62.95 4,0 0,2 4 1,4 Diversen 67 20,0 0,9 13 4,4 Hotels, restaurants, cafe's, en dergelijke Tabel 6 Bedrijfstak 7 Transport-, opslag-en communicatiebedrijven: aandeel van de afzonderlijke bedrijfsklassen Bedrijfsklasse m' totaal aantal archieven totaal 71.01 62,0 2,3 33 14,9 Spoorwegen Nederland 71 02 265,5 9,9 14 6,3 Spoorwegen buitenland 72 398,0 14,8 58 26,1 Wegvervoer (voornamelijk 72.1 tram- en autobuslijnen) 73-74 1776,0 65,9 61 27,5 Rederijen en scheepsvaartmijen 75 2,5 0,1 4 1,8 Luchtvaart 76 133,0 4,9 21 9,6 Hulpbedrijven t.b.v. de scheepvaart 78.1 12,0 0,4 15 6,6 Aanleg en exploitatie van straatwegen 78.1 47 1,7 16 7,2 Idem van kanalen Bedrijfstak 7 Transport, opslag- en communicatiebedrijven Bij deze bedrijfstak valt allereerst op het grote aandeel dat archieven van rede rijen en scheepvaartmaatschappijen innemen (zie tabel 6). Zeer markant is daar bij het aandeel van vier grote bedrijven, die 1589 van de 1776 meter archief leveren. Voor het overige heeft het personenvervoer een groot aandeel in deze bedrijfstak: de spoorwegen zijn goed vertegenwoordigd en de bedrijfsklasse wegvervoer bestaat vrijwel uitsluitend uit archieven van bus- en tramwegmaat schappijen. Archieven van andere transportbedrijven en ook taxiondernemingen zijn schaars. Een duidelijke lacune valt eveneens te zien op het gebied van de luchtvaart: slechts vier kleine archiefjes (totaal 2,5 meter) zijn overgenomen. De archieven van luchtvaartmaatschappijen en vliegvelden (niet alleen Schip hol en Zestienhoven, maar ook de vele kleinere vliegvelden, die nu deels niet meer bestaan) ontbreken. Van een enkel opslagbedrijf is slechts archief over genomen. De lacune op het gebied van communicatie berust daarentegen op gezichtsbedrog. Deze bedrijfstak is thans (nog) een aangelegenheid van de over heid. Archieven van de particuliere pioniers zijn veelal als retroacta bij ptt- archieven gedeponeerd. Tabel 7 Bedrijfstak 8 Bank- en verzekeringswezen, zakelijke dienstverlening: aandeel van de afzonderlijke bedrijfsklassen Bedrijfsklasse m' totaal aantal archieven totaal 81 1660,0 40,7 124 34 Bankwezen (vooral 81.1 en .2) 82 836,5 20,5 99 27,1 Verzekeringswezen 83 19,5 0,5 32 8,8 Exploitatie van en handel in onroerende goederen 84 Zakelijke dienstverdeling 84.1 1157,5 28,3 61 16,7 Rechtskundige diensten 84.42 150,0 3,7 22 6 Architectenbureau's 84.10 259,5 6,3 27 7,4 Overig Bedrijfstak 8 Bank- en verzekeringswezen, zakelijke dienstverlening Twee bedrijfsklassen uit deze groep, te weten het bank- en het verzekerings wezen, zijn van oudsher al goed vertegenwoordigd (zie tabel 7). Onder de 124 bankarchieven zitten er tien met een omvang van 50 meter of groter. Een groot deel van de archieven wordt geleverd door de spaarbanken. Het bestand aan archieven van verzekeringsmaatschappijen lijkt redelijk gespreid: zowel zee- schade-, vee-, ziekte- als brand- en ongevallenschadeverzekeringsmaatschap- pijen komen voor. Ook van assurantietussenpersonen zijn archieven overge nomen. Bij de zakelijke dienstverlening is al gewezen op de onevenredig grote plaats die wordt ingenomen door archieven uit juridische hoek. Verder valt een grote belangstelling voor architectenarchieven te constateren. Aangezien de openbare archiefbewaarplaatsen niet de enige zijn met deze belangstelling (getuige de oprichting van het architectuurmuseum en de activiteiten van een werkgroep tot behoud van archieven op het gebied van planologie, stedebouw en volkshuisvesting (psva)) behoeft men zich over het veilig stellen van archie ven uit deze sfeer minder zorgen te maken. Andere takken van zakelijke dienst verlening zijn maar mondjesmaat aanwezig. 2-3 Spreiding van het bestand over de provincies Hiervóór zijn enkele globale opmerkingen gemaakt over evidente onevenwich tigheden in het totale landelijke bestand. De tabellen 8-28 geven weer de sprei ding van het totale bestand over de provincies en de Tweede Afdeling van het Algemeen Rijksarchief, de spreiding per bedrijfstak per provincie/ARA n, als mede de samenstelling van het bestand per provincie/ARA li. Zinvol gedetail leerd commentaar op deze cijfers vooronderstelt grondige kennis onzerzijds zowel kwantitatief als kwalitatief-van de regionale (economisch-)historische 124 125

Periodiekviewer Koninklijke Vereniging van Archivarissen

Nederlandsch Archievenblad | 1987 | | pagina 15