y karmac
Twee i
maal Europa
fU&
Zoekt U ook een organisatie die verstand heeft van:
documenten digitaliseren
tekeningen digitaliseren
het indexeren en ontsluiten van informatie
én die over DIS/workflow-software en -hardware
kan adviseren?
.Wij als concernarchief van de ABN AMRO hebben in
Karmac de juiste partner gevonden.
Wilt u ook een partner die met u meedenkt? Bel dan
0320-286969 en vraag naar Maarten van der Klis of
Bennie Broenink.
Door Charles Noordam
Van analoog naar digitaal: de heer G. Verspoor van ARN AMRO Concernarchief
Holland Media Groep
Bronsweg 7, 82 I I AL Lelystad Telefoon 0320 - 28 69 69 Fax 0320 - 24 90 94
Microfilm Scanning Telefoon 0320 - 28 69 60 Fax 0320 - 28 69 66
E-mail: info@karmac.mcs.nl http://www.karmac.mcs.nl
Nederland maakt deel uit van twee Europa's: de
Europese Unie en de Raad van Europa. Beide
Europa's doen ieder vanuit een eigen optiek hun
invloed gelden op de Nederlandse archiefpraktijk.
Soms is die invloed marginaal, maar hij kan ook
uiterst ingrijpend zijn.
De status van verdragen
Om de invloed die uitgaat van beide Europa's te begrijpen,
heb je enige kennis nodig over de status van internationale
verdragen. Omdat verdragen tussen staten sterk aan waarde
zouden inboeten als nationale regelgeving ze zouden kunnen
doorbreken, hebben zij een speciale status. Op grond van de
artikelen 93 en 94 van de Grondwet hebben verdragsbepa
lingen voorrang boven nationale voorschriften. Indien een
artikel uit een Nederlandse wet (zelfs de Grondwet) in strijd
is met een verdrag, dan dient de Nederlandse wetstekst
buiten toepassing te blijven. De belangrijkste Europese
verdragen die door Nederland zijn afgesloten liggen in het
bereik van de Europese Unie en de Raad van Europa. Door
de speciale status van deze verdragen, die bovendien wordt
ondersteund door de eigen gerechtshoven van deze insti
tuties, kennen beide een vorm van supranationaal gezag. En
omdat ze zich, ieder vanuit een eigen optiek -direct of
indirect - uitlaten over archieven, is er ook supranationaal
gezag ten aanzien van archieven.
Commissie van de rechten van de mens te Straatsburg. Deze
kan de zaak voor het Europese Hof brengen. Arresten van
het Hof zijn bindend en hebben dus een groot gezag. De
jurisprudentie van dit Hof heeft aan artikel 8 EVRM ruime
invulling gegeven. Oorspronkelijk bedoeld om de integriteit
van de huiselijke sfeer ter waarborgen, omvat het thans als
het ware een catalogus van uiteenlopende aanspraken die de
burger op het gebied van privacybescherming kan doen
gelden. Ook op het gebied van openbaarheid van archieven
is dit het geval. Zo heeft het Hof bepaald dat wanneer een
dossier gegevens bevat over iemands privéleven, het al dan
niet toegankelijk zijn van deze gegevens onder de werkings
sfeer van art. 8 EVRM valt. Tevens bepaalde het Hof dat in
zo'n geval een goede belangenafweging geregeld moet zijn.
Afwegingen beperking openbaarheid doorbroken
Omdat het EVRM rechtstreekse werking heeft, kan een bur
ger uit een verdragsstaat zich voor een nationale rechter
rechtstreeks beroepen op bepalingen uit het verdrag. Dit
gebeurde bijvoorbeeld enige jaren geleden. Toen wilde een
1 Stichting Moederheil, Breda: belangen tot bescherming persoonlijke levenssfeer
verkeerd afgewogen.
2 De kinderafdeling, circa 1932. (foto's: Gemeentearchief Breda)
De Raad van Europa; Verdrag van Rome
De Raad van Europa is gevestigd in Straatsburg en telt na de
recente uitbreiding met voormalige communistische landen
ongeveer 40 leden. De belangrijkste activiteiten van de Raad
liggen op het gebied van de rechten van de mens en de
burger en op cultureel gebied. Het belangrijkste verdrag dat
de lidstaten hebben gesloten, is het Europees verdrag tot
bescherming van de rechten van de mens en de fundamen
tele vrijheden (EVRM), ook bekend als het verdrag van
Rome (1950). Het bevat belangrijke waarborgen voor de
burgers van de lidstaten op het gebied van vervolging en
ber'echting, vrijheid van geweten en godsdienst, recht van
vergadering en dergelijke. Eén van de artikelen betreft het
recht op 'family life' (artikel 8).
De burger van een verdragsstaat kan op grond van art. 25
EVRM klachten tegen zijn overheid indienen bij de Europese
100/7 SEPTEMBER 1997