Women's Thesaurus Opsporing verzocht: onbekende muziek Archief Amnesty International bij IISG 8 Archievenblad Februari 1999 Archievenblad Gemeentearchief Rotterdam Bestuurlijke structuur bibliotheken Beeldbank Geschiedenis moet veranderen opereert in uniek gebouw De Beeldbank Geschiedenis Februari 1999 Archievenblad 9 1 Samen met zijn internationa le partners presenteert het Internationaal Informatie centrum en Archief voor de Vrouwen beweging (IIAV) de eerste editie van de 'European Women's Thesaurus, (EWT) list of controlled terms for indexing information on the position of women and women's studies'. De EWT is een lijst van termen en beschrijvingen van vrouwen- informatie in de collecties van bibliotheken, documen tatiecentra en archieven. Het is een vervolg op de Neder landse Vrouwen Thesaurus, maar dan toegespitst op de termen zoals die gebruikt worden in alle Europese lid staten. Zonder de lijst, met een gemeenschappelijke onderwerpontsluiting, struc tuur en terminologie, bleek uitwisseling van informatie en samenwerking tussen vrouweninformatiecentra en -bibliotheken niet mogelijk. Het is een belangrijk naslag werk voor bibliothecarissen, documentalisten, archivaris sen en wie er ook maar betrok ken is bij informatievoorzie ning en/of ontsluiting van bronnen op het gebied van de positie van vrouwen en vrou wenstudies. Er is een uitge breide gebruiksaanwijzing in de EWT opgenomen. U kunt de EWT bestellen bij: het Internationaal Informatie centrum en Archief voor de Vrouwen beweging, Tel: (020) 665 13 18 of via e mail: secr@iiav.nl. Hij kost fl 6 5,= excl. F17, 50 portokosten. Al enkele jaren werk ik aan een onderzoek naar de ge schiedenis van het Christen Zanggenootschap in Den Haag (1802-1807). Deze activiteit is een uitvloeisel van het onder zoek naar de geschiedenis van het zangkoor van het Heili ge Geest of Arme Wees- en Kin derhuis te Leiden (1796-1802), dat in 1996 heeft geleid tot de verschijning van een boekwerkje. In het kader van dit onderzoek is ook de bestu dering van voor andere zanggenootschappen gecomponeerde muziek uit genoemde periode van belang. In de Nederlandse muziekgeschiedenis wordt doorgaans verondersteld dat het begin van het georganiseerde koorleven omstreeks 1830 ligt. Vooral de hernieuwde belangstelling voor de Bataafs Franse Tijd heeft een ander licht gewor pen op het muziekleven van ons land in het algemeen. Wat eerst een periode verstoken van beduidende culturele activiteiten leek, blijkt intussen een boeiende tijd met verschillende opvallende initiatieven op cultuurgebied. Bekend uit deze periode zijn de ontwikkelingen op het terrein van de kerkmuziek en de verdere aanmoediging van de volkszang door de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen. Een ver schijnsel dat in het verlengde van het voorgaan de ligt, maar tot op heden weinig aandacht heeft gekregen, is het godsdienstig zanggenootschap. Deze zangkoren kwamen in het tijdvak circa 1790 - 1825 vooral voor in de provincies Holland en Zeeland. Zij gaven om en nabij 70 uitvoeringen ter viering van hoogtijfeesten en wisseling van jaargetijden, waarvoor speciaal cantates en feestzangen werden geschreven. Het gaat hierbij om omvangrijke werken voor solis ten, koor en orkest, zoals de nog bestaande tekst boekjes duidelijk maken. Van deze grote hoeveelheid muziek is na veel moeite nog zeer weinig in de archieven en ver zamelingen teruggevonden, mede door het feit dat betreffende werken niet werden uitgegeven. Met behulp van de geijkte zoekmiddelen blijken de werken die zich eventueel in Nederlandse archieven en (muziekverzamelingen bevinden niet eenvoudig op te sporen. Het zoeken in nog niet toegankelijk gemaakte archieven en verza melingen kost zelfs grote moeite. Men kan ervan uitgaan dat medewerkers van archief- en documentatie instellingen en biblio theken het beste inzicht hebben in aard en ver scheidenheid van het beheerde materiaal. Wilt u mij meedelen of u weet waar nog zanggenoot- schapsmuziek is bewaard gebleven, ook wan neer u slechts vermoedt dat dit het geval is? Peter Kann, componist/koordirigent, Boomsluiterskade 3 3 1a, 251 1 VJ DenHaag, Tel. (070) 382 43 62 54 meter archiefdozen, 1500 microfilms; data bases; affiches en foto's uit de periode 1961 - 1997 omvat de collectie van het internationale secretariaat van Amnesty in Londen die sinds november bij het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG) berust. Al eerder bood het IISG onderdak aan het archief van de Nederlandse sectie van Amnesty. Een groot deel van het archief bestaat uit gepu bliceerde en ongepubliceerde landenrapporten en dossiers over politieke gevangenen. De stuk ken geven een indringend beeld van de mensen rechtensituatie in de verschillende landen. Een ander deel van de stukken betreft Amnesty als organisatie, zoals ciruculaires, vergaderstukken, kranteknipsels over de activiteiten van Amnesty, exemplaren van de nieuwsbrief Urgent Action en materiaal over de eerste leden van de organisatie. Het IISG is blij de Amnesty het heeft verkozen als bewaarplaats. Omwille van de veiligheid van vele betrokkenen zijn echter veel van de onge publiceerde stukken vooralsnog gesloten. Voor vragen of toegang tot het archief: Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis, Cruquiusweg 31. 1019 AT Amsterdam. Tel: (020) 668 58 66, Fax: (020) 665 41 8 1. Mieke Ijzermans, e-mail: mij@iisg.nl, of Jaap Haag: jha@iisg.nl. Mim Een databank voor de vakgroep geschiedenis van de Universiteit Leiden, waar de docen ten afbeeldingen uit gebruiken ter verle vendiging van hun hoorcolleges. Dat is de Beeldbank Geschiedenis waar vanaf docenten thuis of in hun werkkamer de benodigde afbeeldingen op hun computer, een floppy of het netwerk zetten en later met het programma Powerpoint tijdens een college kunnen presenteren. Het is een database met daaraan gekoppeld een ontsluitingsmechanis me voor het Internet. Niet alleen geschikt om beeldmateriaal in op te zoeken, maar ook om ze te down loaden of er materiaal aan toe te voegen. De afbeeldingen zijn allen voorzien van uit gebreide beschrijvin gen en geografische, thematische en per- soons trefwoorden om het doorzoeken van de database mogelijk te maken. In het kader van de aanpassing van de organisa tie en bestuurlijke structuur van de bibliotheken in Nederland moeten alle bibliotheekdiensten binnen een regio worden opgenomen in een regionale organisatie onder één bestuur. Dat adviseert de Raad voor Cultuur Staatssecre taris Van der Ploeg. De verbrokkeling in de uit voering en de bestuurlijke organisatie komt de helderheid en doelmatigheid niet ten goede, al dus de Raad. In de bedoelde regionale organisa tiestructuur moeten ook de grote wetenschap pelijke bibliotheken betrokken worden. Verder moet de bibliotheekvoorziening in elke regio worden ondersteund vanuit een sterke centrum bibliotheek. De provincie krijgt daarbij een regie functie en de eindverantwoordelijkheid van het Rijk voor de landelijke samenhang moet worden versterkt. Verder pleit de Raad voor het afschaf fen van het grote aantal lokale (stichtings-) be sturen. Een regionaal bestuur zou daarvoor in de plaats moeten komen, waarin de gemeenten en de provincie participeren. Medio 1997 kocht het Gemeentearchief Rotter dam het pand aan de Hofdijk, waar daarvoor de Rijks Automobiel Centrale was gevestigd. Oorspronkelijk was het gebouw een parkeerga rage. Medio januari werd het geheel gerenoveer de en aan de eisen van een gemeentearchief aan gepaste gebouw officieel geopend. Tijdens de open dag op 16 januari kon ook het publiek een kijkje nemen. Wat is er zo uniek aan het Gemeentearchief-gebouw in Rotterdam? Omdat de gemeente Rotterdam het duurzaam bouwen (dubo) wil bevorderen, gaf zij het archief de opdracht mee de verbouwing voor zover mogelijk uit te voeren conform de dubo- normen. Dat betekent aandacht voor het gebruik van milieuvriendelijke materialen en isolatie. Door energiebesparing is de uitstoot van Co2 beperkt.Verder worden er warmtepom pen toegepast, koude- en warmteopslag in de bodem op 135 m. diepte, warmteterugwinning, zonneboilers, daglichtafhankelijke schakelingen, bewegingssensoren en nog veel meer. Hoewel het takenpakket van bibliotheken steeds meer is uitgebreid - met een nadruk op de gids functie als vraagbaak en informatiebemiddelaar - en het gebruik van informatie- en communica tietechnologie steeds belangrijker is, bleef de kerntaak toch dezelfde. Bibliotheken zijn er voor de vrije informatievoorziening voor de burger, gericht op de educatieve en culturele ontwikke ling, maatschappelijke vorming en het gebruik maken van democratische rechten. Heel bijzonder is dat de toiletten met regenwa ter worden doorgespoeld! Het meest bijzondere is wel de toepassing van zonne-energie (PV) met behulp van een installatie van 1840 nr PV pane len op het platte dak voor de omzetting van licht in elektriciteit. Deze installatie is de grootste in Europa op één dak en heeft een opbrengst die voldoende is om te voorzien in de energiebe hoefte van ongeveer 90 gezinnen. De warmte die zich onder de panelen ophoopt wordt afge zogen en opgeslagen in de bodem voor later gebruik. Het archief verwacht dat het gebouw zo voor 80% kan voorzien in de eigen energiebe hoefte. Internetadres: http://1 32.229.1 6.228/ESF 1 998/PROJECTS/ BEELDBANK/PAGINAS

Periodiekviewer Koninklijke Vereniging van Archivarissen

Archievenblad | 1999 | | pagina 4