Eindelijk
orde
in uw
papiermassa
p r o ff i I
Lite
ratuur
Litera-
Paul Peters
Rectificatie
Redactie Archievenblad
Nooit meer lang zoeken naar een
document!
Alleen dat bewaren wat echt nodig is!
Kortom: goede organisatie en beheer van
uw documentenstroom.
Restauratie
Atelier
Proffile bv adviseert u welk
ordeningssysteem bij uw organisatie past,
ontwikkelt dat, voert het bij u in
en verricht nazorg.
40
Hoe moet het verder met de
massaontzuring?
41
Helaas is in het aprilnummer in het
artikel 'Beeldopslag in archieven' op
pagina 16 de formule weggevallen.
Deze luidt:
Meer informatie over dit onderwerp
bij: Nienke van Beek, 06-52619674
N.B. De postcode in het redactieadres
is gewijzigd in: 1001 LD (Amsterdam)
Weverweg 9,
6961 KM EERBEEK
TEL. (0313) 65 44 66
FAX (0313) 65 58 82
In ons atelier worden uw waardevolle boekwerken of archivalia
vakkundig gerestaureerd.
Wij geven u graag advies, indien nodig met ondersteuning van
andere deskundigen, en altijd in overleg met u.
Bovendien kunnen wij u van dienst zijn met massa-conserve-
ring, reiniging en het encadreren van prenten, het opzetten van
oude kaarten en het verzorgen van kalligrafiewerk.
Wilt u meer informatie, belt u dan gerust voor een offerte of
gewoon een afspraak.
conserveren en restaureren van papier, leder en perkament massa-conser-
vcrlng «aanverelen van papier «verdoeken en opzetten van oude kaarten en
grafiek reiniging en het encadreren van prenten charter-en zegelrestau
ratie opstellen van een schade-inventarisatierapport restauratie van boek
omslag; ontwerp van nieuw beslag in edel of onedel metaal
bezoekadres: Bouriciusstraat 6a, Arnhem
postadres: postbus 631, 6800 AP Arnhem
telefoon: 1026) 442 18 64
fax: 1026)445 86 18
e-mail proffiie@tip.nl
RECENSIES
Porck, Henk J. Mass Deacidification: An
Update of Possibilities and Limitations.
Een uitgave van de European Commission
on Preservation and Access (ECPA) te
Amsterdam en de Commission on Preser
vation and Access (CPA) te Washington
DC, 1996; 56 biz, lijst met referenties en
contactpersonen. ISBN 90-6984-162-2
Henk Porck is chemicus en werkt bij
de Koninklijke Bibliotheek (KB) als
wetenschappelijk medewerker con
servering. Voor de KB onderzoekt hij
onder andere de effecten van ontzu-
ringsmethoden op bibliotheekmate
riaal Daarnaast is hij adviseur van
Het rapport van Porck bevat de stand
van zaken omtrent massaontzuring.
Voor een massale aanpak van het pa
pieren erfgoed beschrijft hij vijf ont-
zuringsmethoden en besteedt daarbij
apart aandacht aan de ontwikkeling
van het technisch proces, het behan
delingsprincipe, de testresultaten en de
voor- en nadelen en praktische toe
passing. Aan deze methoden voegde
hij tevens enkele systemen toe die
papier ontzuren èn verstevigen. Deze
systemen zijn niet massaal maar wel
grootschalig van aanpak. De evaluatie
tenslotte bevat naast de bevindingen
ook de huidige mogelijkheden en
beperkingen. Achterin het rapport
bevindt zich een uitgebreide literatuur
lijst en een lijst met contactpersonen
uit vele landen. Deze mensen zijn
betrokken bij massaontzuring
het samenwerkingsverband van KB en
Algemeen Rijksarchief (ARA): het
Coördinatiepunt Nationaal Conserve
ringsbeleid (CNC). Het CNC organi
seert seminars en verzorgt publicaties.
vanwege hun functie als wetenschap
per of als collectiebeheerder. Hun visie
en rele-vante informatie maken de
evaluatie van dit rapport zeer de
moeite waard.
The European Commission on Preservation
and Access (ECPA) verzocht de KB een
overzicht van de ontwikkelingen en de
status van massaontzuring te leveren.
De oprichting van de ECPA in 1994
duidt erop dat conservering van archie
ven in heel Europa aandacht krijgt. De
ECPA is de Europese partner van de
Commission on Preservation and
Access (CPA), standplaats Washington
DC. De Europese situatie is echter niet
vergelijkbaar met de Amerikaanse;
daar is het papieren erfgoed relatief
jong en bestaat vooral uit 19de en
20ste-eeuws materiaal. In Europa is
het erfgoed niet alleen ouder, maar het
materiaal van de schriftdragers is ook
anders. Het ECPA vervult zijn taken
in samenwerking met de CPA; het
rapport wordt dan ook door beide
commissies verspreid. Door het be
staan van het CNC kreeg de positie
van conserverend Nederland een lift;
uit het verzoek van de ECPA conclu
deer ik dan ook dat de kennis omtrent
conservering, dan wel massaontzuring
bij de KB en het ARA ver vooruit
loopt op die van andere Europese in
stellingen.
Porck noemt zijn rapport een desk
research project met informatie over de
massaontzuring die hij uit de vaklite
ratuur verzamelde. Ook stuurde hij
wereldwijd een vragenlijst (general
requestrond aan 70 contactpersonen,
vooral beheerders van het papieren
erfgoed. Zoals gezegd verwerkte hij
deze informatie in de evaluatie. Het
rapport is -zelfs voor alpha's zoals ik-
toegankelijk geschreven. Onder het
kopje Treatment principle staan enkele
chemische formules in een overzichte
lijk kader geplaatst. Ook als je deze
overslaat is het rapport toch goed op
zijn waarde te schatten. Het hoofdstuk
Application moet men juist niet over-
1 Zie: Pauk, S, H. Porck (1995). Effects of the Batelle Deacidification on Libary Materials. Koninklijke Bibliotheek, Den Haag.
100/4 mei 1997