de archivaris. Weliswaar zien zij archivarissen niet
als degenen die het beeld van het verleden schep
pen - dat doet de onderzoeker - zij hebben wel een
vitale rol. Hun eigen verantwoordelijkheid blijft
daarbij van groot belang. Deze parallel kon overi
gens uit alle verhalen van die middag getrokken
worden: elke spreker benadrukte de eigen rol van
de archivaris. De een noemde het gezond ver
stand, de ander fantasie of eigen verantwoorde
lijkheid.
Tijdens de korte discussie achteraf werd duide
lijk dat velen zich wel konden vinden in de ge
dachte dat de bestaande praktijk misschien niet zo
slecht is. In ieder geval wist niemand exact aan te
geven op welke wijze het anders zou moeten.
De ontvangst door burgemeester Staatsen 's
avonds viel enigszins in het water door onder
meer een defecte microfoon. Bovendien waren er
nogal wat archivarissen die na al die voordrachten
hun eigen stem ook wel weer eens wilden laten
horen. De dag werd feestelijk afgesloten met een
buffet en een theaterprogramma.
De groep congresgangers die een kijkje nam bij de
Gasunie en een boorlokatie van de nam. Foto Hans
Banus, Stadskanaal
De ethiek van het kiezen
De donderdagochtend werd besteed aan diverse
excursies. Onder een stralende zon vertrokken om
9 uur bussen naar allerlei bedrijvige of culturele
instellingen, variërend van de cas in Winschoten
tot het mosterdmuseum in Eenrum of de vesting
Boertange. Het zal voor velen een eerste bezoek
zijn geweest aan deze hoogtepunten in het vlakke
Groninger en Noorddrentse land. Gezien de reak-
ties was het voor de meesten een positieve kennis
making.
De dag kreeg een waardig vervolg. Die middag
werd een indrukwekkende rede gehouden door
mevrouw S. Zjitomirskaja, voormalig hoofd van
de Afdeling Manuscripten van de Leninbiblio-
theek in Moskou. Zij was één van de Russen die
gedurende tien dagen Nederland bezochten als
gasten van de congresorganisatoren. De toespraak
werd min of meer gelijktijdig via dias op de muur
achter haar vertaald weergegeven (zieblz. 102-1x5).
Zo werd een boeiende combinatie bereikt van een
- voor de meesten onverstaanbare - Russisch spre
kende dame en een pakkende Nederlandse tekst.
Mevrouw Zjitomirskaja hield de aandacht vol
ledig gevangen, wat ook te merken was aan een
[66]
lang applaus. Uit de vragen achteraf werd duide
lijk dat bij velen belangstelling bestond voor het
Russiche archiefwezen. Op een vraag van drs Th.
Thomassen bleek dat ook binnen de archivisti-
sche wereld in de Sovjetunie sterke verschillen be
staan in (politieke) opvattingen. Verschillen die
veel verdergaande consequenties hebben dan in
ons land.
De forumdiscussie over het thema 'Manipula
tie van informatie' kende een geanimeerd voorzit
ter in de persoon van H. J. L. Vonhoff. Verder be
stond het forum uit prof. dr I. Schöffer, Oost-
Europadeskundige dr M. Jansen, de Groninger
stadsarchivaris drs J. van den Broek en O. Spronk,
chef documentatie van De Volkskrant. De discus
sie bood desondanks weinig nieuwe gezichtspun
ten. Het thema 'manipulatie' werd al spoedig ge
manipuleerd tot (opnieuw) een discussie over de
selectieproblematiek.
De rol van voorzitter Vonhoff was nog niet uit
gespeeld. 's Avonds ontving hij namens het pro
vinciaal bestuur van Groningen iedereen in de
fraaie Statenzaal van het Provinciehuis in de scha
duw van de Martinitoren. Zijn toespraak werd be
geleid door smakelijke hapjes en - vooral - drank
jes. Om 20.00 uur vertrok de stoet archivarissen
naar discotheek 'The Palace', waar zij werden
voorzien van een koud en warm buffet en een op
treden van een volksdansgroep. Een enigszins ver
warrende omgeving voor velen. Toen dan ook te
gen 23.00 uur de volumeknop van de muziek ver
der open werd gezet, was menig archivaris al
verdwenen. De dansvloer was weer het bezit van
de 'gewone' bezoekers.
Toekomst zonder verleden?
Te oordelen aan de vele laatkomers op vrijdagoch
tend, was de Groninger horeca de vorige avond
nog door menigeen bezocht. Het laatste congres-
deel was gewijd aan de vraag 'Toekomst zonder
verleden?'. Door middel van presentaties en voor
drachten werden de mogelijkheden van het elek
tronische dokument en moderne datacommuni
catie onderzocht. De eerste spreker, dr ir C. Koe
nen van de nv Philips, bracht een helder en
gestructureerd betoog over het zogenaamde ima
gedocument: het zichtbare gegeven op een compu
ter. De spreker voorzag een belangrijke rol voor
Het forum: (van links naar rechts) O. Spronk,
prof dr I. Schröffer, H.J.L. Vonhoff, dr M. Jansen,
drs J. Ff. van den Broek
