Restauratie-Atelier
Helmond B.V.
Hoe
staat het eigenlijk
met Fokker?
Uiteindelijk hebben we gekozen
voor het ontwikkelen van een be
perkte kerntrefwoordenlijst, die
inmiddels uit zo'n 200 woorden
bestaat
voor restauratie en conservering van
papier, leer en perkament
Boeken, in leer en perkament
Charters en zegels
Prenten en tekeningen
Kaarten en affiches
Massaconservering
Vrijblijvende offertes
Vacuüm-vriesdrogen
ondersteuning bij calamiteiten
24 uur bereikbaar bij brand- en waterschade
06-575.896.31
Panovenwea 40. 5708 HR HELMOND (NU
Tel: 0492 - 55 39 90 Fax: 0492 - 55 24 42
16
Door Jeroen van Oss
17
meteen een verwijzing krijgt naar voedings- en genotmiddelenin
dustrie en ook meteen de resultaten krijgt. Hij hoeft dus niet
een nieuwe zoekactie te starten met een kerntrefwoord.
Natuurlijk geeft dit voorbeeld ook aan waarom hier slechts
van een voorlopige oplossing sprake is. Want de gebruiker
die op zoek is naar archieven van distilleerderijen krijgt via
bieden van veel meer informatie van archiefdiensten via dit
medium. Enkele individuele diensten zijn al veel verder met
het aanbieden van sommige toegangen (denk aan de ge
meentearchieven van Delft en Zwolle) maar in Zuid-Holland
is de schaalvergroting waaraan wordt gewerkt uniek. Tevens
is heel helder aan het licht gekomen hoe noodzakelijk het is
dat het archiefwezen zich serieus bezig gaat houden met de
ontwikkeling van een thesaurus. In de bibliotheekwereld is
men op dat gebied al een stuk verder zodat de archiefwereld
daar wel wat van kan leren.
Het adres van de site is: http://www.probiblio.nl/archieven
1) Er is gebruik gemaakt van de volgende thesauri/ trefwoordenlijsten:
ABS-trefwoordenlijst; VNG-thesaurus; LID-trefwoorden thesaurus;
Standaardtrefwoordenlijst Rijksarchiefbibliotheken
het kernwoord voedings- en genotmiddelenindustrie ook het
archief van de lokale koekfabriek als treffer. Voor die
koekfabriek geldt immers hetzelfde: via het trefwoord
koekfabrieken dat niet tot de kernwoordenlijst behoort, wordt
de gebruiker via voedings- en genotmiddelenindustrie naar deze
treffer geleid. Er zit dus nogal wat ruis bij de treffers.
Zoekmogelijkheden
Zoeken op vrije tekst en op trefwoord zijn weliswaar de
meest in het oog springende maar niet de enige zoekmoge
lijkheden. Bij zoekacties op zowel trefwoord als vrije tekst
kan de gebruiker beperkingen aanbrengen door booleaans te
zoeken of door zijn zoekvraag te beperken in tijd (er kan een
begin- en eindjaar worden opgegeven). Daarnaast kan de
gebruiker een selectie maken binnen welke aangesloten
archiefdiensten hij wil zoeken: binnen alle diensten tegelij
kertijd of alleen binnen een bepaalde geselecteerde dienst.
Tenslotte kan de gebruiker ook achterhalen in welke dienst
zich de bestuurlijke archieven van een bepaalde geografische
eenheid bevinden. Is hij bijvoorbeeld op zoek naar het
archief van de voormalige gemeente Kethel en hij weet niet
waar dat archief nu bewaard wordt, dan kan hij als geografi
sche eenheid Kethel opgeven en krijgt als antwoord 'gemeente
archief Schiedam
De vormgeving van de site draagt ertoe bij dat de gebruiker
niet snel verdwaalt. Wanneer hij afdaalt naar lokaal niveau
houdt hij eenvoudige navigatiemogelijkheden om weer naar
het provinciale niveau terug te keren. Op het provinciale ni
veau kan de gebruiker eenvoudig naar andere archiefsites toe;
op lokaal niveau kunnen de lokale archiefdiensten zelf bepalen
met welke (lokale) site direct contact gelegd kan worden.
Conclusies
Het hier beschreven project van het archievenoverzicht op
Internet is slechts een eerste stap in de richting van aan-
Het is al weer een tijdje stil rond de Fokker archieven. Maar ruim een half jaar geleden hield
het historisch erfgoed van de failliete vliegtuigenfabriek de gemoederen nog flink bezig.
Lang zag het er naar uit dat de archivalia en de oude vliegtuigen met de rest van de boedel op de
veiling verkocht zouden worden. Een nachtmerrie scenario doemde op: zou het erfgoed onder talloze
particuliere verzamelaars verspreid raken?
De Fokker Heritage Trust, een samen
werking van de F27 Friendship Asso
ciation, het Aviodome en het Militair
Luchtvaart Museum in Soesterberg,
spande zich in om geld in te zamelen
om het materiaal onderhands van de
curatoren te kopen. Vlak voor de
deadline, begin oktober 1997, slaagde
de Trust er in om ruim twee miljoen te
vergaren en het erfgoed aan te kopen.
Het Rijk zorgde voor een belangrijke
bijdrage. Staatssecretaris Nuis van
Cultuur schonk eind september een
bijdrage van zes ton. Kort daarvoor
had de Raad voor Cultuur de Staats
secretaris geadviseerd het bedrijfsar
chief aan te kopen en onder te brengen
bij de Rijksarchiefdienst. Aan dit
laatste advies is Nuis niet tegemoet
gekomen. Het eigendom en het beheer
van het archief liggen nu bij de Fokker
Heritage Trust.
Team vrijwilligers
Hoe gaat het nu verder? Wordt het
archief deskundig beheerd, is con
tinuïteit van het beheer verzekerd, of
moeten we ons nog steeds zorgen
maken? Vragen waarop wellicht de
heer M. Zwartelé, bestuurslid van de
Trust, een antwoord weet. "Het
archief is grotendeels opgeslagen in
een ruimte op Schiphol-Oost. We zijn
bezig alle archiefstukken en museale
Een Fokker F VU op Schiphol Oost, jaren dertig. Foto: Gemeentearchief Amsterdam
voorwerpen daar onder te brengen.
Een enthousiast team vrijwilligers
verzamelt het materiaal, ordent,
schoont en beschrijft het. Zo'n tien a
twaalf oud-Fokkermedewerkers zijn
daar iedere dinsdag mee in touw. We
zouden best meer vrijwilligers kunnen
krijgen, maar daar zijn we heel
selectief in. We willen alleen mensen
die er echt geschikt voor zijn. Iemand
die zelf verzamelaar is en zijn hobby
niet van zijn vrijwilligersbaan kan
scheiden, zullen we niet inzetten. Het
is inmiddels een hechte, goed function
erende club geworden. Er zit ook een
vroegere archiefmedewerker van
Fokker bij."
Voorlopig onder dak
De hal is eigendom van de curatoren
van Fokker. Kunnen jullie er voorlopig
blijven? Zwartelé: "Gelukkig hebben
we een goede relatie met de curatoren
opgebouwd. We kunnen nog een a
twee jaar van het gebouw gebruik
maken. Daarvoor moeten we wel huur
betalen. Daarna zal er een definitieve
bestemming voor archief en collectie
moeten zijn. Wij van de Trust zouden
het liefst zien dat archief, documenta
tie en museale voorwerpen onder één
dak kunnen komen. Voor onze
partner, het Aviodome, is dat ook
belangrijk. De Luchthaven Schiphol
heeft een andere bestemming voor de
grond. Het museum kan daar niet op
langere termijn blijven. Ons doel is om
102/4 juni 1998
