rchiveren, inventariseren, microverfilmen,
digitaliseren, adviseren, indexerenboekbinden,
reviseren, confectioneren, ontsluiten, kortom:
LICOM Archiefverzorging en Documentenconversie
8
L I
COM
Archiefverzorging en Documentenconversie
9
gehouden) en de Stichting Regionale
Geschiedbeoefening Zeeland werd een
presentatie in een aantal kramen
voorbereid. Op 8 oktober jongstleden
stond er dan ook een kraam op de
informatiemarkt met gratis informatie
over en ter inzage gelegde producten
van de Zeeuwse ar
chieven. De belang
stelling was goed te
noemen, zowel voor
het lesmateriaal als
voor de opzet en wer
king van de Werk
groep Lokale Geschie
denis Middelburg.
Het rijksarchief had
een pc neergezet
waarmee bezoekers
op plaats en op naam
konden zoeken in de
'Algemene klapper
overlijdensakten Ne
derland: Zeeland
(1796) 1811-1940'
(AKON). Dit programma vereen
voudigt het zoeken naar genealogische
informatie en is in de toekomst goed te
gebruiken in het kader van een moge
lijke les stamboomonderzoek. Het is de
bedoeling ook de huwelijken en geboor
ten in te voeren.
Laten zien wat je te koop hebt
Mijns inziens verdient het aanbeveling
om dit gezamenlijke 'kraamexperi-
ment' verder uit te bouwen en wellicht
in de toekomst meer aansluiting te
zoeken bij andere culturele instellingen
zoals de musea en het Provinciaal
Depot voor Bodemvondsten, die al
langer aan de Zeeuwse Onderwijsdag
deelnemen. Door aanverwante instel
lingen bij elkaar te plaatsen, krijgt de
bezoeker, in dit geval de leerkracht,
een goed beeld van wat er op (cul
tuurhistorisch gebied in Zeeland 'te
koop' is. Een andere mogelijkheid is
dat het archief zich presenteert op
bijeenkomsten van leerkrachten. Bij
voorbeeld tijdens vergaderingen van
hoofden van basisscholen of vergade
ringen van vakleerkrachten voortgezet
onderwijs. Als leerkrachten eenmaal
weten wat archieven zijn, welk mate
riaal ze hebben en welke diensten ze
kunnen aanbieden zal men daar eerder
gebruik van maken. Uiteindelijke is
het doel dat leerlingen hun weg naar
het archief weten te vinden; om dit te
bereiken zijn leerkrachten essentieel.
Ongetwijfeld zijn er nog andere ma
nieren om het onder
wijs bij het archief te
betrekken. Uit erva
ring is echter gebleken
dat je zélf naar het on
derwijs moet stappen,
want uitsluitend
schriftelijke 'reclame'
heeft weinig zin.
Scholen krijgen zo veel
aanbiedingen van
instellingen en
MIDDELBURG IN DE MIDDELEEUWEN
een lesbrief voor het onderwijs
de Werkgroep Lokale Geschiedenis Middelburg
Middelburg
19)1
Middelburg maakt dm
al enige jaren lesbrieven
voor het onderwijs
leerstof dat een schriftelijke presentatie
van het archief er dan een van de velen
is. Belangrijk is dat het archief, op
welke wijze dan ook, goede contacten
met het onderwijs opbouwt en van
daaruit, indien mogelijk samen met
leerkrachten, diensten aanbiedt die
zijn toegesneden op de huidige
onderwijsprogramma's.
Aanbod behoeft uitbreiding
Hoe speelt het Gemeentearchief Mid
delburg, als relatief kleine dienst met
beperkte middelen en ruimte in op be
hoeften vanuit het onderwijs? Op ver
zoek kunnen leerlingen een rondleiding
krijgen, waarbij wordt geanticipeerd op
de lessen in het kader waarvan ze het
archief bezoeken. Een handicap daarbij
is de beperkte mimte. De groep kan
daarom uit maximaal 15 personen
bestaan en de rondleidingen moeten in
principe buiten de bezoektijden van het
gemeentearchief plaats vinden.
Een andere mogelijkheid is het ver
vaardigen van lesmateriaal. In het Ne
derlands Archievenblad van december
1994 (jrg. 98, nr. 4) stond een artikel
van Cees Heeren, de huidige gemeen
tearchivaris van Nieuwegein, over het
lesmateriaal dat het archief waar hij
destijds werkte had vervaardigd. Ook
enkele andere archieven in Nederland
spelen in op de behoefte aan (cultuur
historische informatie. In dit kader
werd in Middelburg in 1987, op
initiatief van het Gemeentearchief
Middelburg, de Werkgroep
Lokale Geschiedenis
Middelburg (WLGM)
opgericht. De WLGM
bestaat uit vertegenwoor
digers van het Middelburgse
onderwijsveld, te weten
openbaar en bijzonder
basisonderwijs, speciaal en
voortgezet speciaal onder
wijs, openbaar en bijzonder
voortgezet onderwijs, lager
beroepsonderwijs en de
Hogeschool Zeeland (af
deling PABO). Verder be
staat deze werkgroep uit -
uiteraard- het Gemeen
tearchief Middelburg, het Zeeuws
Documentatiecentrum van de Zeeuwse
Bibliotheek en het Zeeuws Museum.
Het secretariaat van de WLGM berust
bij het Gemeentearchief Middelburg.
De werkgroep stelt zich ten doel les
brieven te maken voor het onderwijs
met daarin onderwerpen uit de lokale
geschiedenis. Zij richt zich met name
op de bovenbouw van het basisonder
wijs en de onderbouw van het voort
gezet onderwijs.
Budget voor brochures
en lesbrieven
Tot op heden heeft de WLGM een
brochure en zes lesbrieven uitgebracht
voor leerlingen uit de bovenbouw
basisonderwijs en onderbouw voort
gezet onderwijs:
0. De Verenigde Oostindische Com
pagnie. Een brochure met informa
tie ten behoeve van het onderwijs
in het kader van het Zeeuwse
VOC-festival (1987).
1. Middelburg eind negentiende
eeuw. Het verhaal van de familie
Keersemaker (1988). Geïllustreerd
werkboek met verhalen, invuloefe
ningen en opdrachten; docenten
handleiding.
2. Wandelroute langs VOC-herinne-
ringen in Middelburg (1989).
Geïllustreerde routebeschrijving
met invuloefeningen en opdrach
ten; docentenhandleiding.
3. Middelburg in oorlogstijd (1990).
Geïllustreerd leesboek en fotoboek.
4. Middelburg in de Middeleeuwen
(1992). Geïllustreerd leesboek en
vragenseries.
5. Middelburg in oorlogstijd (2e her
ziene en aangevulde druk, 1995).
Geïllustreerd leesboek en fotoboek.
6. Sporen uit het verleden in het
Walcherse landschap (in samen
werking met de Heemkundige
Kring Walcheren en gesubsidieerd
door Amanda Pallas Exitu, steun
fonds voor het onderwijs, 1996).
Voor leerlingen basisvorming in
het kader van omgevingsonderwijs.
Geïllustreerd leesboek, vragen en
opdrachten op diskette.
In voorbereiding is een lesbrief over
bronnen, bestemd voor basis- en voort
gezet onderwijs. De verschijningsdatum
is nog niet bekend. De brochure en de
lesbrieven zijn gedrukt door de gemeen
telijke huisdrukkerij en gratis aan de
scholen verstrekt. Sinds 1992 stelt de
gemeente Middelburg op jaarbasis een
structureel bedrag ter beschikking van
de WLGM. Dit budget is opgenomen in
de begroting van het gemeentearchief.
Voor basisschoolleerlingen die een
werkstuk moeten maken over een be
paald onderwerp uit de Middelburgse
geschiedenis, stelt het gemeentearchief
naar behoefte documentatiemappen
samen. In deze mappen bevindt zich
allerlei materiaal over een onderwerp,
zowel tekst als plaatjes, dat leerlingen
kunnen kopiëren of overschrijven. De
documentatiemappen worden gemaakt
als blijkt dat er veel leerlingen zijn met
eenzelfde opdracht. Tot nu toe is er
een documentatiemap 'Middelburg in
de Middeleeuwen' en een documenta
tiemap 'Archeologie in Middelburg'
vervaardigd.
Historisch centrum biedt moge
lijkheden
Momenteel is het Gemeentearchief
Middelburg, samen met het Rijks
archief in Zeeland en de gemeentelijke
archiefdienst van Veere, in een fusie
proces verwikkeld. In 1999 moet dit
resulteren in een historisch centrum
Zeeland. Naar verwachting zal dat de
aanbiedingen richting onderwijs aan
zienlijk uitbreiden. Naast rondleidin
gen valt te denken aan het vervaardi
gen van lesmateriaal om in het archief
te gebruiken, het door leerlingen laten
uitvoeren van praktijkoefeningen in
het archief in het kader van een be
paald thema dat de groep of klas be
handelt (lessen in het archief), het
houden van dia- en videopresentaties
(het nieuwe historisch centrum zal over
een collegezaal beschikken) en het in
richten van educatieve tentoonstellin
gen. Mogelijkheden om het archief'naar
de school te brengen' zijn onder meer
het samenstellen van leskisten (bij
musea reeds lang in gebruik) die scholen
kunnen lenen, tentoonstellingen met
vragen en opdrachten op Internet (vgl.
de gemeentelijke archiefdienst van
Zwolle) of zelf presentaties op scholen
houden. Zó zouden wij ons in Middel
burg als 'nieuw' archief willen richten op
een voor veel archieven nog relatief
nieuwe doelgroep: het onderwijs. a
LICOM Archiefverzorging en
Documentenconversie biedt u
een betrouwbare en deskundige
aanpak van al uw archief
problemen. Een team van
ervaren medewerkers, (SOD
I+II, WA, Middelbaar Archief
ambtenaren) staat voor u klaar.
Ontsluiten en toegankelijk maken van dynamische en (semi-) statische archieven
Inventariseren Selectie op de vernietiging Reviseren/ordeningsplannen Indexeren
Adviseren m.b.t. archiefbestanden Overzetten van oude handschriften Micro-
verfilmen en confectioneren van documenten, boeken, technische tekeningen etc.
Digitaliseren van documenten via scanning en indexeren Boekbinden
Crutserveldweg 6, 6416 AD Heerlen
Tel. 045 - 571 06 15
Fax 045 - 571 37 65
100/9 NOVEMBER 1997
