n 038 Debelangrjksteprofess-e-orgva"'"format— van de samenleving verstaat. De samenleving is immers een abstractie die bestaat uit de optelsom van individuen die op een functionele manier met elkaar interacteren. De samenleving documenteren betekent vanuit die invalshoek een gerichtheid op het vastleggen van de interactie die tussen individuen en tussen groepen bestaat. Je zou op het eerste oog kunnen denken dat de netwerkgerichte communicatie via bijvoorbeeld de social media helemaal in dat stramien past en dat de samenleving zich zelf dus inderdaad wel documenteert. Toch plaats ik daar vraagtekens bij. Het netwerk laat - zolang de technische infrastructuur intact blijft - misschien wel zien met wie informatie is gedeeld en met wie op welke wijze is gecommuniceerd, maar het zijn individuen die informatie plaatsen en delen. Het documenteren van de relaties blijft afhankelijk van de individuele keuzes die mensen maken. Ze kunnen informatie immers ook verwijderen en aanpassen en er zijn weinig regels en waarborgen die het voortbestaan van informatie garanderen, al moet tegelijkertijd worden gezegd dat het verwijderen van informatie die via internet met de wereld is gedeeld evenmin een sinecure is. Viktor Mayer-Schönberger heeft dit laatste op indringende wijze laten zien in zijn boek Delete. De moderne informatiesamenleving heeft door dit alles alle kenmerken van een wild frontier, een frontier die sinds de digitale revolutie zelfs terrein heeft gewonnen op de tot voor kort zo strak gemodelleerde Weberiaanse kantooromgeving. Immers, ook binnen die kantooromgeving is de individuele ambtenaar of medewerker steeds meer zijn eigen archiefvormer en archiefbeheerder geworden. Daarmee is echter niet gegarandeerd dat de meest basale functies die door informatieprofessionals werden bestierd ook zijn geborgd. als archivarissen en records managers was er immers op gericht te verzekeren dat gemaakte documenten beschikbaar blijven voor zolang dat nodig is. Met andere woorden: er is een groot verschil tussen documenteren in de vorm van vastleggen van gegevens en documenteren in de vorm van beschikbaar houden van gegevens. Een voorbeeld van recente datum kan dit verduidelijken. Nadat op 17 juli 2014 de vlucht MH17 van Amsterdam naar Kuala Lumpur boven de Oekraïne tot een vroegtijdig einde kwam waarbij 298 mensen om het leven kwamen, postte de Oekraïense pro-Russische separatist Igor Girkin, die beter bekend staat onder de naam Strelkov, het bericht op VKontakte (de Russische variant van Facebook) dat ze zojuist een Antonov 26 hadden neergehaald met daarbij een link naar een video waarop beelden te zien waren van een neergehaald vliegtuig. Enige uren later, toen duidelijk werd dat het neergeschoten toestel geen Antonov was maar de Boeing777 van Malaysia Airlines verwijderde Strelkov zijn bericht op VKontakte. Twee weken eerder had Anatol Shmelev, collectiespecialist voor Rusland aan de Hoover Institution Library and Archives van de Stanford University voor het Internet Archive een lijst van Oekraïense en Russische websites en blogs gemaakt die de moeite waard waren om in het Internet Archive op te nemen. Daar zat ook de pagina bij die Strelkov op de social media site VKontakte bijhield. Shmelev schreef aan het Internet Archive dat Strelkov één van de hoofdrolspelers in het Oekraiense conflict was en dat om die reden zijn pagina "deserves to be recorded twice a day" (Lepore, 2015). Dankzij die actie is een screenshot van Strelkov's oorspronkelijke bericht in het Internet Archive terechtgekomen en vormt het daarmee het enige bewijs van Strelkov's bericht. Blogpost van Strelkov op het Internet Archive

Periodiekviewer Koninklijke Vereniging van Archivarissen

Schetsboek | 2015 | | pagina 37