064 n Model 1: Doorzoekbaar maken van eigentijdse trefwoorden Een belangrijke kanttekening is op voorhand te plaatsen. Van elk archief zijn namelijk stukken vóór overbrenging vernietigd volgens de toen geldende vernietigings- of selectielijst. Dit betekent dat de onderzoeker de in de index genoemde onderliggende stukken niet altijd zal aantreffen in het archief. Het is belangrijk om onderzoekers hier vooraf over te informeren. Desalniettemin levert in veel gevallen de documentbeschrijving al waardevolle informatie op. De ontwikkelde modellen tonen de manier waarop bezoekers op een publiekswebsite kunnen zoeken. Bij het ontwikkelen van deze modellen is geprobeerd vooral te kijken naar wat ideaal zou zijn, dat wil zeggen dat er zo min mogelijk rekening is gehouden met eventuele technische of praktische bezwaren van reeds bestaande websites. Uiteraard is wel onderzocht welke informatie ontsloten moet worden om de presentaties mogelijk te maken. Dit model gaat uit van het transcriberen en doorzoekbaar maken de trefwoorden uit de klappers en/of andere trefwoordenlijsten (bron 1 uit het generiek model), die worden gekoppeld aan (digitale) weergaves van de indexen (bron 2). Schermweergave 1 toont het zoekscherm op de website waarin de onderzoeker een dergelijk trefwoord en een periode vrij kan invoeren, en op basis daarvan suggesties krijgt. Wanneer een onderzoeker gezocht heeft op de naam (of woord) 'Berg', dan krijgt hij het zoekresultaat zoals getoond bij scherm weergave 2. Door vervolgens op de eerste naam te klikken (Berg, N.A.M.) worden de vijf treffers in de opgegeven periode zichtbaar en verder gespecificeerd (zie schermweergave 3). Deze treffers zijn in feite scans van pagina's uit de index waarop het gezochte woord voorkomt. Door verder te klikken komt de onderzoeker bij deze scans uit (bron 2 uit het generiek model). Daar aangekomen (zie schermweergave 4) kan op de scans het registratiekenmerk, bijvoorbeeld een datum, van het onderliggende stuk of onderliggende stukken gevonden worden. Met dit gegeven kan de onderzoeker doorklikken naar de inventaris en het betreffende inventarisnummer aanvragen voor raadpleging in de (fysieke) studiezaal, digitaal raadplegen (wanneer deze gescand is), of hiervoor een scanverzoek indienen. Het tonen van deze indexpagina als geheel zorgt voor de noodzakelijke context van het archief. Zo is het hoofd (rubriek) zichtbaar, bijvoorbeeld 'Ambtenaren in de Koloniën', en weet je als onderzoeker dat het onderliggende stuk betreffende 'N.A.M. Berg' bijvoorbeeld betrekking heeft op zijn aanstelling, ontslag of functioneren als ambtenaar in één van de koloniën. Bovendien kan met het bladeren in de scans een interne verwijzing opgezocht worden. Op de schermweergave zijn linksboven de andere trefwoorden die op de scan voorkomen getoond. Deze zijn aanklikbaar, zodat hierop kan worden doorgezocht. Overigens wordt onderzoekers ook de mogelijkheid geboden om te zoeken via de destijds aangemaakte rubrieken (hoofden- lijst). Een voorbeeld hiervan is te zien op schermweergave 5. Het doorzoekbaar maken van seriearchieven via de eigentijdse rubrieken is een cruciaal onderdeel om de eigenheid van seriearchieven ook in digitale vorm te waarborgen. Immers, via deze rubrieken worden de individuele documentbeschrijvingen in hun context geplaatst.

Periodiekviewer Koninklijke Vereniging van Archivarissen

Schetsboek | 2016 | | pagina 63