Nederlands Archievenblad
Inhoud
r
-
°s'
cas onder Binnenlandse Zaken ter discussie ge
steld. De cas is er slechts voor het historisch be
lang en kan dus beter naar de Rijksarchiefdienst
worden overgeheveld. Dus niet de Rijksarchief
dienst, maar de cas moet vanuit Winschoten hulp
bieden aan de lijnfuncdonaris, wanneer het belang
van later historisch onderzoek aan de orde is? Het
is duidelijk dat de cas, door de minister nog als
bewijs van goed gedrag inzake de coördinerende
taak van Biza gepresenteerd, op het ogenblik dat
coördinatie een vies woord is geworden, onmid
dellijk afgestoten moet worden.
Bij alle kritiek die men op de cas heeft, deels te
recht, deels ten onrechte, wordt vergeten dat het
een van de weinige instanties is waar werkelijk iets
aan de achterstand wordt gedaan en waar niet al
leen maar fraaie of minder fraaie nota's met een
mooi jasje worden geschreven. Er is alle reden om
het functioneren van de cas te verbeteren, maar
dat doet men niet door te verklaren dat een drup
pel op een gloeiende plaat het geld en de moeite
niet waard is.
Als de eindverantwoordelijkheid voor het bewaren
of vernietigen op de ministeries aan de Rijksar
chiefdienst zou worden gelaten (want dat de lijn
funcdonaris hierover zou mogen beslissen is vol
strekt belachelijk), dan vergt dat een omvorming
\„.i het rijksarchiefwezen naar het Duitse model,
waar inderdaad alle selectie onder verantwoorde
lijkheid van de archivaris plaatsvindt en alle ar
chiefvorming door de lijnfunctionaris. Zelfs in
Duitsland vindt daarbij een vorm van centrale
coördinatie door de archiefvormer plaats.2
Gelukkig voorziet de ontwerp-Archiefwet niet
in dit Duitse model en is Omslag in opslag hier dus
gewoon te laat. Het heeft mij overigens wel ver
baasd dat ook de medewerker van de Rijksar
chiefinspectie (of hoe dit onderdeel tegenwoordig
heet) in de redactie in dit vooruitzicht kennelijk
geen alarm heeft geslagen.
Niettemin, als deze werkwijze alleen al bij Biza
de gangbare praktijk wordt of is, dan is er op ter
mijn en in de Nederlandse verhouding wel een op
lossing denkbaar en wel een variant op het Duitse
systeem: dat is dat de uitvoerende afdelingen pe
riodiek worden afgeschuimd door de medewerkers
semi-statisch archief; de uitvoerende ambtenaar
mag daaraan voorafgaand geen snipper vernieti
gen, uitgezonderd kladpapier en evidente dubbe
len; voorwaarde is dat deze ophaaloperaties ook
het electronische deel van de archiefvorming be
treffen en dat het archief daarvoor dus de persone
le en materiële voorzieningen krijgt. Inderdaad
past dit niet in het kb-asa.
Ik heb met dit alles bepaald geen kritiek willen
leveren op de medewerkers van dynamisch of (se-
mi-)statisch archief (alsec) van Binnenlandse
Zaken zelf. Zij zijn in dit rapport de grote afwezi
gen, en of zij daar blij of ongelukkig mee zijn, ont
trekt zich aan mijn waarneming. Het lijkt mij ech
ter wel duidelij k wie straks weer ondergewaardeerd
het puin na de explosie mag ruimen.
Het valt mij erg tegen dat de braintrust op Biza
niets anders dan een afbraakvisie kan produceren.
Uit het voorwoord ervan blijkt dat het stuk wel op
directieniveau gesteund is, maar of het ook een mi
nisterieel standpunt is geworden is mij niet be
kend. De pretentie dat het minimaal kan bijdra
gen aan de oplossing van door de Rekenkamer ge
signaleerde problemen (zoals ten minste 300 km
achterstand in selectie en een verder uit de hand
lopen van de archiefvorming bij de Rijksdienst)
wordt niet alleen niet waargemaakt, maar ont
breekt zelfs geheel. Deze conclusie is geheel in de
stijl van Omslag in opslag, zoals lezers van zowel dat
als mijn stuk wel zullen opmerken.
Het Rekenkamer-rapport wordt wat Binnen
landse Zaken betreft eenvoudig voor kennisgeving
aangenomen; en zelfs dat durft men niet te zeg
gen.
Moten
1 Zie B. Jonkeren, 'Van om
slag tot actie', in: Overheids
documentatie x 991321-
322.
2 Zie onlangs: W. Werner, 'Quan-
titat und Qualitat moderner
[140]
Sachakten, Erfah rungen aus dem
Bundesarchiv', in: DerArchivar45
(1992) 39-48.
Hu
jaargang 96 nummer 3 september 1992
m.r. hermans en b. looper - Goede tijden, slechte tijden? 142
w.j. van HOBOKEN-DeverhoudingtussenarchiefdienstenregistratuurinAmsterdam 149
Richard hermans - Leer mij ze kennen, die politici 157
f.g. kordes - Van archief naar informatievoorziening. Een omslag? 162
PETER WATERSenHENKNAGELHOUT-De keizer ontwikkeld 169
SOLVEIG RiNGKViST - Archieven in de Europese gemeenschap: Denemarken 180
STEFAN CREUZBERGERen Ruud veltm ei jer - Archief onderzoek in Moskou 188
Verenigingsnieuws 202
Kroniek 211