110 Een zachte aanpak Inleiding Mariken Lamers Bij de term 'by design' wordt voor informatiesystemen vaak gedacht aan het ontwerpen van applicaties of het ontwikkelen en implementeren van standaarden (bijvoorbeeld voor metadata of gedrag) en gebruiksprotocollen. Het ontwerpgedeelte van 'design' gaat vaak uit van een 'hard approach' (hierna: de 'harde aanpak', zie kader Terminologie). Overwegingen worden gebaseerd op kosten-batenanalyses, functionele eisen, business modellen, standaarden, etc. Het onderzoek dat door Jeroen van Oss, Ronald Rommelse en Jan-Willem de Reus is gedaan binnen het atelier Actieve Openbaarheid sluit aan bij deze harde aanpak. Zie voor de resultaten van hun onderzoek de Beslisboom (pagina 024) en actieve openbaarheid by design (pagina 096). Mijn invalshoek is anders, ik heb onderzocht hoe de zogenaamde 'soft approach' (hierna: de zachte aanpak, zie kader Terminologie) een bijdrage kan leveren aan actieve openbaarheid by design en bekijk daarmee hoe de 'informatiecultuur' van een organisatie de werkprocessen rondom actieve openbaarheid beïnvloedt. In dit artikel beschrijf ik eerst de twee verschillende invalshoeken, te weten het 'dienende systeem' en het 'te bedienen systeem'. Daarna beschrijf ik drie 'zachte aanpak'- methoden die de harde aanpak kunnen aanvullen. Vervolgens deel ik een aantal resultaten van de enquête die - met de zachte aanpak als meetinstrument - is gehouden onder de deelnemers aan het symposium Actieve Openbaarheid: een Open Aanpak. Ik eindig met een korte conclusie, waarin ik inga op de mogelijkheden die het gebruik van de zachte aanpak als meetinstrument kan bieden om de kloof tussen 'wat hoort' en 'wat is' te dichten.

Periodiekviewer Koninklijke Vereniging van Archivarissen

Schetsboek | 2015 | | pagina 109