Actieve acquisitie vereist als volgende stap marktonderzoek: welke archieven van instellin gen op het gekozen terrein zijn nog aanwezig? Bij het verzamelen van gegevens daarover zijn diver se hulpmiddelen beschikbaar. De registraties van het crpa en van het Bedrijfsarchievenregister van het Nederlandsch Economisch-Historisch Ar chief kunnen direct gegevens opleveren over de aanwezigheid, mate van volledigheid en 'acqui- reerbaarheid' van archieven. Literatuur, zoals Pyt- tersen's Almanak en jaarboeken en adreslijsten van overkoepelende organisaties, leveren voorts de be nodigde adressen voor een nader onderzoek naar de aanwezigheid van voor acquisitie in aanmer king komende archieven (zie bijlage b). De geselecteerde personen en instellingen kun nen vervolgens individueel dan wel als groep door middel van een brief met bijbehorend enquêtefor mulier benaderd worden met de vraag of men ar chiefbezit en of men eventueel geinteresseerd is in de mogelijkheid tot overdracht aan een archiefbe waarplaats. Een collectieve campagne kan worden ingeleid door publiciteit in lokale bladen of vak bladen of andere periodieken van de groep waarop men de belangstelling heeft gericht. Voor de res pons is het in het algemeen van groot belang on dersteuning van bestuur of directie te verkrijgen. Dit kan tot uitdrukking komen door een aanbeve ling in bovengenoemde periodieken of in een aparte aanbevelingsbrief. Begin van het 'Hosanna uit de partituur van een mis van J. Bernardus van Bree (1801-1857), gecompo neerd ter gelegenheid van de inwijding van deMozes- enAdronkerk (archiefvan de rk parochie H. Anto- niusvan Padua, Gemeentearchief Amsterdam) [140] Bij regionale collectieve campagnes is het overi gens gewenst om met naburige archiefdiensten te overleggen over mogelijkheden tot samenwer king. Voorkomen dient te worden dat bepaalde groepen in korte tijd met vergelijkbare acties wor den bestookt. Een voorbeeld van een enquêtefor mulier is als bijlage opgenomen (zie bijlage d). 5 De praktijk bij enkele archiefdiensten In dit hoofdstuk worden twee praktijkvoorbeel den gegeven ter illustratie van de wijze, waarop men de algemene aanwijzingen uit het vorige hoofdstuk kan toepassen. Bewust is gekozen voor verschillende invalshoeken. Het Gemeentearchief Amsterdam heeft het volledige bestand geanalyseerd, het Rijksarchief in Zuid-Holland heeft alleen het deelgebied 'Landbouw en Visserij' onderzocht. Qua metho diek heeft het Gemeentearchief uitsluitend het ei gen bestand geanalyseerd, terwijl het Rijksarchief in Zuid-Holland het eigen bestand en de bestan den van archiefdiensten in de provincie Zuid- Holland heeft betrokken in de analyse. De prak tijkvoorbeelden beogen niet meer dan proeven van bestandsanalyses te zijn. 5 1 Bestandsanalyse Gemeentearchief Amsterdam Kwantitatieve opzet Na een oppervlakki ge analyse van de bestanden in het Amsterdamse Gemeentearchief raakt men gemakkelijk onder de indruk van de omvang van de bewaarde archieven. Zeker in vergelijking met andere archiefdiensten van grote gemeenten beheert Amsterdam een in drukwekkend bestand. Voor de uiteindelijke be oordeling van de waarde van de beheerde archie ven is evenwel niet de omvang, maar de inhoud primair bepalend. In deze eerste proeve van een bestandsanalyse konden echter nog alleen aantal en omvang van de archieven worden betrokken. De omvang van de archieven is gebaseerd op tellingen voor het eerste gepubliceerde archie venoverzicht (circa 1979) en op de aanvullingen en verliezen tot 1989. In het geautomatiseerde Amsterdamse archievenoverzicht ('Archovz') zijn soms meer afzonderlijke archiefonderdelen onder hetzelfde archiefnummer opgenomen; bijvoor beeld in de archieven Brants (88), Van Heeckeren (584). Van deze verstopte archieven is wel de naam maar niet de omvang bekend. Overzicht aantallen archieven per rubriek met de omvang in strekken de meters zie voor specificaties de hierna volgende overzichten Rubriek Aantal Omvang Omschrijving 01 120 1 co co GN Algemeen bestuur en administratie 02 36 599,86 Bevolking 03 40 655,41 Rechtspraak 04 23 1.035,30 Justitie, openbare orde, veiligheid 05 14 589,03 Defensie 06 13 3.184,95 Notariaat 07 84 887,95 Waterhuishouding en verkeer 08 93 2.651,64 Openbare werken, plano logie, volkshuisvesting 09 72 1.718,77 Financiën 10 222 4.517,08 Sociale zorg en verzekeringen II 72 2.491,16 Gezondheidszorg en milieu 12 114 1.909,10 Onderwijs en wetenschap 13 248 1.041,70 Cultuur, recreatie en evenementen 14 218 2.762,37 Economisch leven 15 49 339,36 Landbouw en visserij l6 147 1.087,51 Godsdienst 17 174 529,28 Archieven meer dan één categorie Totaal 1739 28.886,12 Bron: Geautomatiseerd archievenoverzicht Gemeentear- chiefi, archovz/arch 89.01 tot .11 (mei 1989) [l4l]

Periodiekviewer Koninklijke Vereniging van Archivarissen

Nederlandsch Archievenblad | 1991 | | pagina 41