[89]
pro-Duits standpunt innam.
Tijdens de bezetting was gebleken,
'dat Japikse aanvankelijk een zekere
voorzichtige welwillendheid ten
opzichte van Duitse publicaties
had doen blij ken die een nationaal-
socialistische inslaghadden'.
Hiervan zou hij echter snel afstand
nemen. Biografisch Woordenboek
van Nederland 111
('s-Gravenhage, 1989).
11 RIOD E1, Japikse aan Vollmer
'Algemene overwegingen' z.d.
12 R10 D E1Seyss-I nquart aan
Schmidt24-i 1-1941.
13 RIOD EI, ProtokollxoKü 12-09-
1942.
14 RIOD ei,Japikse aan Vollmer
02-11-1942.
15 RIOD ei, Japikse aan Vollmer
03-12-1942.
16 ri o d E1 .Japikse aan Vollmer
19-12-1942.
17 RIOD E1MüllerLehningaan
Japikse 19-12-1942.
18 RIOD e 1Wimmer aan Schmidt
04-01-1943.
19 RIOD ei,Japikse aan Vollmer
01-01-1943.
20 Vergelijk hierboven Ei, Seyss-
Inquart aan Schmidt 24-11 -1942.
Op basis hiervan is duidelijk, dat
Seyss-Inquart wel degelijk per
soonlijke bemoeienis met het
Austauschprogramm heeft en zelfs
in die mate, dat geschillen op dit
gebied door hemzelf persoonlijk
zullen worden afgehandeld. Van
dit laatste is echter niets gebleken.
Ook in het door Japikse onderte
kende Protokolh an 12-09-1942
wordt de stellingname van Seyss-
Inquart duidelijk tot uitdrukking
gebracht.
21 Volgens de heerA.J. Ubels, die bij
het in- en uitpakverkeer betrokken
was, had Japikse echter opdracht
gegeven om de stukken weer in de
archieven op te bergen. Daardoor
heeft, volgens zijn zeggen, het her-
inpakken van de kisten ook niet
één, maar vierentwintig uur ge
duurd.
22 RIOD ei Vollmer aan Japikse z.d.
23 RIOD ei, VollmeraanWimmer
z.d.
24 Dit is een slecht excuus: Müller
Lehning heeft Japikse niet opge
dragen de dozen uit te pakken; dit
was zijn eigen initiatief (zie boven
staand schrijven van Müller
Lehning aan Japikse 19-12-1942,
waarin slechts wordt gesproken
van een opschorting van verder in
pakken).
25 RIOD ei, Japikse aan Wimmer
02-01-1943.
26 e 1Hirschfeld Staatsarchivdirek-
tor'm Koblenz) aan Vollmero8-o2-
1943acht kisten aangekomen in
Koblenz. In juni 1943 volgens een
ontvangstbewijs (ei) ook het
StaatsarchivWiesbaden twee kisten
uithetKHA. Dit is vreemd, omdat
er maar één zending uit het kha
naar Duitsland is gegaan, (medede
ling van de heren Ubels sr. en j r.)
Waarschijnlijk gaat het hier om
een doorzending, dan wel om ad
ministratie van inventarisator
Puchner, die in deze periode af
scheid neemt.
27 RIOD ei, Japikse aan Vollmer
17-07-1943.
28 Toch heeft in april 1943 een zen
ding van Duitse archivaliën uit
Wiesbaden naar Nederland plaats
gevonden, bestaande uit twee kis
ten (e 1Deze 'an das ehemalige
Oranische Hausarchiv Den Haag
abgegebenen Archivaliën 7.\]n nog
steeds op het kha aanwezig. Er is
vanuit Wiesbaden nooit meer naar
gevraagd, hoewel het geheel toch
niet onaanzienlijk is; de kleine
vijf meter materiaal beslaat onder
meer stukken vanaf 1560 (persoon
lijke correspondentie aangaande
nalatenschappen en over de jeugd
van leden van het huis Oranje-
Nassau).
29 RIOD ei, Vollmer aan Schmidt
30-12-1942.
30 RIOD ei, Zipfel aan Vollmer
21-10-1943.
31 RIOD ei, Zipfel aan Vollmer
08-11-1943
32 kha, correspondentie N.M. Ja
pikse; notitie aan deze, handteke
ning onleesbaar (De Mooy?) z.d.
33 kha, correspondentie N.M. Ja
pikse 24-03-1944. Hetonder-
streepte gedeelte is om onduidelij
ke redenen door Japikse doorge
haald. Met de genoemde 'taxaties'
wordt ongetwijfeld de inventaris
van Puchner bedoeld, die inder
daad al een jaar gereed was.
34 kha, correspondentieN. M. Ja
pikse; memorandum van Japikse
04-04-1944.
35 kha, correspondentie N.M. Ja
pikse; memorandum van deze
20-04-1944.
36. kha, correspondentieN. M. Ja
pikse; memorandum van deze over
de bespreking met de Hofcommis-
sie 20-04-1944.
37 Algemeen Rijksarchief, archiefvan
hetARA, A1944-42.37. 22.
38 kha, correspondentie N.M. Ja
pikse; Japikse aan Bijlsma 14-04-
1944.
39 kha, correspondentie N.M. Ja
pikse; Rapport inzake een bezoek
aan het kha te 's-Gravenhage van
DrJ. Kalff, inspecteur Kunstbe
scherming. Onnodig te vermelden,
dat het gebouw volgens dit rapport
bijzonder onveilig was.
40 Algemeen Rijksarchief, archiefvan
hetARA, a 1944-42.
41 Idem, B1944-145
42 kha, correspondentie N.M.
[88]
Japikse; Hofcommissie aan Alge
mene Rijksarchivaris 14-11 -1944.
43 Zie noot 24.
44 Mogelijk gaat het hier om de ar
chieven van de Heerlijkheid Das
burg en het Graafschap Vianden in
Luxemburg, welke stukken door
het Staatsarchief te Luxemburg ge-
zochtwerden. kha, archiefinge-
komen stukken 1940-1945, Vol
lmer aan Japikse, 24-03-1941;
volgens Ubels bevinden deze (niet
zeer belangrijke) archivaliën zich
hoogstwaarschijnlijk nog steeds in
Luxemburg.
45 a 1 c, correspondentie.
46 Deze twee inventarissen zijn na de
oorlog in Duitsland uitgegeven:
Vollmer, B., Inventarevon Quellen
zur deutschen Geschichte in nie-
derlandischenArchiven( München,
1957)- De inventaris van Puchner
van het kha is niet gepubliceerd,
maar wel aanwezig in het riod
(ei).
47 A1 c, Vollmer aan Zipfel 06-09-
1944- Vanuit Arnhem overstelpt
Vollmer het kha met aanvragen
van in hetARA te kopiëren archiva
liën. Het gaat voornamelijk om
stukken van Ernst Casimir, Willem
11, iv env, Maurits en Koning
Willem I. De uiteindelijke bestem
ming wordt niet genoemd en het is
onduidelijk wie of welke instantie
de kopieën nu in bezit heeft, kha,
ingekomen stukken algemeen
1940-1945; riod, AbteilungAr-
chivwesen, Sc. Deze bezigheden
moeten in december 1944 defini
tief worden gestopt wegens gebrek
aan chemicaliën, ara, archiefvan
hetARA, b 1944-145.
48 nab 53 (1948/1949).
49 D2f, correspondentie.
50 Ookrichttehij de Verein Deutscher
Archivareop 1946) en werd hij
in 19 50 Landesarchivarvzn Nord-
rhein-Westfalen. Classen,
'Nekrolog Vollmer', 99-102.
51 Rohr, 'Nachfolgebericht Zipfel',
206-210.
