Op reis naar het verleden?
Archiefonderzoek in India
Christien Janson
10 Handelingen Staten Generaal
1886-1887, Tweede Kamer, bijla
gen, Verslag van het beheer en den
staat van Nederlandsch-Indië over
1864, 574.
11 ARA, archief Koloniën 1850-1900,
987, 25 september i860, nr. 8/1075.
12 ara, collectie N.P. van den Berg,
1, 'Mijne levensloop aan mijne
kinderen verteld' (1890).
13 R. Nieuwenhuys. Komen en blij
ven. Amsterdam, 1982,10.
14 J. H. Hartgerink. De Stelten-
generaal en het volksonderwijs in
Nederlandsch-Indië, 1848-1918.
Groningen enz., 1942. J. A. Jonk
man. Indonesisch-nationale
grondslag van het onderwijs ten
dienste der inlandse bevolking.
Utrecht, 1918.1.J. Brugman. Ge
schiedenis van het onderwijs in Ne
derlandsch-Indië. Groningen enz.,
1938
15 P. Creutzberg, Changing economy
in Indonesia-, 1 ('s-Gravenhage,
1975). 43-
16 P. B. R. Carey, in: H. Aveling, The
development of Indonesian society
(Queensland, 1979), 46, 95. R. van
Niel, in: C. Fasseur, Geld en gewe
ten-, 1, igceeuw ('s-Gravenhage,
1980), 113. De officier van gezond
heid W. Bosch, die van 1844 tot
1853 kolonel-chef van de genees
kundige dienst in Indië was, bere
kende het aantal autochtone in
woners van Java voor 1828 op
5.969.715, voor 1838 op 7.963.080
en voor 1845 op 9.374.451. Er is
geen wezenlijk verschil met de cij
fers bij P. Boomgaard, Children of
the colonial state (Amsterdam,
1987), 240. Zie W. Bosch, Dever-
meerding van Java's bevolking be
schouwd als de grootste bron van
rijkdom voor Nederland (Rotter
dam, 1851), 28.
17 ara, archief van Koloniën 1850-
1900, 2291, 22 januari 1870, nr. 41.
18 ara, archief ara, 40.
19 ara, archief van Koloniën 1850-
1900, 2403,1 juni 1871, 29/673.
20 ara, archief Koloniën 1850-1900,
9214, Aantekeningenregister 1871,
695; 9215, Aantekeningenregister
1872, 699.
21 ara, collectie N. P. van den Berg,
3-
22 ara, archief Binnenlandse Za
ken, Kunsten en Wetenschap
pen, 1875-1918, 2422.
23 ara, archief Koloniën 1850-1900,
9220, Aantekeningenregister 1877,
801.
24 ara, archief Koloniën 1850-1900,
9225, Aantekeningenregister 1882,
841.
25 Notulen van het Bataviaasch Ge-
nootschapxxi88i (Batavia 1882),
43 e-v.
26 ara, archief Koloniën 1850-1900,
3558, 24 augustus 1882 nr. 6.
27 ara, collectie C. Pijnacker Hor
dijk 12, brief N. P. van den Berg
27 nov. 1891. Zie ook 218, brief van
W. K. baron van Dedem 19 juni
1889: 'K. Holle, inderdaad een
niet hoog genoeg te waarderen
strijder voor Indië, die zich meer
dan iemand met open oog en hart
onder den inlanders heeft bewo-
gen'.
28 ara, archief Koloniën 1850-1900,
9224, Aantekeningenregister 1891,
802.
29 Handelingen derStaten-Generaal
1891-1892 bijlagen B 43, 5.
30 In Batavia bevonden zich 131 fo
lianten, op het Rijksarchief nog
enkele andere. Deze werden van
1896 tot 1899 in 4 delen uitgegeven
door J. E. Heeres, Th. van Riems
dijk en H. T. Colenbrander. Het
ging hier om de registers anno
1624-1629,1631-1634,1636 en 1637.
In 1900,1902,1903 en 1914 volg
den nog vijf delen over anno 1641-
1642,1643-1644,1644-1645,1667-
1648 en 1656-1657, uitgegeven
door H.T. Colenbrander en J.
Hullu.
31 De Indische Gidsi^o^ (1), 393.
202
Marktin Kerala. Foto's: M. C. Oele
Van februari tot juli 1989 maakten de vu-studenten Christien Janson en
Paul Baak een studiereis naar Zuid-India. Doel van de reis was het verzame
len van materiaal over de groei van en de invloed op de lokale economie van
theeplantages in de deelstaat Kerala tussen 1830 en 1930. In dit artikel ko
men verschillende aspecten van archiefonderzoek in een dergelijk ontwik
kelingsland aan de orde. Belangrijk is de kloof tussen de westerse en plaat
selijke bevolking, en de beperkingen ten gevolge daarvan.
[203]
