Drs. W.A. Fasel
1
ke, fuselier in Ned. Oost Indië; en Hein de Beer
van Kelfkensdycke, voormalig hopman van de
padvinderstroep De Flierefluiters) konden worden
vernietigd. Reken maar dat stadsarchivaris Kees
Molenaar (de ouderen onder ons herinneren hem
zich nog wel) in zijn nopjes was met dit fraaie fami
liearchief!
Wij hebben oom Jo de Beer even op een zijspoor
gezet, maar nu is hij dan weer terug als de Urheber
(zeggen wij in de oorkondenleer) van een interes
sante ontwikkeling. Zijn besluit om zelf archiefvor
mer te worden droeg namelijk vrucht. En hoe! Hij
was, zoals de lezer vermoedelijk niet weet, gehuwd
met Valeriana Innemee, die niet slechts vele stuk
ken betreffende het geslacht Innemee inbracht,
doch óók betreffende de geslachten Raadskool en
Boetje. Niet alles helaas, want stukken betreffende
zowel Innemee als Raadskool en Boetje zijn even
eens te vinden in het familiearchief-Van Helpen,
terwijl er tevens een afzonderlijk familiearchief-
Raadskool is en óók enige stukken-Van Helpen
(z.g. miscellania) in de Collectie Aanwinsten van
G. A. Valkemonde èn in het familiearchief-De Beer
berusten. Een kleinzoon van oom Jo (Jo m) kocht
in de buurtschap Evegoor een boerderij, die aldra
riddermatige allures kreeg door de bouw van ieen
z.g. Herenkamer, en z) van een inpandig privaat
dat uitgaf op de gierkelder. Aan de wanden van de
Herenkamer prijkten de familieportretten van het
zo deerlijk in de déconfiture geraakte nageslacht
van baron Adriaen van der Welcke, door Jo aange
kocht op een auctie, en in de kussenkast bevond
zich het eveneens op deze auctie gekochte archief
van Adriaen en descendenten. Het hoofdarchief-Van
der Welcke, w.o. stukken afkomstig van Adriaens
broer Olivier van der Welcke en diens nageslacht,
bevindt zich bij de heer Folkerts in het gemeentear
chief Zwolle. Toen ten gevolge van het intrieste fail
lissement van Florentius de Beer de boerderij werd
verkocht aan jonkheer Lawijt t Hoen, werden de
stukken niet mee overgedragen, zodat de pachtcon-
tracten, het pachtregister, de procesdossiers enz,
alsook het archief-Van de Welcke in het familie
archief-de Beer bleven. Het huisarchief van de
Havezathe Berenburg!
En de tak van oom Jo heeft ook een notaris tevens
amateur-archivaris opgeleverd, de reeds lang over
leden Gozewijn de Beer! Deze was een jeugdvriend
van de ons niet onbekende Prospèr Cuypers van
Velthoven, van wie hij veel heeft geleerd. Reeds op
zeer jonge leeftijd vatte Gozewijn bewondering op
voor zijn legendarische oud-oom Gerrit van Aken,
stads-historicus, brandweercommandant, redder
van drenkelingen, wethouder, regent van het Hofje
van stavast, kanariefokker èn (maar dat wist nie
mand in die dagen) als Lidewijde de Liefde de
schrijver van Pruikebolletje op kostschool, Pruike
bolletje verloofd, getrouwd, moeder, grootmoeder,
tot Pruikebolletje dood en begraven toe! Het
spreekt dan ook vanzelf, dat toen Gozewijn het
stadsarchief ging beheren, hij alle stukken van, aan
en betreffende Gerrit van Aken uit de verschillende
archieven verwijderde en verenigde tot de welbe
kende Collectie Gerrit van Aken. Ook sneed hij uit
de leggers van de Valkemondse Koerier de kranten
bevattende nieuws over Gerrit van Aken voorzich
tig los en uiteraard werd de collectie verrijkt met al
le eerste (en enige) drukken van het Pruikebolle-
tjes-oeuvre. Maar Gozewijn was nóg niet tevreden
en dus betoonde hij zich een waardig leerling van
Prospèr Cuypers van Velthoven door uit andere ar
chieven in den lande stukken te lenen en onder te
brengen in zijn collectie.
Het bovenstaande is gechargeerd, maar toch ver
moed ik dat het verhaal sommige collegae niet on
waarschijnlijk zal voorkomen. En dat zit ik thans
met de vraag of het standpunt van de archivarissen,
die vonden dat je dergelijke archieven 'rustig
mocht uiteenhalen als dat zo uitkwam', al doen de
uitdrukkingen 'vogelvrij verklaard' en 'heilzaam
werking van het respect de fonds' mij het ergste vre
zen. Maar gesteld nu eens dat alle hierboven ge
noemde archieven zich in één depót bevinden en
dat de archivaris de vrije hand heeft om rustig te
doen wat hem het beste uitkomt (bijvoorbeeld om
dat de archiefdienst eigenaar is, of omdat de eige
naren akkoord gaan, of omdat de eigenaren uitge
storven of onvindbaar zijn). Laten we dan alles zit
ten zoals het zit, uit respect voor het 'respect de
fonds'?
Ik geloof er niets van! Ik denk dat we dan toch eerst
alle stukken, welke uit de overheidsarchieven 'ge-
[238
Oud-g eme ent earchivari s
van Alkmaar
\W/ 's-HerSe
lbosw'n
>i5>
B&W I 0 3 epp
I 4 - v(..<
CLAS3.'
jïFiG.OND.
Van de Veldelaan 203
1816 PD Alkmaar
Tel. 0-72-111823
Giro 1182901 tel. 0725111823
Geachte Heer Looper,
Bij deze moge ik U een artikel aanbieden ter plaatsing in het
Archievenblad, getiteld Huis- en Familiearchieven. Ik heb het ondertekend met
Anton Fasel, doch ï/.A.Fasel of drs.W.A.Fasel mag ook. In de inhoudsopgave van het
maart-nummer tref ik een B.Woelderink, een Bert Looper en een drs.A.J.H.den Teu-
ling aan, terwijl zij toch allen hebben doorgeleerd.
In de aanwijzingen voor auteurs lees ik, dat artikelen moeten
worden ingeleverd op diskette, aangemaakt in een tekstverwerkingsprogramma (bij
voorkeur WordPerfect). Het spijt mij oprecht, maar ik bezit geen diskette, noch
een computer, terwijl ik niet de vaagste voorstelling heb van wat een WordPerfect
dan wel mag wezen. Toen het gemeentearchief van Alkmaar overging op electrische
schrijfmachines, mocht ik bij mijn intrede in de VUT mijn oude vertrouwde, met
handkracht te bedienen Hermes 44 voor een luttel bedrag overnemen en daar doe ik
het dus mee. Hopelijk stuit deze mijne incorrecte wijze van tekstverwerken niet
op overwegende bezwaren.
Met de meeste hoogachting,
Stadsarchief van s-Hertogenbosch,
t.a.v. drs.B.Looper,
Postbus 12345
5200 GZ 's-Hertogenbosch.
Uit de begeleidende brief van Fasel blijkt dat in het
tijdperk van it en mlg de Hermes 44 nog steeds niet
verslagen is
[239]