Section of Professional Archival Asso
ciations (I CA/S PA) Yvonne Bos-Rops De sectie
van de beroepsverenigingen kwam driemaal bij el
kaar. Op zondagochtend 6 september was in een
symposium het thema 'De rol van de beroepsver
enigingen bij de ontwikkeling en versterking van
het archiefvak'.
Section of Municipal Archives (CIA/SMA)
—]an Boomgaard De sectie gemeentearchieven, in
1988 tijdens het Congres te Parijs opgericht, had
twee bijeenkomsten. Op dinsdagmiddag 8 septem
ber was een symposium georganiseerd onder de titel
'De uitdaging van het informatietijdperk en de ge
meentearchivaris'. Twee sprekers dienden zich aan,
te weten Peter Crush, de gemeentearchivaris van
Adelaide (Australië), en Diana Charland, de ge
meentearchivaris van Montreal. De voordracht van
Peter Crush concentreerde zich op de vraagstelling
of een gemeentearchivaris zijn traditionele taak als
bewaker van historisch erfgoed kan combineren
met registratuur-werkzaamheden. In grote lijnen
beschreef Crush zijn ervaringen als gemeentearchi
varis van Adelaide: een functie die nogal onderhevig
was aan reorganisaties. Zijn oorspronkelijke aan
stelling in 1978 omvatte een breed takenpakket: re
gistrator, museumdirekteur, archivaris en verder de
zorg voor 'alles wat oud was'. In de loop van de jaren
tachtig kon ook de dynamische archiefzorg worden
aangepakt. Sinds 1990 heet de gemeentearchivaris
De door het Resolutions Committee ontworpen
aanbevelingen - ditmaal zeer concreet en zonder al
te veel wollige politieke 'overwegende dat...' -
worden door voorzitter Ketelaar voorgelezen en
(na een debatje over de 'onafhankelijkheid' van de
archiefwetenschap) ongewijzigd aanvaard (zie bij
lage). De Russische gedelegeerde Tarasov merkt
op dat dit lijkt op vroegere Sowjet-praktijk; de
deelnemers hebben niet de kans gehad de resolu
ties goed te bestuderen. President Favier ant
woordt snedig dat de resoluties - vrucht van de be
raadslagingen - nu eenmaal pas op het allerlaatste
moment kunnen worden voorgelegd, tenzij men
- zoals op het vne congres in Moskou in 1972 - de
resoluties maakt voorafgaand aan het congres. Dit
maal is voor het eerst aan de individuele deelne
mers (die niet het stemrecht van de General As
sembly hebben) enige inspraak gegund doordat
het Resolutions Committee een tweetal 'ideeën
bussen' had neergezet.
CITRA Voorafgaand aan de officiële opening
van het congres vergadert de Conférence Interna
tionale de la Table Rondes des Archives (citra).
Jaarlijks brengt de citra de nationale archivaris
sen en de voorzitters van de archivarissenvereni-
gingen bijeen, ter bespreking van archiefbeleid (zo
was de citra in 1991 te Haarlem gewijd aan de fi
nanciering van archiefdiensten). Maar tijdens het
internationale archiefcongres beperkt de citra
zich tot een administratieve zitting. Het in Haar
lem reeds verkozen bestuur neemt zijn plaats in:
voorzitter Renato Grispo en secretaris Eric Kete
laar worden opgevolgd door Mohamed Touilli
(nationaal archivaris van Algerije) en Trudy Peter-
son-Huskamp, Assisant Archivist for the National
Archives te Washington. Het werkprogramma
voor de komende drie jaren wordt vastgesteld. Het
thema voor 1993 (22-25 september te Mexico) is:
Archives, law and public administration. Daarbij zal
het onder andere gaan over de plaats van de ar
chiefdienst in het overheidsapparaat en over ar
chiefwetgeving. In 1994 (plaats nog niet bekend) is
het thema Archival interdependency in the Informa
tion Ageen in 1995 (Washington) War, archives and
the Community of Nations.
Er waren drie sprekers namens de Society of
American Archivists, de grootste niet gemengde
vereniging, de Belgische archievensectie van de
vvbad, een van de kleinste, en de Franse vereni
ging. Er werd gesproken over de voor- en nadelen
om zelfstandig of gemengd te functioneren zoals in
België met de bibliothecarissen. Voordelen van ge
mengd waren de mogelijkheid van een permanent
en groter secretariaat en de inhoudelijke kruisbe
stuiving vanuit de verschillende disciplines (bij
voorbeeld bij automatisering/retrieval). Men zag
het als een potentieel gevaar om als (te) kleine ar
chiefsectie ondergesneeuwd te raken. De conclusie
van de bijeenkomst luidde dat de keuze voor een
zelfstandige of'gemengde' vereniging afhankelijk
is van de omstandigheden. Er is een 'critical mass
of archivists' nodig om het goed te kunnen laten
functioneren op het terrein van samenwerking en
contacten. In het algemeen ligt de meerwaarde van
een vereniging in het feit dat ze een forum biedt
voor het bespreken van problemen en het definië
ren van de professie, belangenbehartiging, het ini
tiëren en uitvoeren van onderzoek en dat ze soms
kan spreken als de nationale archivaris moet zwij
gen. Binnen de ica kan de spa een vergelijkbare
rol spelen.
Dinsdagmiddag 8 september was er een forum
gewijd aan de eerste bespreking van een ontwerp
voor een 'code of ethics'. In een dergelijke code
worden de verhoudingen geregeld ten opzichte
van werkgevers, archiefeigenaars, gebruikers, col
lega's en het archiefmateriaal. Na verwerking van
de reacties zal in 1993 een eindontwerp aan de ver
enigingen worden toegestuurd. Een code is nodig:
elke serieuze professie heeft er een; het is een er
kenning van de professionele competentie. In ver
schillende landen bestaat al een 'register van archi
varissen'.
Het forum werd gevolgd door de huishoudelij
ke vergadering van de spa, waarin het nieuwe be
stuur werd gekozen: voorzitter Ken Hall en secre-
[234]
taris Marco Carassi en in totaal elf leden, onder wie
de voorzitter van onze Koninklijke van. De be
langrijkste projecten voor de komende jaren zijn
de genoemde Code of Ethics, het meewerken aan
het bibliografieproject en het maken van model
statuten voor een archivarissenvereniging.
Het slot van het congres: de bobo's van de ica stel
len de resoluties en aanbevelingen samen
er zelfs principal information resources officer, die als
taak heeft het beheer van dynamische èn statische
archieven. Crush ziet de registratuurwerkzaamhe
den als een duidelijk onderscheiden onderdeel
waarbij de nadruk vooral ligt op het beheer; bij het
statisch archief, of beter oud archief, is dat meer in
de sfeer van conserveren en restaureren.
De voordracht van Diana Charland ging na
der in op de thematiek van de bijscholing. Zij stelde
de vraag: dient de archivaris bijscholing te krijgen
als gevolg van nieuwe technische hulpmiddelen?
Voor deze vraag had zij een enquête gehouden onder
350 gemeentearchivarissen in Noord-Amerika. Ge-
meentarchivaris dient hier breed te worden opgevat,
want het gaat in veel gevallen om functionarissen die
zich ook bezighouden met het dynamische archief
beheer (zie ook onder Excursies). Op de enquête
volgde een respons van 38%. De conclusies van
Charland kwamen erop neer dat zij een wens tot bij
scholing constateerde op het terrein van de micro
verfilming, de restauratie, het dynamisch archiefbe
heer en het management. De helft van de geën
quêteerden wenste verder bijgeschoold te worden in
het gebruik van de computer. Charland gaat haar
onderzoek verder uitbreiden tot Europa. De uit
komsten van de 'Oude' en de 'Nieuwe Wereld' zal zij
de leden van de sectie in de toekomst mededelen.
