Noten
Summary
The Municipal Administration of Per
sonal Data. Exploring the risks After ten
years of preparation the Minister of the Interior
recently announced that a law on the municipal
administration of personal data is to be implemen
ted as of September ist, 1994. This is the most far-
reaching change in the registration of the population
since 1850. In this article the possible risks are
discussed, for instance the correctness of the data
and the protection of privacy.
1 Resp. Rapport inzake Automatise
ring Verstrekking van Inlichtingen
uit Bevolkingsregisters (Den Haag,
1968) en Rapport inzake Registratie
van Persoonsgegevens (Den Haag,
197°).
2 Privacy en Persoonsregistratie (Den
Haag, 1976).
3 De bo co werd in 1975 ingesteld.
In 1986 werd de taakstelling op-
nieuwvastgelegd. De minister van
Binnenlandse Zaken is, als alge
meen minister voor de overheids
informatievoorziening, voorzitter.
Rijk, provincies en gemeenten zijn
erin vertegenwoordigd. De instel
lingstermijn van bo co is in 1992
verstreken, maar volgens monde
linge informatie van het ministerie
van Binnenlandse Zaken, zal de
b o c o niet worden opgeheven.
4 Informatievoorzieningen automati
sering in de openbare sector met
betrekking tot natuurlijke personen.
B o C o -rapport nr. 5 (Den Haag,
1980), nader uitgewerkt in rapport
nr. 6, Knelpunten bij de informatie-
voorzieningover natuurlijkeperso-
nen(Den Haag, 1981).
5 R Kuitenbrouwer, 'Privacy en per
soonsregistratie: een overzicht', in:
F. Kuitenbrouwer, e.a., Drieluik
privacybescherming(Devzntet
1984) 12. Qua omvang van de deel-
namewasdesoAG zeker succesvol
geweest. Uiteindelijk was 80 pro
cent van de gemeenten, met
90 procent van het totale aantal in
woners van nederland, aangesloten.
De zeer centralistische aanpak
bleek toch niet te werken. Zie ook:
Tas, 'Bestuursvernieuwingen in
formatietechnologie', in: De gein-
formeerde gemeente (Den Haag,
1990).
6 Structuurschets voor persoonsinfor
matievoorziening. b o c o-rapport
nr. rr(Den Haag, I984),aanslui-
tendopdeinnoot4 genoemde rap
porten 5 en 6.
7 Stb. 12november 1985,569. De
Rapwaarvan de instelling sinds
dien enkele malen is vernieuwd en
verlengd, zal in principe functione
ren tot de afronding van het gba-
projekt. Alhoewel ook andere za
ken dan de G b a de aandacht van de
Raad hebben (voorontwerp Pas-
poortwet, invoering SoFi-
nummer)maken de aan de g b a
gerelateerde problemen tot nu toe
het grootste deel van de werkzaam
heden van de RaP uit.
8 b o co-rapport nr. n (zienootö),
p.15.
9 Op2juni 1988verscheenhetrap
port Contra-expertise van de Ge
meentelijke Basisadministratie, sa
mengesteld door een commissie
van onafhankelijke externe deskun
digen (Commissie Toppen), t k
1987-1988,19 512, nrs. 14-19. In
december 1989 verscheen een twee
de contra-expertise van het advies
bureau Berenschot: TK1989-1990,
19 5i2,nr.2i.
10 Evaluatie van de praktijkproef
gba, november 1989, aangeboden
aan de Tweede Kamer op 4 januari
1990, samen met het eindrapport
van de commissie van toezicht op
de praktijkproef en het rapport van
het bureau Berenschot, tk 1989-
1990,19 512, nr. 21.
11 Advies van de Rap van 21 maart
1990, gepubliceerd als bijlage bij
het rapport Bestuurs- en beheers-
organisatiec ba, rapportage van
11 december 1990.
12 Rapport Berenschot (zie noot 9),
P- 39-
13 Besluit van 5 oktober 1990, hou
dende regels ter voorbereiding van
de invoering van de Gemeentelijke
Basisadministratie van Persoonsge
gevens,Stb. 1990, 539. Het besluit
is op 11 april 1991 in werking getre
den, Stb. 1991,165.
14 tk 1992-1993,21 123, nrs. 12 en
14-
15 ie nader gewijzigd voorstel van Wet
gba, ek 1992-1993,21 123,np.
214,art. 34Üd8.
16 tk 1988-1989,21 182, nr. 1.
17 TK 1987-1988,20644,nrs-1 en2-
Deze nota vormde het antwoord
van de regering opeendoorde
Tweede Kamer aangenomen motie
Kohnstamm, waarin op een betere
politiek-inhoudelijke sturing van
de informatievoorziening werd
aangedrongen.
18 2e nader gewijzigd voorstel van Wet
gba.tk 1992-1993,21 123,
nr. 214, artikel 99, thans in behan
deling in de Eerste Kamer.
19 VoordeopbouwvandesiLAis
door het Rijk 15,5 miljoen gulden
[l34]
betaald. De deelnemende kerken
zullen vooraf hun leden in staat stel
len bewaar te maken tegen opname
in het s 1 l A-bestand.
20 BinnenlandsBestuur(i\ juni 1991)
21.
21 tk 1988-1989,21 123, nr3,
memorie van toelichting Wet gba,
p. 19.
22 Het Besluit voorbereiding Ge
meentelijke Basisadministratie Per
soonsgegevens (zie noot 13) kent,
in tegenstelling totdeWetGBA,
geen eigen privacy-regime. Tevens
valt de G b a in de overgangsfase niet
onder de uitzonderingsbepaling
van art. 54, lid 4 WPR, op grond
waarvan bij Besluitvan iójuni
1989, Stb. 238, persoonsregistra
ties, die zijn ingesteld krachtens de
Wet Bevolkings-en Verblijfsregis
ters, buiten de werkingssfeer van de
wpr worden gehouden. De basis
administratie bestaat niet op het in
dat artikel genoemde tijdstip en valt
daarmee tot inwerkingtreding van
de Wet gba wel onder de werkings
sfeer van de wpr.
23 Andere privacyregelingen die
rechtstreeks op de Grondwet steu
nen zijn: Wet Inlichtingen- en Vei
ligheidsdiensten (1987), Wet Poli
tieregisters (1990). Politieregisters
van bijzondere opsporingsdiensten
zoals de Economische Controle
Dienst vallen overigens weer wel
onder dewPR.
24 De memorie van toelichting meldt
dat wat dit laatste betreft, aanslui
ting zal kunnen worden gezocht bij
de krachtens artikel 17 w p r aange
wezen instellingen die met de uit
voering van een publiekrechtelijke
taak zijn belast. Deze instellingen
zijn aangewezen bij algemene
maatregel van bestuur van 19 de
cember 1989, Stb. 569.
25 WetGBA,memorievan toelichting,
P-54-
26 Besluitvan 22december 1989,
Stb. 587 (exart. 24lid 3 wpr). Het
model waaraan het formulier moet
voldoen is vastgesteld bij besluit
van de minister van Justitie van
21 decemberi989,Stcrt252.
27 NieuwsbriefvandevNG van 28
september 1992, nr. 810, exegese
van art. 1 ioWetGBA.
28 De Wet Politieregisters kent wel een
definitie van het begrip koppeling:
Wet van 21 juni 1990, Stb. 414,
houdende regels ter bescherming
van de persoonlijke levenssfeer in
verband met de politieregisters,
art. 1 subd.
29 F. Kuitenbrouwer, Wanneer compu
ters koppelen, over de noodzaak
massaal toezicht per computer
beter te controleren. Rede uitge
sproken bij aanvaarding van de
Belle van Zuijlen-leerstoel aan de
Rijksuniversiteit te Utrecht op
woensdag28 februari 1990 (De
venter, 1990) 15De presumptio
innocentiae is weliswaar een straf
rechtelijk begrip, en niet zonder
meer toepasbaar op het administra
tieve recht, maar hier gelden begin
selen van behoorlijk bestuur, die dit
begrip kunnen benaderen.
30 J. Holvast, 'De overheid als privacy-
beschermer versus de overheid als
privacy-bedreiger', in: Verkennin
gen van Binnenlands Bestuur nr. 16
(Ministerie van Binnenlandse
Zaken, Den Haag, 1985).
31 Advies van de Raad van State van
7 februari 1989 inzake ontwerpwet
Gemeentelijke Basisadministratie
van Persoonsgegevens,tk 1988-
1989,21 123 B,p. 7.
32 Bijlage bij n g-Magazine yè (1990)
25; Besluit ivR-i 990, artikel 13.
3 3 Aldus het antwoord van de minister
van Binnenlandse Zaken op een
vraag van mevr. Scheltema-DeNie,
lid van de Tweede Kamer voor D66,
tk 1991-1992, 22049, nr. 3, p. 13.
34 BIos-ii,tk 1990-1991,20644, nr.
15 P-15 -
35 BinnenlandsBestuur(i februari
1992)5.
36 BinnenlandsBestuur(i6februari
1993)2.
37 ng-Magazine (22 januari 1993) 9.
3 8 Ook de burger zit niet echt te wach
ten op een loket voor overheids
diensten. Driekwart van deNij-
meegse burgers gaf bijvoorbeeld te
kennen heel goed te kunnen leven
met de huidige situatie van ver
spreide loketten: Binnenlands
Bestuur(i^ september 1992) 18.
39 Overheidsbestedingen en informatie
technologie. Rapportvande Commis
sie Overheidsbestedingen en Infor
matietechnologie (Commissie Pan
nenborg) (Z.p., 1985).
40 Informatietechnologie voor bestuur
lijke vernieuwing. Beleidsaanbeve
lingen voorde informatievoorziening
in de poer jaren. Eindverslag van de
Centrale Commissie Overheids Infor-
matievoorziening('s-Gravenha.ge,
1990) 28.
41 bios-ii.tk 1990-1991,20644,nr.
15, p. 9e.v.
42 ng-Magazine (20 november 1992)
22,23.
43 Mondelinge mededeling door de
directeur van het c b g dr A. J. Le
ver.
[135]