056
n
Naam archief
omvang
in m1
waarvan als
verbaalarchief,
in m1
Kabinet des Konings(der Koningin)
(1841-1940)
1.475
1.455
Binnenlandse Zaken
- Algemeen archief 1813-1817
36
36
- Geheim archief
8
- Kabinetsarchief, 1870-1940
71
- Binnenlands Bestuur, 1817-1940
509
319
- Armwezen, 1817-1940
394
329
- Militie en schutterijen, 1817-1911
225
192
- Ambtenarenzaken, 1904-1940
68
- Volkshuisvesting, 1901-1940
9
- Beheersafdelingen, 1817-1940
107
85
Buitenlandse Zaken, 1813-1940
946
440
Defensie, 1813-1940
1.954
1.514
Eeredienst, 1815-1933
535
447
Justitie, 1813-1940
3.340
2.520
Koloniën, 1814-1940
2.711
1.915
Totaal
12.388
9252
Ontleend aan FJ.M. Otten, Gids voor de archieven van de Ministeries
en de Hoge Colleges van Staat, 1813-1940
Figuur 1: omvang van een aantal archieven
in m1 en het aandeel dat volgens het verbaalstelsel
is gevormd.
Die ogenschijnlijke tegenspraak is goed te verklaren. Het online
aanbieden van de inventarissen is een enorme verbetering ten
opzichte van vroeger toen de gebruiker van deze archieven naar
de studiezaal moest om eerst de inventarissen te raadplegen om
vervolgens pas de archieven aan te kunnen vragen en in te zien.
Je kunt nu als gebruiker immers thuis de inventarissen al
bestuderen en de gewenste archiefstukken aanvragen zodat je
bij het bezoek aan het archief meteen aan de slag kunt. Toch is
de werkelijkheid weerbarstiger. De (gedigitaliseerde)
inventarissen zijn immers helemaal niet vervaardigd met het doel
gegevens uit de archieven te ontsluiten maar om toegang te
bieden tot de archieven. En dat terwijl de websites van veel
archiefinstellingen wel de suggestie wekken dat je als gebruiker
op zijn "Googliaans" te werk kunt gaan en door middel van
intikken van zoektermen toegang kunt krijgen tot de gegevens.
Een blik onder de motorkap leert echter dat welke zoekterm
iemand op de website ook intikt, niets van de driekwart van de
eerdergenoemde ministeriearchieven die gevormd zijn volgens
het verbaalstelsel bij een zoekactie zal oplichten als potentieel
relevant. De verbalen zijn in de op de website doorzoekbare
inventarissen immers beschreven zoals ze in de depotkasten te
vinden zijn: met de datum waarop de besluiten werden
vastgesteld (zie afbeelding 2). De toegangen tot die verbalen,
in de vorm van klappers en indexen, bieden vanuit het zoeken
op de website ook geen soelaas omdat ook die beschreven zijn
met enkel een jaartal.
