n
111
Probleem
Vraagstelling en deelvragen
Doelstelling
Hoe is nu de situatie in Nederland wat betreft experimentele
samenwerkingsverbanden en de aansluiting op de gebruikers-
vraag op het gebied van erfgoed? In het kader van het Atelier
DOD gingen de vijf onderzoekers van de werkgroep E-team op
zoek naar het antwoord op die vraag en definieerden het
volgende probleem: "Erfgoedinstellingen vinden onvoldoende
aansluiting bij (potentiële) gebruikers op het gebied van
onderzoeksmethoden".
Ook onderzoekers die tot de doelgroepen van archiefinstel
lingen behoren onderkennen dit probleem. Op de website
historic.nl is te lezen: "Archieven spelen naast hun bredere rol als
geheugen van de samenleving dankzij digitalisering een centrale
rol in de digital humanities. Deze vernieuwing van de geestes
wetenschappen staat nog in de kinderenschoenen. Komt het
daadwerkelijk tot een methodologische vernieuwing van het vak
of gaat het overwegend om een snelle toegang tot primaire en
secundaire bronnen? Ondanks deze positieve ontwikkeling
dreigt de ooit vanzelfsprekende aansluiting tussen onderzoekers
en archieven langzaam te verdwijnen".
Op zoek naar het antwoord op de vraag of een laboratorium of
experimenteeromgeving de kloof tussen de behoefte van zowel
wetenschappelijke als amateur onderzoekers en de erfgoed
professional kan overbruggen hebben de leden van het
E-team verschillende laboratoriumomgevingen bezocht en
experimenteerders langs diverse kanalen geïnterviewd. Daarbij
stelden zij zich de volgende deelvragen:
Wat is een laboratorium? Hoe ziet een laboratorium
omgeving eruit?
Wanneer gebruik je een laboratorium-omgeving? Voor
welke onderzoeksmethoden is zo'n omgeving geschikt?
Wie gebruiken een laboratorium-omgeving?
Wat is de rol van de erfgoedprofessional in dit project?
Welke competenties zijn er voor nodig om die rol te kunnen
vervullen?
Doel van het onderzoek is om erfgoedprofessionals en
erfgoedinstellingen aan te zetten om meer te experimenteren.
Soms moet je gewoon een nieuwe techniek uitproberen om te
begrijpen hoe die werkt, wat je er mee kunt doen en wat niet.
Op weg gaan is belangrijker dan een doel bereiken. Trends en
ontwikkelingen op digitaal gebied hoeven niet eng of
bedreigend te zijn. Deze brengen nieuwe mogelijkheden mee;
niet alleen voor het beheer, behoud en beschikbaar maken,
maar ook voor vergroting van de zichtbaarheid en het gebruik
van collecties en archieven. Voorwaarde is wel dat de beherende
instelling open staat voor dergelijke trends en ontwikkelingen.