Methode 3
De neerslag van stofdeeltjes doet vanwege een lichte statische electriciteit
van het materiaal witte vlekken op het lexaan ontstaan. Het lichten van de char
ters gaat gemakkelijk, maar het gebruik van de charters zelf zonder omhulsel
voor bijvoorbeeld tentoonstellingen is onmogelijk: men zal het charter uit de
hoes moeten halen.
De kosten voor 5000 charters van gemiddeld 30x40 cm zijn:
4 Gispen-kasten voor hangende berging a 9.000,ƒ36.000,
lexaan van 0,2 mm dikte voor 5000 charters 23.250,
6500 zegelkapjes (blitsers) voor de zegels a 0,06 390,
ƒ59.640,—
Per charter komt dit gemiddeld op 1,93.
Methode 4
Er wordt uitsluitend gebruik gemaakt van natuurlijke producten, zodat geen
nadelige inwerking op het perkament gevreesd behoeft te worden (afgezien van
het nylon vissersgaren). Het lichten van de charters gaat eenvoudig, maar ze
kunnen - tenzij ze voorzien zijn van dekvel casing - niet zonder meer tentoon
gesteld worden.
De kosten zijn voor 5000 charters van gemiddeld 30x40 cm:
4 Gispen-kasten voor hangende berging a ƒ9.000,— ƒ36.000,—
5000 kartons a ƒ1,75 8.750,
ƒ44.750,-
Per charter komt dit gemiddeld op ƒ8,95.
Methode 5
Afgezien van de plastic doppen, die niet of nauwelijks in aanraking komen
met het perkament en de zegels, wordt uitsluitend gebruik gemaakt van na
tuurproducten, zodat geen nadelige inwerking op het perkament gevreesd be
hoeft te worden. Het lichten van de charters gaat vrij omslachtig, maar de char
ters zijn zonder meer gereed voor tentoonstelling en fotografie.
De kosten zijn voor 5000 charters van gemiddeld 30x40 cm:
1 Ahrend standaard (Stabilum) archiefstelling met
168 planken (37 l/2x 100 cm) en andere toebehoren
(21 bovenplanken, plinten en staanders en 44 kruis-
schoren) 9.138,
5000 kartons a ƒ4,50 22.500,
50.000 plastic doppen (Overtoom) a ƒ0,086 4.300,—
25.000 kartonnen hoekjes a ƒ0,10 2.500,
450 kartonnen dozen a 23,10.350,
ƒ48.788,—
Per charter komt dit gemiddeld op ƒ9,75.
226
Methode 6
Gebruik wordt gemaakt van een speciaal vervaardigd soort antistatisch me-
linex (as van 125 micron). De charters zijn vrij eenvoudig en zonder bescha
diging uit de hoezen te halen, dankzij het klittenbandsysteem dat niet in aan
raking komt met het charter.
100 Luxe opbergdozen voor een staande of liggende
berging, vervaardigd van 3 mm grijsbord (de
binnenzijde bekleed met zuurvrij papier (170 gr) en
de buitenkant met grijs natuurlinnen) a 350,ƒ35.000,
1667 vel museumkarton (90x 120) a ƒ3,42 5.700,
1660 meter melinex AS a ƒ3,4.980,
500 meter klittenband a ƒ4,80 2.400,
2000 meter tape p90 a 1,08 2.160,
250 meter linnen a ƒ1,60 400,
ƒ50.640,—
Per charter komt dit gemiddeld op ƒ10,13
Er is geen opgave gedaan van tijdsduur en loonkosten aan restauratiewerk
zaamheden, fotograferen en typen, omdat deze soort werkzaamheden bij alle
zes bergingsmethodes gelijk is. Ten aanzien van de tijd, benodigd voor de 'ver
pakking' en berging van de charters is juist wel een schatting gemaakt.
2-4 De uiteindelijke plaatsing van de behandelde charters in het depot
Sedert een twintigtal jaren zijn verschillende soorten charterberging ontwik
keld en toegepast. Er is daarbij sprake van óf liggende óf hangende opberging
van de charters. De keuze voor een verticale opberging is niet afhankelijk van
de gekozen methode van charter'verpakking'. De overwegingen om te kiezen
voor een hangende berging in plaats van een liggende zijn veeleer van estheti
sche aard, aangezien de berekeningen hebben aangetoond, dat er met de ene
soort van opberging van de charters niet of nauwelijks sprake is van ruimte
winst ten opzichte van de andere soort berging. Financiële voordelen zijn er
derhalve in dit opzicht niet te behalen. Bij planoberging kan men na goed re
kenwerk aan de hand van de formaten van de op te bergen charters de beschik
bare ruimte (lade of dozen) uitgekiend benutten. Omgekeerd kan bij hangen
de berging door zoveel mogelijk even grote charters bij elkaar te plaatsen de
onbenutte ruimte ook tot een minimum worden teruggebracht.
Wil men bij beide systemen een optimaal profijt behalen, dan zal men char
ters uit totaal verschillende archieffondsen ter wille van de ruimtewinst bij el
kaar moeten plaatsen. Wanneer men aldus de volgorde, zoals die bestaat bin
nen een inventaris en zelfs per archief, loslaat, zal men wel een nauwkeurige
verblijfplaatsregistratie moeten voeren. Men dient dit wel af te wegen tegen
handhaving van de bestands- en inventarisorde. Het is immers weinig efficiënt
ter wille van een maar geringe ruimtewinst over te gaan tot formaatberging
wanneer verreweg de meeste charters zich laten inpassen in één standaardfor
maat.
227
