Actieve acquisitie vereist als volgende stap
marktonderzoek: welke archieven van instellin
gen op het gekozen terrein zijn nog aanwezig? Bij
het verzamelen van gegevens daarover zijn diver
se hulpmiddelen beschikbaar. De registraties van
het crpa en van het Bedrijfsarchievenregister van
het Nederlandsch Economisch-Historisch Ar
chief kunnen direct gegevens opleveren over de
aanwezigheid, mate van volledigheid en 'acqui-
reerbaarheid' van archieven. Literatuur, zoals Pyt-
tersen's Almanak en jaarboeken en adreslijsten van
overkoepelende organisaties, leveren voorts de be
nodigde adressen voor een nader onderzoek naar
de aanwezigheid van voor acquisitie in aanmer
king komende archieven (zie bijlage b).
De geselecteerde personen en instellingen kun
nen vervolgens individueel dan wel als groep door
middel van een brief met bijbehorend enquêtefor
mulier benaderd worden met de vraag of men ar
chiefbezit en of men eventueel geinteresseerd is in
de mogelijkheid tot overdracht aan een archiefbe
waarplaats. Een collectieve campagne kan worden
ingeleid door publiciteit in lokale bladen of vak
bladen of andere periodieken van de groep waarop
men de belangstelling heeft gericht. Voor de res
pons is het in het algemeen van groot belang on
dersteuning van bestuur of directie te verkrijgen.
Dit kan tot uitdrukking komen door een aanbeve
ling in bovengenoemde periodieken of in een
aparte aanbevelingsbrief.
Begin van het 'Hosanna uit de partituur van een
mis van J. Bernardus van Bree (1801-1857), gecompo
neerd ter gelegenheid van de inwijding van deMozes-
enAdronkerk (archiefvan de rk parochie H. Anto-
niusvan Padua, Gemeentearchief Amsterdam)
[140]
Bij regionale collectieve campagnes is het overi
gens gewenst om met naburige archiefdiensten te
overleggen over mogelijkheden tot samenwer
king. Voorkomen dient te worden dat bepaalde
groepen in korte tijd met vergelijkbare acties wor
den bestookt. Een voorbeeld van een enquêtefor
mulier is als bijlage opgenomen (zie bijlage d).
5
De praktijk bij enkele archiefdiensten
In dit hoofdstuk worden twee praktijkvoorbeel
den gegeven ter illustratie van de wijze, waarop
men de algemene aanwijzingen uit het vorige
hoofdstuk kan toepassen. Bewust is gekozen voor
verschillende invalshoeken.
Het Gemeentearchief Amsterdam heeft het
volledige bestand geanalyseerd, het Rijksarchief
in Zuid-Holland heeft alleen het deelgebied
'Landbouw en Visserij' onderzocht. Qua metho
diek heeft het Gemeentearchief uitsluitend het ei
gen bestand geanalyseerd, terwijl het Rijksarchief
in Zuid-Holland het eigen bestand en de bestan
den van archiefdiensten in de provincie Zuid-
Holland heeft betrokken in de analyse. De prak
tijkvoorbeelden beogen niet meer dan proeven
van bestandsanalyses te zijn.
5 1 Bestandsanalyse
Gemeentearchief Amsterdam
Kwantitatieve opzet Na een oppervlakki
ge analyse van de bestanden in het Amsterdamse
Gemeentearchief raakt men gemakkelijk onder de
indruk van de omvang van de bewaarde archieven.
Zeker in vergelijking met andere archiefdiensten
van grote gemeenten beheert Amsterdam een in
drukwekkend bestand. Voor de uiteindelijke be
oordeling van de waarde van de beheerde archie
ven is evenwel niet de omvang, maar de inhoud
primair bepalend. In deze eerste proeve van een
bestandsanalyse konden echter nog alleen aantal
en omvang van de archieven worden betrokken.
De omvang van de archieven is gebaseerd op
tellingen voor het eerste gepubliceerde archie
venoverzicht (circa 1979) en op de aanvullingen
en verliezen tot 1989. In het geautomatiseerde
Amsterdamse archievenoverzicht ('Archovz') zijn
soms meer afzonderlijke archiefonderdelen onder
hetzelfde archiefnummer opgenomen; bijvoor
beeld in de archieven Brants (88), Van Heeckeren
(584). Van deze verstopte archieven is wel de naam
maar niet de omvang bekend.
Overzicht aantallen archieven per
rubriek met de omvang in strekken
de meters
zie voor specificaties de hierna volgende overzichten
Rubriek Aantal Omvang Omschrijving
01
120
1
co
co
GN
Algemeen bestuur en
administratie
02
36
599,86
Bevolking
03
40
655,41
Rechtspraak
04
23
1.035,30
Justitie, openbare orde,
veiligheid
05
14
589,03
Defensie
06
13
3.184,95
Notariaat
07
84
887,95
Waterhuishouding en
verkeer
08
93
2.651,64
Openbare werken, plano
logie, volkshuisvesting
09
72
1.718,77
Financiën
10
222
4.517,08
Sociale zorg en
verzekeringen
II
72
2.491,16
Gezondheidszorg en milieu
12
114
1.909,10
Onderwijs en wetenschap
13
248
1.041,70
Cultuur, recreatie en
evenementen
14
218
2.762,37
Economisch leven
15
49
339,36
Landbouw en visserij
l6
147
1.087,51
Godsdienst
17
174
529,28
Archieven meer dan één
categorie
Totaal
1739
28.886,12
Bron: Geautomatiseerd archievenoverzicht Gemeentear-
chiefi, archovz/arch 89.01 tot .11 (mei 1989)
[l4l]