Berichten uit het buitenland
Italiaanse publikaties
De meeste artikelen in het derde en laatste nummer (september-december) van
de 45ste jaargang (1985) van de Rassegna degli Archivi di Stato zijn histori
sche verhandelingen over typisch Italiaanse onderwerpen. Een uitzondering hier
op vormt de uiteen .etting (p. 442-456) van Francisco Ebner over de werking
van het Italiaanse n jtariaat sedert 1875 en de regeling van de archivering daar
van. De restauratie komt in twee artikelen aan bod. Eén gaat over een papier
restauratiemachine van Spaanse makelij. Een oordeel over de machine wordt
niet gegeven, wel een uitvoerige technische uiteenzetting (p. 606-611). Het an
dere met kleurenfoto's geïllustreerde artikel gaat over zegelrestauratie (p. 612-
614). Beide artikelen zijn van de hand van medewerkers van het Centrum voor
fotografie, bindwerk en restauratie. Bij de boekbesprekingen komen enkele wer
ken aan de orde die van belang zijn voor de geschiedenis der Joden in Europa.
Eurigio Tonetti publiceerde de inventaris van het archief van de Joodse gemeen
schap in Venetië (Venetië 1984, 98 bladzijden) en Pier Cesare Ioly Zorattini be
schreef het leven van een zestiende-eeuwse marraan uit San Vito die in Saloni-
ki tot het Joodse geloof terugkeerde (Florence, Olschki 1984, 261 bladzijden.)
De Rassegna is maar één van de reeksen publikaties die door de Staatsarchie
ven in Italië worden verzorgd. Daarnaast bestaan sinds 1983 de Strumenti, het
vervolg van de Pubblicazioni degli Archivi di Stato, de Fontihet vervolg op
de Fonti e Sussidi, de Saggi en de nieuwe reeks Sussidi.
In Strumenti verschijnen de inventarissen, de regestenuitgaven en soms de
catalogi van archieftentoonstellingen. In 1985 bijvoorbeeld werd als nummer
ci in deze reeks een aantal inventarissen uitgegeven over het stedelijke be
lastingstelsel in Italië over de jaren 1384-1533. Van de Fonti is op dit moment
niets bij de redacteur van het nab binnengekomen, zodat ik hiervan geen voor
beeld kan geven. Deze reeks is waarschijnlijk gereserveerd voor de bronnen-
publikaties, zoals ook het geval was met de oude reeks Fonti e Sussidi.
De Saggi zijn verhandelingen over verschillende thema's. Nummer 3 (1985,
847 bladzijden) is een bloemlezing verzorgd door Romualdo Giuffrido van de
archivistische artikelen van de laatste dertig jaar uit de Rassegna en de voorlo
per daarvan de Notizie degli Archivi di Stato. Nummer 4 (1986, 523 bladzij
den) bevat de verslagen van een internationaal congres te Milaan uit 1983 over
het gezin en het dagelijks leven in Europa van de 15de tot de \lde eeuw. Dit
is een wat wijdse titel, want de meeste artikelen hebben betrekking op Italië.
Nummer 5 (1986, 362 bladzijden) is het verslag van een congres in Turijn, in
juni 1985 georganiseerd door het Staatsarchief aldaar met als onderwerp 'In
formatica en archieven'. Het was een breed opgezet congres met vele sprekers
258
van buiten het archiefwezen. Er waren ook enige bijdragen van deskundigen
van buiten Italië: uit Luik, Marseille en Parijs en van de president van de au
tomatiseringscommissie van de Internationale Archiefraad, Wolf Buchmann
uit Koblenz. De behandelde onderwerpen waren: ervaringen met automatise
ring en perspectieven hiervan bij de archieven (p. 17-162); automatiseringspro
jecten op het gebied van het bibliotheekwezen (p. 163-177); het historisch on
derzoek en de hulpmiddelen van de informatica (p. 178-192); de verandering
in de overheidsadministratie en de betekenis daarvan (p. 193-248); techniek
en methode bij automatiseringsprojecten (p. 249-324).
Het eerste deel van de reeks Sussidi, letterlijk hulpmiddelen, is een biblio
grafie (1953-1978) van het Centrale Staatsarchief in Rome (Roma 1986, 457
bladzijden).
Naast bovengenoemde reeksen geven de Staatsarchieven ook nog losse pu
blikaties uit. Eén daarvan is een archiefgids die alle Staatsarchieven bevat in
alfabetische volgorde. Tot nu toe bestaan er drie delen: I (Roma 1981, 1040
bladzijden) a-e, ii (Roma 1983, 1088 bladzijden), f-m, iii (Roma 1986, 1301
bladzijden) n-r.
Ook buiten Italië wordt aandacht besteed aan Italiaans archiefbeheer. Zo
staat in The American Archivist (Volume 49 nummer 4, fall 1986 p. 459-462)
een interessant artikel 'Records Management in Italy', geschreven door de Ita
liaanse professor Luciana Duranti. Zij behandelt hierin het ontstaan en het
beheer van de 19de en 20.sïe-eeuwse Italiaanse overheidsarchieven.
Een soort bronnenpublikatie betreffende de relaties tussen Toscane en de
Nederlanden vindt men in het boek van Henk Th. Van Veen en Andrew
P. McCormick getiteld: An Introduction to the Sources and an Inventory of
Four Florentine Libraries, Firenze (Centro Di), 1985,182 bladzijden. Het eerste
gedeelte van het boek (p11-83) beschrij ft de relaties tussen Toscane en de Ne
derlanden in de \lde en 18de eeuw. De studie is gebaseerd op tot nu toe onge
publiceerde bronnen, voornamelijk uit het Staatsarchief van Florence en de
Nationale bibliotheek aldaar. Het tweede gedeelte (p. 85-163) bestaat uit de
inventarisatie van bronnen betreffende België en de Nederlanden, ongeacht
onderwerp of periode, die zich bevinden in de volgende vier bibliotheken in
Florence: Laurenziana, Marucelliana, Moreniana en Riccardiana. Het boek
wordt besloten met een uitvoerige bibliografie en een index op namen. Van
Nederlandse zijde is aan dit project meegewerkt door de Universiteitsbiblio
theken te Amsterdam en Leiden, het Algemeen Rijksarchief en het Gemeen
tearchief van Amsterdam.
W. Chr. Pieterse
259
