Een afgedwaald stuk
Tijdens de inventarisatie kwam het afgebeelde stuk (nu inventarisnummer 364)
in Maasbree uit een dossiermap met documentatie tevoorschijn. Het betreft een
situatietekening uit een proces, dat in de jaren 1626-1627 voor het Hof van Gel
der te Roermond werd gevoerd door de schepenen, gezworenen en geërfden
van Baarlo tegen jonker Hendrik van Laer, kasteelheer van de Borcht. De kwestie
ging over het planten van jonge bomen door de jonker op de gemene bleek bij de
bron de Sprunk. Boven: het dorp Baarlo (A). In het midden: de Sprunk (B), de
Kwistbeek (D) en de omstreden boompjes (F). Beneden: kasteel de Borcht (G).
In welk archief hoort deze tekening thuis? Onderzoek in de niet- of slechts ge
brekkig toegankelijke archieven, die in eerste instantie in aanmerking kwamen,
leverde weinig op: in het archief van huis Baarlo (de Borcht) en dat van de sche
penbank Baarlo werden geen bescheiden uit het bewuste proces aangetroffen.
Het archief van het Hof van Gelder bevatte slechts twee stukken die hierop be
trekking hadden (RAL, port. 329; op grond van onjuiste overwegingen geda
teerd: in of na 1601).
Een ander archief bood meer houvast. Tussen de nog ongeordende bescheiden
van de familie D'Erp bevinden zich diverse stukken uit het bewuste proces, inclu
sief de proces-inventaris (Rijksarchief in Limburg, plaatsingslijstnummer 20). In
deze inventaris wordt vermeld dat op 20 april 1627 een commissie naar Baarlo
werd gezonden om de toestand in ogenschouw te nemen. Deze commissie ver
vaardigde 'eene caerte vande situatie der piaetsen'. In de zeventiende eeuw
werd huis de Borcht, waaraan sedert het laatste kwart van die eeuw de halve
heerlijkheid van Baarlo verbonden was, bewoond door de familie Van Laer
d'Hoenlo. Vanaf 1787 was de familie D'Erp-Holt in bezit van het huis, dat sedert
dien kasteel D'Erp heet. De aanwezigheid van de processtukken in het archief
van deze familie is hiermee verklaarbaar. De gemeente Maasbree, die het kasteel
in de jaren zestig kocht, gaf het archief d'Erp in 1969 in bewaring aan het Rijksar
chief in Limburg. Mogelijk bleef het bewuste stuk in Maasbree achter.
Voorlopig mag geconcludeerd worden dat de tekening aanvankelijk deel uit
maakte van een bundel processtukken in het huisarchief Baarlo. Vervolgens kwa
men deze terecht in het familiearchief van de latere eigenaren van het huis. Bij de
inventarisatie van de betreffende archieven zal blijken in hoeverre deze voorlo
pige conclusie correct is.
[226]
